|
|
|
Somaliland Waxay U baahan Tahay
Hogaamiyeyaal Leh
Aqoontii Iyo Kartidii Ay Kula Jaanqaadi Lahaayeen Casrigan
Qarniga 21aad
Hargeysa, October 4, 2014 (Haatuf) - Dhibaatooyinka calculus ee
Somaliland ka haysta xaga saboolnimada, shaqo la’aanta,
tayo-xumida adeegyada waxbarashada, caafimaadka, kaabayaasha
dhaqaalaha iyo ictiraaf la’aanta waxa ka saari kara oo kaliya
hogaamiyeyaal wax curin kara oo aqoon ahaan iyo karti ahaanba la
jaanqaadi kara casrigan qarniga 21aad ee aynu hada kaga jirno 14-ka sano.
Dhibaatooyinkan kor ku tilmaaman inagama saari karaan raga
sagaashan jirka ah ee hada talada dalka haya. Qofka bini’aadamka
ah maskaxdiisu waxay leedahay cimri ay ku tamariso oo hadii ay
dhaafto aanu qofku wax cusub oo loo aayo curin karayn.
Laakiin mushkilada ina haysataa waxa weeyi inagoo mar walba
hoggaan ka dhigana shakhsiyaad talax gabay oo hal-abuurnimo
dambe oo ku hadhay aanay jirin. Tusaale ahaan bal aan
isweydiino’e Siilaanyo oo sideetankii kor u dhaafay ama
sagaashankii cago-cagaynaya ayaynu Madaxweyne u dooranaye,
suurtagal may tahay marka la eego da’da uu hada taagan yahay in
maskaxdiisa inta uu tuujiyo ay ka soo dhiiqaan afkaaro iyo
talooyin cusub oo ummaddan u horseedi kara horumar
dhaqan-dhaqaale (socio-economic progress).
Su’aashaa hadii aynu si kale u dhigno Siilaanyo da’dan uu joogo
Somaliland ma u jeexi karaa jidd uu dalkani kaga gudbi karo
dhibaatooyinka haysta ee aynu hore u soo sheegnay??? Dabcan
Madaxweyne ahaan iyo qof ahaanba Siilaanyo wuu jecel yahay in
wax walba u hagaagaan oo dhibaatooyinka dadkiisa haystaa ay
xalilmaan oo dalku wada nimco noqdo.
Laakiinse rajo iyo niyadsami oo kaliya wax kuma qabsoomaan hadii
aan lala iman fikirkii, qorshihii iyo ficilkii ay ku rumoobi
lahaayeen. Waa hawl adag oo u baahan dalka Somaliland oo kale
qofka hogaamiye u noqonayaa in 24-ka saacadood ee wakhtiga uu
hawshaa siiyo ugu yaraan 16 ka mid ah.
Camaliyan runtii maaha mid uu Axmed Siilaanyo ama Gudoomiyaha
Guurtida ee Saleebaan Gaal iyo qof kasta oo la da’ ahi uu u
babac dhigi karo. Laakiinse waxa aynu nahay ummadd cunta
mustaqbalka ubadkooda oo waxaynu wax ku dooranaa waa qabyaaladd.
Haba ahaato qabyaalade waxaynu qabiilkii ka soo dhex dooranaa
mid aynu wada ognahay inuu barito caruurta ilaa tabaashiirta ka
cuni doono oo dantiisa mooyaane aanay mid kale u cuntamayn.
Ma jeclin qofka musuqmaasuqa neceb ee doona in cashuurta dadka
laga qaado iyaga dib loogu celiyo iyadoo waxqabad ah. Waxaynu
kaas ka jecel nahay ka bixbixiya xoolihii ummadda ee lagu tayayn
lahaa waxbarashada caruurteena.
Hada ogow tacliinta iyo waxbarashadu waa raasamaalka ugu
qaalisan ee ummaddi leedahay waana waxa ay wadamadii saboolka
ahaa isku dhaafeen qaarna qaniga ku noqdeen qaarna wali
saboolnimadii ku jiraan.
Waxa aynu qayrkeen uga hadhnay maaha badrool iyo dahab ayaan
dhulkeena laga soo saarine ee inaga ayaa ah dad aan wax soo
kordhin karayn oo waxa aynu sabool ka nahay cilmigii,
takhasuskii iyo farsamadii aynu wax ku abuuri lahayn.
Bal aan isweydiinee imisa Injineer ayuu dalkani leeyahay?. Ma
leenahay dad farsamayaqaano sare ah oo wax ikhtiraaci kara ama
si cilmiyeysan u baadhi kara mashaakilka ina haysta si xall
farsamo loogu helo?.
Imaatinkii taliska Siilaanyo waxa ku reeyey oo mahadiyey
afmiishaaradii marfashyada iyo salaadiintii bugta ahaa oo
tiradoodii ooda jabsatay.
Intii caadifada qabyaaladeed ugu codaysay inkastoo uu hada
malaha saarkii ka soo dagay hadana ma jirto wax ay
doorashadiisii bulsho ahaan uga faa’iidaysteen. Laakiin waxa
Siilaanyo ku hungoobay intii ku tuhmaysay aqoon, cilmi iyo waayo
aragnimo uu ummadda wax ugu soo kordhiyo.
Qaybtan bulshada oo u badnayd dhalinyarada ku hamida in dalkoodu
gaadho umadaha kale ee horumaray oo ay qayrkood wax la qaybsan
karaan ayaa goor-dambe oo xeedho iyo fandhaal kala dhaceen waxay
ogaadeen in ninka ay iska daba socdeen iyagoon iska hubin in
guntiga iyo maskaxda wax ugu laaban yihiin iyo in kale aanu shaw
ahaynba aqoonyahankii ilbaxa ahaa ee ay u haysteen oo caalam uu
la socdo daayoo buug uu akhriyo ay ugu dambaysay markii uu
jaamacada ka baxay 48 sanadood ka hor. |