Haatuf News

Home | Contact Us | Links |  Archives

“Dagaal Kasta Oo Sokeeye Dhaxalkiisu Waa Maydka
Walaalkaa Iyo Walaashaa Oo Ninkeedii Laga Dilay Inay Gurigaaga Iskugu Yimaadaan”
Mujaahid Xasan Guure Jaamac

Wasaaradda Macdanta Iyo Biyaha Oo Tababar
Burco Uga Furtay Shaqaalaheeda Gobolka Togdheer

“Marka Ciisaha Xuquuqdooda La Dulmiyayo Ayaa
Djibouti Lagu Eedeeyaa Si Dadka Kale Ee Reer
Somaliland Loo Nacsiiyo”

Madaxweyne Rayaale Oo Qoraallo Cusub U Kala Diray
Komishanka Doorashooyinka Iyo Xisbiga KULMIYE

Masuuliyiin Xalay Lagu Khaarajiyay Muqdisho Iyo 42 Xildhibaan Oo Laga Joojiyay Inay Ka Qayb-galaan
Fadhiyada Baarlamaanka Mbagathi

Nin La Shaqaynayay Maleeshiyooyinkii Maxaakiimta Muqdisho
Oo Maxkamad Lagu Soo Taagay Maraykanka

Furaha Quluubta

Buundo isku xidhaysa Yemen iyo Qaaradda Afrika oo la Qorshaynayo in Laga Dhiso Baab Al-Mandab

Masuuliyiin Xalay Lagu Khaarajiyay Muqdisho Iyo 42 Xildhibaan Oo Laga Joojiyay Inay Ka Qayb-galaan
Fadhiyada Baarlamaanka Mbagathi

Baaq Nabadeed Oo Ay Soo Saareen Saddex Urur Oo Wadani Ahi

DALJIRE: Aniga Iyo Ugbaad

Xisbiga KULMIYE Oo Magacaabay Guddi Ergo Ah Oo Ka Qayb-qaadata Nabadeynta Colaadda Daroor

Warbaahinta Ingiriiska oo Dhacdadii 11 September ku
xidhiidhisay Madaxweyne Bush

Dhisme Ku Burburay Magaalada Istanbul Oo Dad Ku Dhinteen

Dawladda Iran Oo Mar Kale Diiday Joojinta Barnaamijkeeda Nukliyeerka

Golaha Ammaanka Ee Qaramada

Hargeysa, February 22, 2007 (Haatuf) – Masuuliyiinta ururka Suxufiyiinta SOLJA, ayaa sheegay inuu Madaxweyne Rayaale sheegay inuu ku dhaqmayo Xeerka Saxaafadda Somaliland oo ay doodi ka taagan tahay ku dhaqankiisa, waxayna Masuuliyiinta SOLJA sidaas ku sheegeen shir jaraa’id oo shalay qabteen kadib markii ay isla shalay kulan la yeesheen Madaxweyne Rayaale kala hadleen arrimo dhawr ah.

Waxa kale oo ay Masuuliyiinta SOLJA shirkooga jaraa’id kaga hadleen colaadda ka taagan degaanka Daroor oo ay ku baaqeen in la joojiyo.

Gudoomiyaha ururka SOLJA Mustafe Cabdi Ciise ‘(Shiine) oo shirkaas jaraa’id ka hadlay ayaa ugu horeyn ka waramay waxyaalihii ay ka wada hadleen Madaxweyne Rayaale iyo jawaabihii uu ka bixiyay, waxaana Mustafe Shiine hadaladiisa ka mid ahaa “Xubno laga soo xulay shir ururka SOLJA yeeshay ayaa shalay markii labaad kulan la yeeshay Madaxweynaha Somaliland Daahir Rayaale Kaahin oo ay weheliyeen Wasiirka Warfaafinta Axmed X. Daahir Cilmi iyo Afhayeenka Madaxtooyada Cabdi Idiris Ducaale, waxa kulankaas aanu kaga hadalay arrimo dhawra oo ay ugu muhiimsanayd saddex qodob oo aanu urur ahaan ula tagnay oo uu ka mid ahaa sidii loo dhaqan gelin lahaa xeerka Saxaafadda Somaliland ee Golayaasha Baarlamaanku ansixiyeen, Madaxweynuhun saxeexay. Qodobka labaadna waxa uu ahaa sidii loo abuuri lahaa wada shaqayn ka timaada labada dhinac (Saxaafada iyo Xukuumada) iyadoo dhawaan ay jirtay buunbuunin ku saabsan isku dhac xukuumadda iyo Warbaahintu iyadoo arrintaas aad loo buun-buuniayay iyo qodobka 3-aad oo ahaa in suxufiyiinta xidhan ee Haatuf arrintooda lagu dhameeyo sida ugu fudud uguna ceebta yar, oo ah iyagoo dibada jooga in dacwadoodu socdo. Madaxweynuhu waxa uu noo cadeeyay in aanu isagu waxba ka qabin in lagu dhaqmo xeerka Saxaafadda Somaliland, taasi oo in badan shaki laga muujinayay, Madaxweynuhu wuu cadeeyay in arrinta Warbaahinta loo maro xeerka Saxaafadda oo uu hore u saxeexay, waxa wada shaqaynta labada dhinac loo saari doonaa guddi ka kooban SOLJA iyo Wasaarada Warfaafinta , iyadoo aanu Madaxweynaha u sheegnay in aanu dhisi doono guddi garsoor oo Saxaafaddu leedahay oo haddii ay dacwadi timaado iyaga la iskula noqdo kuwaas oo xirfadyahano saxaafadeed ah oo la dhisi doono, taasna Madaxweynuhu aad buu u soo dhaweeyay.”

Gudoomiyaha SOLJA isagoo ka hadlaya xadhigga suxufiyiinta Haatuf iyo jawaabta uu Madaxweynuhu ka bixiyay waxa uu yidhi “Madaxweynaha mar aanu la soo qaadnay qolada Haatuf oo aanu ka codsanay in la sii daayo oo iyagoo dibada jooga dacwadoodu socoto, markaa Madaxweynuhu wuxuu sheegay in aanu isagu waxba ka qabin balse ay Maxkamadda u taalo isaguna aanu shaqo ku lahayn sii-dayntooda iyo xadhigoodaba, hase yeeshee haddii la xukumo uu doonayo inuu cafis u fidiyo.”

Mustafe Shiine waxa kale oo uu shirkiisa jaraa’id ku sheegay inay urur ahaan ka xun yihiin dagaalada iyo Colaada Beelaha Walaalaha ah ku dhexmaray Daroor, waxana uu ku baaqay inay si shuruud la’aana dagaalka u joojiyaan.
Faysal Cali Sheekh oo ka tirsan Guddida Fulinta ee SOLJA ayaa isna shirkaa jaraa’id ka hadlay, wuxuuna sheegay in loo baahan yahay in dagaalka Daroor la joojiyo oo inta nool la badbaadiyo, isla markaana waxa uu Faysal saxaafadda ugu baaqay inay ka taxadiraan baahinta wararka Dagaalka Ehliga ah, isla markaana aanay baahin wax kasta oo sii hurin kara colaadaas.
Sidoo kale waxa shirkaasi jaraa’id ka hadlay Xoghayaha ururka SOLJA Muuse X. Maxamuud (Muuse Inji) iyo Xuseen Cali Nuur oo ka tirsan Xubnaha ururka SOLJA.

Top

Hargeysa, February 22, 2007 (Hargeysa) - Mujaahid Xasan Guure Jaamac ayaa ugu baaqay beelaha ku dagaalamaya deegaanka Daroor inay ogolaadaan ergooyin nabadeed ee ku sii qul-qulaya deegaamada colaadu ku oogantay.

Mujaahid Guure, oo u waramayey Haatuf, waxa uu yidhi. “Waxa aan aad uga xumahay masiibada iyo dagaalka aan macnaha lahayn ee muddada dhiiga sokeeye ku daadanayey, kaasi oo dhaxalkiisu yahay sida dagaal kasta oo sokeeyaba dhacda inay gurigaaga iskugu yimaadaan maydka walaalkaa iyo walaashaa oo ninkeedii laga soo dilay, iyo wiilka abtiga u ahayd iyo kaad adeerka u ahayd oo agoomo ah.

Waxaan ugu baaqayaa cida is-haysa, iyada oo in ka badan boqol qof ku dhimatay, bal inay isweydiiyaan inta hadhay iyo inta dhaawacantay muxuu ku sheegi doonaa inuu ku dhaawacmay? Sidaa darteed, waxaan madaxda dhaqanka iyo siyaasada ee beelahaasi iyo kuwa haybta la wadaaga iyo weliba ku derisnimada la wadaagaba inay ka hawlgalaan dagaalada ayaan darrada ah ee ka dhacay deegaanadaasi sidii loo joojin lahaa colaadaasi.

Dadka reer Somaliland iyo Itoobiya iyo dhamaanba dadka kale ee ka xun dagaaladaasina aad ayaan ugu mahad naqayaa, waxaanan ku gubaabinayaa inay u gurmadaan oo ay kala dhexgalaan dhinacyada dagaalamaya oo aanay ka baqan inay ku dhintaan dagaalada, sababta oo haddii ay ergo ku dhintaan if iyo aakhiraba way u wanaagsan tahay.

Dawladaha Somaliland iyo Itoobiyaba iyaga iyo dhinacyada siyaasada gudaha dalalkoodaba in ay ka ilaaliyaan arrintaasi in la siyaasadeeyo, taasi oo xiisado abuuraysa, waxaanan ka digayaa in xiisadan magacyo debadeed iyo kuwa gudeed toona loo bixiyo.
Waxa kale oo aan aad uga xumahay weedho lagu baahiyey Wargeyska Geeska Afrika Doraad oo la sheegay in laga soo xigtay Suldaan Maxamed Suldaan C/Qaadir, isla markaana markii aan weydiiyey uu ii sheegay in aanu odhan, kuwaasi oo ahaa Suldaan iska dhaafe’ mid aan cidnaba laga geyin inay tidhaahdo wax aan nabada u adeegayn iyo in magacyo loo bixiyo toona”.

Top

Burco, February 22, 2007 (Haatuf) – Wasaarada Macdanta iyo Biyaha ayaa shalay in ka badan 36 xubnood tababar socon doona saddex maalmood uga furtay magaalada Burco.
Sida uu ku soo waramay weriyaha Haatuf ee gobolka Togdheer, Axmed Aadan Yuusuf, tababarkan ayaa waxa ka qaybgalay sodon xubnood oo ka kala socda shaqaalaha wasaaradda Macdanta iyo Biyaha ee gobolka Togdheer iyo xubno ka socda lix wasaaradood oo iyagu wada-shaqayn la leh wasaarada Macdanta iyo Biyaha, waxaana tababarkani inta uu socdo lagu baran doonaa istaraatijiyad ku waajahan maamulka biyaha.
Gudoomiyaha gobolka Togdheer Cabdi Xuseen Dheere, oo isagu tababarka furay ayaa soo dhoweeyay barnaamijkan oo ah buu yidhi kii ugu horeeyay ee noociisa oo kale ah ee gobolka laga fuliyo waxana uu xusay in gobolkani yahay marka la barbar dhigo gobolada kale ee Somaliland ka ugu biyaha badan hase yeeshee aad moodo hadana in ay gobolka ka jirto biyo xumo.

Dhinaca kale wasiiru dawlaha Macdanta iyo Biyaha Xasan Macalin oo isagu ah masuulka wada tababarkan ayaa sheegay in qorshahan cusubi yahay mid ka duwan tababaradii hore oo ay iska kaashadeen wasaarada Qorshaynta iyo hay'adda UNICEF, isla markaana ah mid qorshe loogu samaynayo siyaasadda ku waajahan istaraatijiyada biyaha si loo helo biyo inagu filan oo nidaamsan. Waxa kale oo uu Mr. Xasan Macalin intaa ku daray in tababarkani uu yahay mid ay saddexda gobol ee barigu ka qabanayaan ayna ka qaybgalayaan shaqaalaha wasaarada ee gobolada iyo isuduwayaasha lixda wasaaradood oo iyagu wada shaqayn la leh wasaarada Macdanta iyo Biyaha.

Top

Axmed Cabdi Kaahin (Ina Casood), Mudane hore uga tirsanaan jiray golaha Wakiilada
Hargeysa, February 22, 2007 (Haatuf) – Axmed Cabdi Kaahin oo ka mid ahaa Golihii hore ee Wakiiladda Somaliland, isla markaana ku jiray mudanayaashii beesha Ciise ee iska casilay tartankii doorashada Golaha Wakiilada Somaliland bishii September, 2005 ayaa ka hadllay xadhiga nin magaciisa la yidhaahdo Maxamed Saalax oo maalin dhaweyd lagu xidhay magaalada Berbera ka dib markii lagu eedeeyey inuu Djibouti u gudbiyo manifest-ka waxa dekeda Berbera ka soo dega iyo waxa ka baxaba.

Waxaanu Mr. Kaahin oo xalay nagu soo booqday Xarunta Haatuf hadalkiisa ku bilaabay, “Waxa maalin dhaweyd Berbera lagu xidhay wiil dhalinyaro ah oo aanu isku beelnahay oo magaciisa la yidhaahdo Maxamed Saalax, kaasi oo u shaqaynayey shirkadda Red Sea, waxaana xafiiskii uu masuulka ka ahaa waaran la’aan inta xoog loogu galay la baadhay, isagana laga soo dhex qabtay, waxaana lagu xidhay saldhiga dekeda dhexdeeda. Iyada oo ay hawlgalkaasi fuliyeen ciidanka dekeda oo uu soo kaxaystay maareeyaha dekeda Berbera, Cali Xoor-Xoor. Waxa kale oo xafiiska laga qaatay Computer-kii xafiiska Red Sea ee uu inankaasi masuulka ka ahaa ee ay sirtii ganacsiga shirkadu ku jiray.

Waxaana inankan lagu eedeeyey inuu Djibouti u gudbiyey manifest-ka dekedda Berbera ee waxa soo dega iyo waxa ka baxaya.

Markaa anagu taasi dambi uma aragno cid lagu xidhi karo, waxaanuse u aragnaa in sigaarkii red sea keeni jirtay ee la dhoofin jiray inuu inanku ogaado la diidan yahay.
Waxa kale oo uu aanu u arkaynaa in marka Ciisaha Somaliland xuquuqdooda la dulmiyayo ayaa Djibouti lagu eedeeyaa si dadka kale ee reer Somaliland loo nacsiiyo.

Xeerka habka Ciqaabtuna ma ogola in iyada oo aan waaran maxkamadeed loo haysan la soo xidho ama la baadho masuul xafiis shirkad ganacsi. Markaa waxaan soo jeedinayaa in si deg deg ah inankaasi xorriyadiisii loogu soo celiyo, loona sii daayo, haddii ay taasi dhici weydana waxaanu leenahay waa arrin kale, waxaananu u arkaynaa in lagu duudsiyayo xuquuqdayadii”.

Top

“Xilka Ku Wareejiya Agaasimaha Komishanka Xafladna Waanu Idiin Samayn”

“Si Dhakhso ah U soo magacaaba Xubintiinii Komishanka, Waxaanan Idinkula Talinayaa Inuu Noqdo Reer Sool”

Hargeysa, February 22, 2007 (Haatuf) – Madaxweynaha Somaliland Daahir Rayaale Kaahin ayaa shalay Komishanka Doorashooyinka Qaranka u diray qoraal uu ku wargelinayo inay xilka ku wareejiyaan dadka shaqaalaha ah ee ka hoos shaqeeya, gaar ahaan Agaasimaha maamulka ee xafiiska Komishanka. Sidoo kale Madaxweyne Rayaale waxa uu isla shalay qoraal u diray Xisbiga Mucaaridka ah ee KULMIYE, qoraalkaas oo uu kaga dalbanayo inay si dhakhso ah u soo magacaabaan xubintoodii Komishanka, isaga oo qoraalkiisa ku sheegay in xubinta ay xisbiga KULMIYE soo magacaabayaan ay ka soo dhigaan qof u dhashay gobolka Sool.

“Waa inaad si dhakhso ah u soo magacowdaan xubintii Komishanka, waxaanan idinkula talinayaa inaad soo magacowdaan qof reer Sool ah” ayuu Madaxweyne Rayaale ku yidhi qoraalka uu u diray xisbiga KULMIYE.

Qoraalka kale ee uu Madaxweyne Rayaale u diray Komishanka Doorashooyinka waxa uu ku sheegay inay xukuumadiisu xaflad sagootis ah u samaynayso Komishanka Doorashooyinka isaga oo yidhi: “Xilka ku wareejiya Agaasimaha Komishanka, idinkana waxaanu idiin samaynaynaa xaflad iyo bilado abaalmarin ah.”

Madaxweyne Rayaale waxa uu qoraaladan u kala diray Komishanka iyo Xisbiga KULMIYE, maalin kadib markii uu Golaha Wakiiladu soo saaray go’aan uu xilka ugu cusboonaysiiyay Komishanka Doorashooyinka Qaranka ee muddada shanta sannadood ah soo shaqaynayay, kuwaas oo uu muddada xilkoodu ku ekaa 21 January ee ina dhaaftay, wuxuuna go’aanka golaha Wakiiladu ka dambeeyay kadib ay markii horjoogsadeen dibna u celiyeen xubno Komishan ah oo uu Madaxweyne Rayaale soo magacaabay, taas oo ay Wakiiladu ku sababeeyeen inaanu waafaqsaneen nidaamka sharci ee dhismaha Komishanka iyo sunnaha saami qaybsiga ee gobolada dalka, iyo weliba tirada Komishanka ee loo baahnaa oo kala dhiman.

Qoraalada uu Madaxweyne Rayaale u kala diray labadan meelood waxay u muuqataa inuu dhegaha ka furaystay go’aankii golaha Wakiilada ee uu muddada labada sannadood ah ugu cusboonaysiiyay Komishanka Doorashooyinka Qaranka, isla markaana uu damacsan yahay inuu qorshayaashiisa ku saabsan samaynta Komishan cusub meel mariyo.
Hase yeeshee ilaa hadda Komishanka Doorashooyinka Qaranka iyo Xisbiga KULMIYE lama sheegin wax jawaab ah oo ay qoraaladaa ka bixiyeen, lamana ogga jawaabta ay ka bixin doonaan nooca ay tahay iyo inay aqbali doonaan iyo in kale. Sidoo kale lama ogga sida uu golaha Wakiiladu ka yeeli doono haddii uu Madaxweyne Rayaale dhegaha ka furaysto ama daadefeeyo go’aankii ay golaha Wakiiladu muddada ugu cusboonaysiiyeen Komishanka Doorashooyinka Qaranka.

Inkasta oo uu Madaxweyne Rayaale qoraalada caynkaas ah u kala diray Komishanka iyo Xisbiga KULMIYE, haddana waxa jira warar kale oo tibaaxaya inuu Madaxweyne Rayaale diyaarinayo sidii go’aanka Golaha Wakiilada ee cusboonaysiinta xilka Komishanka ugu gudbin lahaa Maxkamadda Dastuuriga ah si loo daadefeeyo.

Waxa kale oo socdo dhaqdhaqaaqyo iyo olole ay Madaxweyne Rayaale iyo xukuumaddiisu ku baadi doonayaan sidii ay mar kale golaha Wakiilada u marsiin lahaayeen xubnihii uu soo magacaabay ee ay dib ugu celiyeen, waxaana labadii maalmood ee u dambeeyay socday dhaqdhaqaaqyo iyo yaacyaac arrintaas ku saabsan, waxayna arrintaasi u muuqataa inay keenayso khilaaf hor leh oo ka aloosma mawduuca Komishanka Doorashooyinka oo imikaba uu ka taagan yahay khilaaf aan weli si weyn dibadda ugu soo bixin, laakiin si aad ah u hulaaqmaya.

Top

Muqdisho, February 22, 2007 (Haatuf) – Laba ka mid ah masuuliyiinta maamulka degmooyinka Muqdisho ayaa xalay koox aan la aqoonsani dilal toogasho ah ku khaarajiyeen.

Xalay Fiidkii ayay kooxo hubeysani ay ku dileen Degmada Yaaqshiid gaar ahaan halka loo yaqaano Jiiro garoob Gudoomiyihii Degmadaasi oo la odhan jiray Muxiyadiin Xasan Xaaji, xili uu ku sii jeeday gurigiisa.

Kooxaha Falkan dilka ah geystay ayaa afar xabadood ku dhuftay Marxuum Muxyadiin, taas oo markii loola cararay Cusibitaalka keentay in uu u dhinto Rasaasta lagu dhuftay.
Ragii ka dambeeyey falkan ayaa la sheegay in gacanta lagu dhigay mid ka mid ah Ragaasi oo haatan lagu hayo Saldhiga Degmada Yaaqshiid, iyadoo ay kuwii kale baxsadeen lana baadi goobayo.

Dhinaca kale isla xalay waxaa degmada Madiina gaar ahaan xaafadda Wadajir lagu dilay gudoomiye ku xigeenkii Degmadaasi Cabdi Cumar Googooye, ka dib markii isagana koox hubeysan rasaas la dhaceen.

Marxuumiintan la dilay ayaan illaa hada la ogeyn sababta keentay dilkooda, hase yeeshee maalmihii tegay ayaa waxaa la sheegay in ay wadeen abaabul xoog leh oo lagu abuurayey ciidamo Xaafadeedka loo yaqaano Madaniga, si ay uga hortagaan kooxaha abaabulan ee falalka qaraxyada ah xiliyada habeenkii ka wada Magaalada Muqdisho.

Dhinaca kale, gudoomiye xigeenka 2aad ee Baarlamaanka Mbagathi ee fadhigiisu yahay Baydhabo, Cismaan Cilmi Boqore, ayaa shalay soo saaray go’aan 42 xildhibaan laga joojinayo inay ka qayb-galaan fadhiyada baarlamaanka Mbagathi ku yeeshaan.

42kan xildhibaan ayaan loo ogolaan doonin ka qayb-galka fadhiyada baarlamaanka ilaa ay soo caddaynayaan sababta maqnaashahooda ay in muddo ahba kaga maqnaayeen fadhiyada baarlamaankaas.

Xildhibaanadan ayaa waxa ka mid ah Cabdalla Xaaji Cali iyo Faarax Ismaaciil oo iyagu habeen hore soo gaadhay magaalada Baydhabo. Sidoo kale waxaa ka mid ah xildhibaanada Gudoomiyihii hore ee Baarlamaankaas ee isaga dhowaan xilka laga qaaday Shariif Xasan Sh. Aadan iyo xubno kale oo ay ka mid yihiin Yuusuf Dheeg iyo Jaamac Cali Jaamac, kuwaas oo la sheegay inay hadda ku kala maqan yihiin Djibouti iyo dalal kale oo dibadda ah.

Top

Houston, February 22, 2007 (W. Wararka) – Nin lagu eedeeyey in uu ka mid ahaa Maxkamadihii Islaamiga ahaa ee Muqdisho ee laga adkaaday, isla markaasna la dagaalgalay ayaa la soo taagay maxkamad ku taal waddanka Maraykanka.

Maxkamadeynta Daniel Joseph Moldanado oo ah 28 jir isla markaana loo yaqaan Daniel Al-Jugeyfi, ayaa waxaa lagu soo oogay dacwado ay ka mid ahaayeen inuu isku dayay inuu Afgambiyo Dawladda Mbagathi ee Somalia.

Dacwad Oogayaasha, ayaa u yeedhay wakiil ka socday Hay'adda dambi baadhista Maraykanka ee FBI-da la yidhaahdo, Mr. John McKinley, kaas oo Maldonado ku eedeeyay inuu tababar siiyay ururo Argagixiso ah, hase yeeshee hay’adda Amniga gudaha waddanka Maraykanka ee FBI ayaa la weydiistay in ay maxkamadda horteeda keento cadaymo kale oo dheeraad ah.

Maldonado, oo dalka Maraykanka dib loogu celiyay bishan February, ayaa ah muwaadinkii ugu horeeyay ee Maraykan ah ee la tuhunsan yahay inuu ku biiray argagixisada ka jirta Somalia, isla markaasna uu ku hawlanaa in uu afgambiyo dawladda Cabdillaahi Yuusuf, sida uu sheegay Kaaliyaha xeer ilaaliyaha Guud Kenneth Wainstein.

Top

Siiradii Rasuulka (SCW)

Waa buug dhawaan soo bixi doona oo magaciisa la yidhaahdo “Furaha Quluubta”, waxaana qoray Qoraaga reer Somaliland ee Maxamed Xaashi Cismaan. Buuggan waxa uu ka hadlayaa Siiradii Rasuulka {SCW), islaamka ka hor iyo jasiirada Carabta. Haddaba waxaad kala socon doontaan Qaybihiisa Wargeyska Haatuf, haddii Eebe Idmo oo uu si xidhiidh ah ugu bixi doono

Qaybtii - 43aad

CUTUBKA SAGAALAAD

QURAYSH OO WAFDI U DIRTAY NAJAASHI
Qurayshi markii ay aragtay in asxaabtii Rasuulku SCW ay nabadgaleen kana heleen deggenaansho iyo ammaan dhulkii Xabashida, ayey ka shireen arrinkooda. Waxayna ula muuqatay in joogistooda halkaasi ay khatar weyni ugu jirto. Waxayna ku tashadeen in ay ka daba dirto laba nin oo adag oo ka mid ah, inuu boqor Najaashi ku soo celiyo si ay diintooda uga leexiso, ugana soo saaro dalkiisa ay ku degeen kuna nabad galeen. Waxay u direen Cabdillaahi Bin Abii Rabiica, iyo Camar Bin Caas Bin Waa’il. Waxayna u soo ururiyeen hadiyado Najaashi iyo wadaadadiisii, dabadeedna way u direen.

Umu Salama Bintu Abii Umaya Bin Muqiira, xaaskii Rasuulka SCW waxa laga soo wariyey in ay tidhi: Markii aanu degnay dhulka Xabashida waxay noola jaareen jaarkii u fiicnaa, waxaanu u helnay nabad gelyo diintayadii, una caabudnay Ilaahay korreeye tiiyoon nala dhibayn, kana maqalayn wax aanu diidno. Markay taasi gaadhay Quraysh ayey ku tashadeen dhexdoodii in ay u soo diraan Najaashi laba nin oo adag, iyo inay hadiyado u soo diraan Najaashi alaabtii Maka kuwii ugu fiicnaa. Wax uga yimaada hadiyadna wuxuu u jeclaa Maaska. Waxay u soo ururiyeen Maas fara badan, mana jirin wadaadadiisii mid aanay ugu soo talo galin hadiyad. Dabadeed waxay ugu soo dhiibeen Cabdillaahi Bin Abii Rabiica iyo Camar Bin Caas, waxay fareen kuna soo adkeeyeen in ay siiyaan wadaad kasta hadiyaadiisa ka hor intaydaan Najaashi kala hadlin. Dabadeedna Najaashi ay siiyaan hadiyadiisa, markaasina weydiistaan inuu idiin soo dhiibo ka hor intaanu la hadlin iyaga. Way soo baxeen ilaa ay u yimaadeen Najaashi anaka oo deggan guri khayr leh, iyo jaarkii u fiicnaa agtiisa. Manuu jirin madaxdii ka hoosaysay mid aanay hadiyadiisii u dhiibin ka hor intaanay la hadlin Najaashi, mid kasta oo ka mid ahna, waxay ku yidhaahdeen: Waxa u soo fakaday dhulka boqorka wiilal anaga ah oo waalan, oo ka soo baxay diintii reerkooda, oon soo gelina diintiina, lana yimid diin cusub, oo naan garannayan anaga iyo idinku toona. Waxaana boqorka noo soo diray madaxdii qoladooda si uu ugu soo celiyo, ee markaanu boqorka kala hadalno iyaga u tilmaama oo u sheega in uu noo dhiibo anaga oo yaanu la hadlin, waayo qoladoodaa ka il dheer iyaga, ka ogna waxay ku ceebeeyeen. Waxay ku yidhaahdeen: Haye, dabadeedna waxay u geeyeen hadiyadiisii Najaashi waanu ka gudoomay. Markaasi ayey la hadleen oo ay ku yidhaahdeen: Boqoryahow, waxa u soo baxsaday dhulkaaga wiilal naga mid ah oo waalan, oo ka baxay diintii qoladooda, oon soo gelina diintaada, lana yimid diin cusub oo naan garannayn anaga iyo adigu toona. Waxaana noo kaa soo diray madaxdii qoladooda ooy ka mid yihiin, aabayaashood, adeeradood iyo xigtadooodii si aad ugu soo celiso.

Umu Salama waxay tidhi: May jirina wax uga necayb badnaa Cabdillaahi Bin Abii Rabiica iyo Camar Bin Caas inuu Najaashi ka dhegaysto Muslimiinta hadalkooda. Markaasi ayey madaxdiisii hereero taagnaa yidhaahdeen: Boqoryohow, waa runtood, qoladoodaana iyaga ka il dheer oo ogna waxay ku ceebeeyeen, ee u soo dhiib ha ku celiyaan dalkoodii iyo qoladoodiiye. Markaasu Najaashi cadhooday dabadeedna yidhi, ”Ilaahay baan ku dhaartee maya, in aanan u dhiibayn, mana dhacayso dad ila soo jaaray, oo ku soo degay dalkayga oo igana doortay qarkay, ilaa aan u yeedho weydiiyana waxan ay ku sheegayaan labadan nin arrinkooda. Haddii ay yihiin sida ay sheegayaana waan u dhiibi, kuna celini qoladoodii, haddiise ay noqdaan si ka duwan taasi waan u diidi, waanan wanaajin jaarnimadooda wixii ay iila jaareen!”

Umu Salama waxay tidhi: Dabadeed wuxuu u cid diray asxaabtii Rasuulka SCW, una yeedhay. Markii uu u yimid kii uu u soo diray una sheegay in uu boqorku doonayo ayey isu yimaadeen, ooy arrinkii gorfeeyeen Maxaydun ku odhani boqorka markaad u tagtaan? Waxay yidhaahdeen: Waxaanu ku odhani Ilaahay baanu ku dhaaranee wuxuu na baray, iyo wuxuu na faray Nebigeenu, wax kastaaba ha dhacaane. Markay u yimaadeena wuxuu Najaashi u yeedhay culimadiisii oo ku kala furay kutubtoodii hareertiisii. Markaasu weydiiyay oo uu ku yidhi: Waa maxay diintan idinka soo saartay qoladiinii, ee aydaan gelin diintayda iyo diin cid kale haysato toona?

Wuxuuna ahaa kii la hadlay ee afhayeenka u noqday Jacfar Bin Abii Daalib, markaasu ku yidhi: “Boqoryahow, waxaanu ahayn dad jaahiliyad ku hoos nool oo caabuda Sanamyada, oo bakhtiga cuna, oo sameeya xumaan, oo gooya riximka, oo xumeeya jaarka, oo kaayaga xoogani uu cuno ka liita. Anagoo sidaa ah ilaa uu Ilaahay noo soo diray Rasuul naga mid ah, oonu garannayno nasabkiisa iyo runtiisa, ammaanadiisa iyo wanaagiisa. Wuxuu noogu baaqay Ilaahay in aanu keliyayno oonaan u shariik yeelin, oonu caabudno, farahana ka qaadno wixii aanu caabudaynay anaka iyo aabbayaashayo ka sakow ee dhagxaan iyo Sanamyo ahaa. Wuxuuna na faray inaanu runta sheegno, ammaanada dhawrno, oonu riximka xidhiidhino, jaarka wanaajino iyo in aanu faraha ka qaadno xaaraanta iyo dhiiga. Wuxuuna noo diiday fawaaxishka (zinada), hadalka beenta ah, cunida maalka agoonta iyo in lagu tuuro haweenka dembi aanay lahayn. Waxa kaloo uu nafaray in aanu caabudno Ilaahay kelidii waxna la shariik yeelin isaga, wuxuu na faray salaadda, Zekeda iyo soonka. Umu Salama waxay tidhi: Markaasu u tiriyay arrimihii Islaamka. Dabadeedna waanu rumaynay oonu aaminay, oonu ku raacnay waxa uu xagga Ilaahay nooga keenay. Ilaahayna waanu caabudnay kelidii waxna la shariik yeelin, wixii Ilaahay xarimayna waanu xarimnay, wixii uu noo xalaaleeyayna waanu xalaashanay waxaana na colaadiyay qoladayadii oo na dhibay nagana fidmeeyay diintayadii, si ay dib noogu celiyaan caabudaadii Sanamyada, iyo in aanu xalaashano wixii aanu xalaashan jirnay ee xumaa. Markii ay na dhibeen eey na dulmeen eey nagu cidhiidhyeen, eey diintayadii iska kaayo hortaageen ayaanu dalkaaga u soo baxnay, oonu cid kasta kaa soo dooranay, oonu doonay jaarnimadaada, waxaananu rajaynaynaa in aan nalagu dulmiyin agtaada Boqoryahow!

Markaasu Najaashi ku yidhi: Ma ka haysaa wixii uu ka keenay xagga Ilaahay waxna? Jacfar ayaa ku yidhi: Haa, markaasu Najaashi ku yidhi: Bal ii akhri. Wuxuu u akhriyay Suuradda Maryam (Kaaf Ha Ya Cayn Saad) Umu Salama waxay tidhi: Markaasu ooyay Najaashi Ilaahay baan ku dhaartee ilaa ilmadii qoysay gadhkiisii, culimadiisina way ooyeen ilaa ilmadii qoysay kutubtoodii markay maqleen wixii uu akhriyay! Markaasu Najaashi ku yidhi: Kan iyo kii Ciise CS la yimid il keliya ayey ka soo wada baxayaan! Waar ordoo iska taga, Ilaahay baan ku dhaartee weligayna idiin dhiibi mayo!

Umu Salama waxay tidhi: Markii ay ka baxeen ayuu Camar Bin Caas yidhi: Ilaahay baan ku dhaartee inaan u keenaa berrito arrin uu gam kaga dhigo! Markaasu Cabdillaahi Bin Abii Rabiica ku yidhi, oo ahaa labada nin kii noo naxayey: Ha yeelin sidaa, waayo waa riximkeenii inkasta oo ay innaga horyimaadeen. Wuxuu yidhi: Ilaahay baan ku dhaartee in aan u sheegi inay iyagu ku andacoonayaan inuu Ciise Bin Maryam addoon ahaa! Dabadeed maalintii dambe ayuu ku yidhi: Boqoryahow, kuwani waxay ka sheegayaan Ciise Bin Maryam hadal weyn, ee bal u cid dir oo weydii waxa ay ka yidhaahdaan. Wuuna u cid diray asxaabtii si uu u weydiiyo. Umu Salama waxay tidhi: Namana helin (naxdin) tu la mid ahi weligayo! Dadkii ayaa isu yimid markaasi ayaa la is weydiiyay: Maxaa ka odhanaysaan arrinka Ciise Bin Maryam hadduu idin weydiiyo? Waxay yidhaahdeen waxaynu odhan Ilaahay baanu ku dhaaranee wixii Alle yidhi, iyo wuxuu Nebigeenu SCW innooga keenay, wax kastaa ha ka dhacaane!

Markii ay u soo galeen ayuu Najaashi ku yidhi: Maxaa ka odhanaysaan Ciise Bin Maryam? Markaasu Jacfar Bin Abii Daalib yidhi: Waxaanu ka leenahay wixii uu Nabigayagu nooga sheegay, wuxuu yidhi: Waa addoonkii Ilaahay iyo Rasuulkiisii iyo ruuxdiisii, iyo kelimadiisii uu ku soo tuuray Maryamtii bikrada ahayd. Markaasu Najaashi ku dhuftay gacantiisii dhulka, kana soo qaaday qori yar, dabadeedna yidhi: Ilaahay baan ku dhaartee inaanu Ciise Bin Maryam ku darrin sidaad tidhi in qorigan le’egna. Markaasi ayey baadariyadiisii buuqeen hareero joogay ooy kor u qaadeen codkoodii markuu yidhi wuxuu yidhi. Najaashi ayaa yidhi: Weligiinba guuxa Ilaahay baan ku dhaartee, waar ordoo iska taga, ammaan ayaad ku tihiin dhulkayga e, ka idin caayaana waa ganaax (saddex Jeer )! Ma jeclina inaan buur dahab ah qaato aniga oo dhibay nin idinka mid ah ! Waar ku celiya hadiyadoodii dan uma lihiye. Umu Salama waxay tidhi: Waxay ka baxeen iyagoo fool xun oo hungoobay, laguna soo celiyay hadiyadoodii ay u keeneen. Waxaanu ku joognay agtiisii gurigii u fiicnaa iyo jaarkii u fiicnaa.

Waxay tidhi: Ilaahay baan ku dhaartee anagoo khayrkaa ku sugan, ayuu nin Xabashida ka mid ahi ku qabsaday Najaashi boqortooyadiisii. Ilaahay baan ku dhaartee ma garannayno murugo nagaga adkayd oo na soo marta weligayo, ka baqasho in uu ninkaasi ka guulaysto Najaashi, oo uu yimaad nin aan garannayn xaqayaga siduu u garannayo Najaashi. Waxa u baxay Najaashi tiiyoo uu u dhexeeyo webiga Niil. Markaasi ayey asxaabtii Rasuulku SCW yidhaahdeen: Waa kuma ninka u baxaya dirirta qoladan ee war inooga keenayaa? Zubayr Bin Cawaam ayaa yidhi, ”Aniga” oo isagu ahaa ka ugu da’da yar dadka. Waxay u buuxiyeen qarbad oo loogu xidhay laabtiisii, markaasu ku dabaashay ilaa uu u gudbay dhankii kale ee webiga Niil ee dirirtu ka dhacaysay, wuuna socday ilaa uu gaadhay goobtii.

Waxay tidhi: Markaasi ayaanu Ilaahay u barinay Najaashi inuu ka guuleeyo Cadowgiisa, oo isagu xukumo dalkiisa. Ilaahay baan ku dhaartee anagoo sidaasi filayna mise waxa soo baxay Zubayr isaga oo ordaya, oo go’a haadinaya, oo leh: Bushaaraysta waxa guulaystay Najaashi! Ilaahayna wuu halligay cadowgiisii, dalkiina wuu qabsaday, arrinkii Xabashiduna wuxuu ku soo ururay gacantiisa. Waxaananu ku joognay agtiisa gurigii u fiicnaa, ilaa aanu ku soo noqonay Rasuulka SCW isagoo Maka jooga.

Shirqoolkii Qurayshina halkaasu ku baaba’ay looguna soo celiyay hadiyadahoodii, markii uu Boqor Najaashi ku yidhi: Ilaahay baan ku dhaartee Ilaahay igama qaadan laaluush markuu igu soo celiyay boqor nimadaydii, dadkuna iguma addeecin ee ma anigaa ku addeeca dadka! Wuxuuna wafdigii ku soo laabtay Maka isagoo murugeysan. Qurayshina waxay ogaatay inay Islaamka ku colaadin karto uun soohdinteeda, ka dib markuu wefdigoodii guul daro ka soo raacday u socdalkii dalka Xabashida. Waxayna goosatay inay cadhadeeda kula dhacdo cidii ku hoos jirtay gacanteeda, iyo cida soo gasha xuduudeeda.

Warrin kale waxa laga soo wariyey Ibnu Mascuud inuu yidhi: Rasuulku SCW wuxuu noo diray Najaashi anaka oo ah Siddeetameeye nin, ooy ku jiraan: Cabdillaahi Bin Mascuud, Jacfar, Cabdillaahi Bin Carfada, Cusmaan Bin Madcuun iyo Abuu Muuse oo gaadhay Najaashi. Qurayshina waxay dirtay Camar Bin Caas iyo Cummaara Bin Waliid oo hadiyado u sida, markii ay u soo galeen Najaashi ayey u sujuudeen, dabadeedna iska taageen midigta iyo bidixda ooy ku yidhaahdeen: Qolo aanu ilmaadeer nahay ayaa ku soo degay dhulkaaga oo ka baxay diintayadii. Wusxuu yidhi: Halkay joogaan? Waxay yidhaahdeen: Dhulkaaga, ee u cid dir, markaasu u cid diray. Jacfar ayaa ku yidhi asxaabtii: Anigaa afhayeenkiina ah maanta ee I raaca, markuu u soo galay ayuu salaamay oonu sujuudin. Waxay ku yidhaahdeen: Maxaa dhacay ee aad ugu sujuudi weyday boqorka? Wuxuu yidhi: Anagu uma sujuudno cid aan Ilaahay ahayn. Wuxuu yidhi: Kaasu waa ayo? Wuxuu yidhi: Ilaahay baa noo soo diray Rasuul oo na faray in aanaan u sujuudin cid Ilaahay mooyaane, oo na faray salaadda iyo Zekeda. Camar Bin Caas ayaa yidhi: Waxay kugu diidan yihiin Ciise Bin Maryam. Najaashi ayaa yidhi: Maxaa ka leedihiin Ciise Bin Maryam iyo hooyadii? Wuxuu yidhi: Waxaanu leenahay siduu Alle yidhi: Isagu waa kelimadiisii iyo ruuxdiisii uu ku soo tuuray Maryantii bikrada ahayd tii aanu taaban bashar. Wuxuu yidhi: Markaasu Najaashi ul dhulka ka soo qaaday, dabadeedna uu yidhi: Xabashiyeey iyo baadariyadow, Ilaahay baan ku dhaartee kumay kordhinin waxaynu ku sheegno wax intaa le’eg, soo dhowaada idinka iyo ka aad agtiisa ka timaadeen. Waxaan qirayaa inuu yahay Rasuulkii Ilaahay, waana kii aanu ku haynay Injiil. Waana Rasuulkii uu ku bushaareeyay Ciise Bin maryam, ee ku dega meeshaad doontaan, Ilaahay baan ku dhaartee hadaanan boqor ahayn waan u tegi lahaa ilaa aan noqdo anigu kii kabihiisa u qaada. Wuxuuna faray hadiyadihii kale in loo celiyo.

Xadiis Abuu Hurayra oo ku sugan Saxiixaynka, wuxuu sheegay inuu Rasuulku SCW u sheegay maalintii uu geeriyooday Najaashi oo uu u saaray salaadd, safna u joojiyay afar jeerna takbiiray (Allaahu akbar).

Caddaa wuxuu ka soo wariyey Jaabir in uu yidhi: Rasuulku SCW wuxuu yidhi: Markii uu Najaashi dhintay, maanta waxa dhintay nin saalix ah ee kaca oo ku tukada walaalkiin Asxama (waa magacii Najaashi). Kuna tukadeen dembi dhaafna u baryay.
Caa’isha waxa laga soo wariyey inay tidhi: Markuu dhintay Najaashi Rasuulku SCW wuxuu sheegi jiray in uu weli ku dul arko nuur qabrigiisii.

Abii Amaama waxa laga soo wariyey in uu yidhi: Wafdi Najaashi ka socda ayaa u yimid Rasuulka SCW, markaasu Rasuulku SCW u kacay adeegoodii. Asxaabtiisii ayaa tidhi: Rasuul Allow, anagaa kaaga filan. Markaasu ku yidhi:”Waxay wanaajiyeen asxaabtaydii aniguna waxaan jeclahay inaan u gudo”. Boqor Najaashina wuxuu geeriyooday bishii Rajab sannadkii sagaalaad ee Hijrada. Xidhiidh badan oo dhex maray Rasuulkana SCW intii uu noolaa waxaynu ku mari doona siirada dhexdeeda, haddii Alle idmo.

ISLAAMIDII CUMAR BIN KHADAAB
Markii Quraysh ay ku soo noqdeen Camar Bin Caas iyo Cabdillaahi Bin Abii Rabiica, kuna soo guuldaraysteen hawshii loo diray, Najaashina kale kulmeen waxay necbaysteen, ayaa muddadaasi waxa dhacay arrin Muslimiintii u sii kordhiyay yididiilo, gaaladiina hoog. Waa islaamidii Cumar Bin Khadaab, oo ka mid ahaa kuwii ugu horreeyay ee ku dheel dheelayey Islaamka, dhibaatadana ku hayey. Waxaana lagu yaqaanay adayg iyo xoogganaan, in badanna waxay Muslimiintu kala kulmeen dhibaato. Markiise uu Islaamay Cumar iyo Xamze oo ka horreeyay way iska hortaageen dhibtii ay Qurayshi ku haysay asxaabtii Rasuulka SCW, ilaa ay ka guulaysteen.

Cabdillaahi Bin Mascuud wuxuu odhan jiray: Maanaan karayn in aanu ku tukano Kacbada agteeda ilaa uu Cumar Islaamay, markuu Islaamayna wuxuu la diriray Qurayshtii, ilaa uu ku tukaday Kacbada agteeda, oonu kula tukanay. Islaamida Cumarna waxay ahayd ka dib markii asxaabtii Rasuulku SCW ay u baxeen dhulka Xabashida.

Umu Cabdillaahi Bintu Abii Xasma oo ahayd ooridii Caamir Bin Rabiica, oo ka warramaysa ka hor islaamidii Cumar waxay tidhi: Anagoo Ilaahay baan ku dhaartee u diyaar garoobayna u socdaalkii dalka Xabashida, oo Caamirna uu u yara baxay inuu soo dhammaysto danahayagii qaar, ayaa waxa iga hor yimid Cumar Bin Khadaab isna soo kay dul taagay isagoo mushrik ah. Waxay tidhi: Waxaananu kala kulmaynay dhib iyo adayg uu nagu hayey. Wuxuu igu yidhi: Miyaa dhaqaaqaysaan Umu Cabdillaahiyey ? Waxaan idhi: Haa oo Ilaahay baan ku dhaartee waxaanu isaga bixi dhulkaa Ilaahay, waad na dhibteen oo na kadeedeen, ilaa inta Ilaahay faraj noo furayo. Markaasu yidhi: Ilaahay ha idinla jiro! Waxaanan ka arkay naxariis aanan hore uga arag, dabadeedna wuu iska tegay isagoo ka murugaysan araga bixitaankayaga. Waxay tidhi: Markii uu yimid Caamir soona dhammaystay danahiisii ayaan u warramay, oon ku idhi: Cabdillaahi aabbihiiyow, haddii aad arki lahayd Cumar damqashadiisii iyo sidii uu innoogu murugooday. Wuxuu yidhi: Ma in uu soo islaamo ayaad ka dhadhamisay? Waxay tidhi: Haa, wuxuu yidhi: Ma islaamayo kii aan arkay ilaa uu islaamo dameerka Khadaab! Waxay tidhi: Wuu ka quustay, wixii uu ka arkayey ee ahayd kululaan iyo qallafsanaantiisii Islaamka.

Sababta Islaamidii Cumarna waxay ahayd sheeko dhexmartay walaashii Faadumo Bintu Khadaab oo islaamtay iyo ninkeedii Saciid Bin Zeyd, oo ka qarinayey islaamnimadooda Cumar. Nucaym Bin Cabdillaahi Bin Al Naxaamna wuxuu ahaa nin ay Cumar isku reer Bani Cadi Bin Kacab yihiin, oo islaamay, oo isna qarsanayey islaamnimadiisa ka baqasho reerkiisa ah awgeed.

Khabaab Bin Arat ayaa u tegi jiray Faadumo Bintu Khadaab oo Quraanka u akhriyi jiray. Markaasu Cumar maalin soo baxay isagoo sita seeftiisii oo doonaya Rasuulka SCW iyo rag ka mid ah asxaabtiisa, oo loogu soo sheegay inay ku urureen guri Safa agteeda ah, oo ah afartan ku dhowaad rag iyo haweenba. Rasuulkana SCW ay la joogaan markaasi Xamze Bin Cabdi Mudalib, Abuu Bakar Sadiiq, Cali Bin Abii Daalib, iyo rag kale oo Muslimiinta ka mid ah, oo kula hadhay Rasuulka SCW Maka oon raacin kuwii u baxay dalka Xabashida. Waxa jidka kula kulmay Nucaym Bin Cabdillaaahi, oo ku yidhi: Xaggeed doonaysaa Cumarow? Wuxuu yidhi: Waxaan doonayaa Muxammed kan diintii ka baxay, kaa qaybiyay arrinkii Quraysh, ee ceebeeyay diinteedii, ee caayey Ilaahyadoodii si aan u dilo. Markaasu Nucaym ku yidhi: Ilaahay baan ku dhaartee Cumarow naftaadu way kuu been sheegtay! Ma kula tahay in reer Bani Cabdi Manaaf kugu daayaan ood dhulka ku dul socoto, adigoo Muxammed dilay! Maad iskaga noqotid reerkaaga oo aad hagaajisid arrinkooda? Wuxuu yidhi: Waa ayo reerkaygu? Wuxuu yidhi: Waa seedigaa iyo ina adeerkaa Saciid Bin Zeyd, iyo walaashaa Faadumo Bintu Khadaab, oo Ilaahay baan ku dhaartee way Islaameen ooy raaceen Muxammed diintiisii, ee iyaga ku ekow waxna ka qabo.(sidaana wuxuu u yeelay inuu ka jeediyo Rasuulka SCW u baqasho darteed, dhibaataynta Faadumo iyo ninkeeduna ka hawl yar tahay). Cumar ayaa isku rogay isagoo doonaya walaashii iyo seedigii, tiiyoo uu la joogo Khabaab Bin Arat oo haysta xaashi ay ku taal “Daaha” oo uu u akhriyayey. Markay maqleen sanqadhii Cumar ayuu Khabaab isku qariyay qol yar oo guriga dhexdiisa ahaa, Faadumana waxay qaaday xaashidii kuna qarisay bowdyaheedii. Cumarna wuu maqlayey markuu guriga u soo dhawaaday Khabaab akhriskiisii. Markuu u soo galayna wuxuu yidhi: Waa maxay xamxamtii aan maqlayey? Waxay ku yidhaahdeen: Waxba maad maqal. Wuxuu yidhi: Ilaahay baan ku dhaartee waa la ii warramay in aydun raacdeen Muxammed diintiisii! Seedigii Saciid Bin Zeyd ayuu si adag u qabtay Cumar, markaasi ayey u soo kacday walaashii Faadumo Bintu Khadaab si ay uga qabato ninkeeda, markaasu garaacay walaashii oo uu dakhray. Markuu sidaas u galay ayey is haysan kari weyday, ooy ku yidhaahdeen walaashii iyo seedigiiba: Haa, waanu Islaamnay oo rumaynay Ilaahay iyo Rasuulkiisa, ee samee waxaad rabto! Markuu Cumar arkay walaashii dhiiga ka socda ayuu ka xumaaday wixii uu sameeyay, oo u ka joogsaday. Markaasu walaashii ku yidhi: Ii dhiib xaashidaas aan idinka maqlayey ee akhriyayseen imika, aan eego waxan uu Muxammed la yimid eh.? Cumarna wuu yaqaanay wax qorista.

Markuu sidaasi yidhi, ayey walaashii ku tidhi: Waanu kaaga baqanaynaa xaashida. Wuxuu yidhi: Ha iiga baqanin. Waxaanu ugu dhaartay Ilaahyadiisii innuu ku soo celinayo markuu akhriyo. Markuu sidaa yidhi ayey walaashii damacday islaamidiisa. Waxaanay ku tidhi: Walaalkayow, ma daahirsanid, shariiknimadaada, mana taabanayo qof daahir ah mooyaane! Cumar ayaa kacay oo soo maydhay, markaasi ayey u dhiibtay xaashidii ooy ku qornayd suuradda “Daaha”, markuu ka akhriyay sadar ayuu yidhi: Maxaa ka fiican hadalkan oo ka sharaf badan! Khabaabna markuu sidaas maqlay ayuu u soo baxay wuxuuna ku yidhi: Cumarow, Ilaahay baan ku dhaartee anigu waxaan rajaynayaa in uu Ilaahay gaar kaaga dhigay baryadii Nebigiisa, waayo waxaan maqlay shalay isagoo leh: Allahayow ku xooji Islaamka Abii Xakam Bin Hishaam (waa Abii Jahal eh) ama Cumar Bin Khadaab! Ee Ilaahay ka yaab Cumarow!

Markaasu Cumar ku yidhi: Khabaabow ii tilmaan meeshuu joogo Muxammed aan u tago oon Islaamee. Wuxuu ku yidhi: Waa ka jooga guri Safa agteeda ah, lana joogaan asxaabtiisii qaar. Cumar wuxuu qaatay seeftiisi, una kacay xaggii Rasuulka SCW iyo asxaabtiisii joogtay. Markaasu ku garaacay albaabkii, markay maqleen codkisii ayuu nin asxaabtii Rasuulka ka mid ahi kacay oo uu ka eegay dalookii albaabka, mise waaba Cumar oo seeftiisii sita, Rasuulkii SCW ayuu ku soo noqday isagoo naxsan. Wuxuuna yidhi: Rasuul Allow, waa kan Cumar oo seef sitaa. Markaasu Xamze Bin Cabdi Mudalib yidhi: U ogolow ha soo galee, haddii uu u yimid oo u khayr doon yahay waynu siinaynaaye, haddiise uu u yimid oo u shar doon yahayna seeftiisa ayeynu ku dili! Markaasu Rasuulku SCW yidhi: U ogolow, ninkiina wuu u ogolaaday gelidii, Rasuulka SCW ayaa u kacay ilaa uu kula kulmay gudihii qolka. Wuxuu qabtay guntigiisii, dabadeedna u soo dhuftay dhufasho adag, ayuu ku yidhi: Maxaa ku keenay ina Khadaabow? Ilaahay baan ku dhaartee ma arko inaad tegayso ilaa Ilaahay kugu soo dejiyo Masiibo? Markaasu Cumar yidhi: Rasuul Allow, waxaan kuugu imid inaan rumeeyo Ilaahay iyo Rasuulkiisa iyo wixii ka yimid Alle agtiisa! Markaasu Rasuulku SCW takbiiray: Allaahu Akbar, takbiirtiisii ayey ku garteen asxaabtii inuu Cumar Islaamay. Asxaabtii Rasuulkuna SCW waxay halkii ku kala tageen, tiiyoo farxadi buuxisay markuu Cumar islaamay kuna soo biiray Xamze. Waxayna garteen inay labadoodu ka horjoogsan doonaan Rasuulka SCW dhibaatadii cadowga.

Sida ay ka soo wariyeen reerkiisa qaar wuxuu Cumar yidhi: Markii aan islaamay habeenkaasi, waxaan xusuustay oon isweydiiyay reer Maka ayaa ugu darnaa Colaada Rasuulka SCW, si intaan ugu tago ugu soo sheego in aan islaamay. Waxaan idhi: Waa Abuu Jahal. Waxaan doontay markaan soo toosay ilaa aan ku garaacay albaabkiisii. Markaasu ii soo baxay, oo uu yidhi: Soo dhowow wiilkii walaashyow, oo maxaa ku keenay? Waxaan idhi: Waxaan u imid inaan kuu sheego in aan rumeeyey Ilaahay iyo Rasuulkiisii Muxammed, rumeeyayna wuxuu la yimid. Wuxuu yidhi: Markaasu albaabkii wajiga igaga dhuftay, oo uu yidhi: Alle ha ku xumeeyo iyo waxaad iila timidba.
Caddaa iyo Mujaahid waxay ka soo wariyeen islaamidii Cumar Bin Khadaab, inuu yidhi: Islaamka waan ka fogaa, jaahiliyadiina waxaan ahaa khamriyo cab, jeclaana in aan ku soo jeedo. Waxaananu lahayn Majlis ay isugu yimaadaan rag Quraysh ka mid ahi. Wuxuu yidhi: Waxaan u baxay habeen anigoo doonaya kuwaasi majliskoodii, waan u imid oo aan qofna ka waayey. Waxaan is idhi: Haddii aad u tagto hebel oo khamriga ku iibin jiray Maka, waaba intaasi ood ka heshaa khamri aad cabto eh. Waan u imid oo aan ka waayey. Markaasi ayaan is idhi: Haddii aad tagto Kacbada ood ku wareegto toddoba ama toddobaatan, waanan imid anigoo doonaya inaan ku dawaafo Kacbada. Mise waaba Rasuulkii oo taagan kuna tukanaya, markuu tukanayana wuxuu u jeedsan jiray Shaam, masalihiisuna wuxuu yiil labada rukun dhexdooda, rukunka dhagax madow iyo rukunka Yamaaniga. Waxaan is idhi markaan arkay: Haddii aad Muxammed dhagaysato caawa si aan u maqlo wuxuu leeyahay. Waan socday ilaa aan soo kala dhex galay Kacbada iyo sitaaradeedii, tiiyoo Rasuulkuna SCW u taagan yahay Quraana uu akhriyayo. Wuxuu yidhi: Markaan maqlay Quraankii ayuu qalbigaygii ku duxay oon ooyay, oo uu I geliyay Islaamkii. Waxaanan sidii u taagnaa halkaygii, ilaa uu dhammeeyay Rasuulku SCW salaaddiisii dabadeedna iska tegay. Markaasi ayaan daba galay ilaa markuu marayo gurigii Cabbaas iyo kii Ibnu Azhar dhexdooda aan ku gaadhay. Markuu Rasuulku SCW maqlay shanqadhaydii ayuu I gartay, una maleeyay inaan u soo daba galay si aan u dhibaateeyo waanu ii hanjabay. Dabadeedna yidhi: Ina Khadaabow maxaa ku keenay saacadani? Waxaan idhi: Inaan rumeeyo Ilaahay iyo Rasuulkiisa iyo waxa ka yimid Alle agtiisa. Wuxuu yidhi: Markaasu Ilaahay ku xamdiyay, oo uu yidhi: Wuu ku hanuuniyay Ilaahay Cumarow, laabtaydiina wuu masaxay, iina baryay sugnaansho. Markaasi ayaan ka tegay Rasuulkii SCW, oo uu galay gurigiisii.

Cabdillaahi Bin Cumar waxa laga soo wariyey in uu yidhi: Markii uu aabbahay Cumar islaamay, wuxuu yidhi: Quraysh kumaa warka ugu gudbin og? Waxa lagu yidhi: Jamiil Bin Macmar. Markaasu ku kalahay. Wuxuu ina Cumar yidhi: Waxaan soo raacay raadkiisii, bal inaan eego wuxuu sameeyo, anna waxaan ahay wiil garannaya waxkasta oon arko, ilaa uu u yimid. Markaasu ku yidhi: Ma ogtahay Jamiiloow inaan islaamay oon galay diintii Muxammed? Wixii yidhi: Ilaahay baan ku dhaartee muu suginba ilaa uu kacay isagoo jiiddaya go’iisii Cumarna wuu raacay, anna aabbahay baan raacay, waanu soconay markuu istaagay albaabkii Masjidka (Kacbada) ayuu ku dhuftay qayladii u dheerayd: Quraysheey, iyaga oo jooga majlisyadoodii Kacbada hareeraheeda, Cumar Bin Khadaab wuu ka baxay diintii! Cumar ayaa dabadiisa ka yidhi: Been ayuu sheegay, laakiin waan islaamay, qirayna in Ilaahay mooyee aanu Ilaah kale jirin, Muxammedna yahay addoonkiisii iyo Rasuulkiisii. Intay ku soo boodeen ayaanu ka tegin siduu u la dagaalamayey ee ay ula dagaalamayeen ilaa qorraxdii ku timid korkooda. Wuxuu yidhi: Intuu daalay oo uu fadhiistay ayey is kor taageen isagoo leh: Sameeya waxaad rabtaan, Ilaahay waxaan ugu dhaartay haddii aanu nahay saddex boqol oo nin waanu idiinka tegi lahayn ama waad nooga tegi lahaydeen. Wuxuu yidhi: Iyagoo sidaas ah ayuu ku soo baxay oday Quraysh ka mid ahi ilaa uu isla soo taagay. Wuxuuna yidhi: Waa maxay arrinkiinu? Waxay yidhaahdeen: Cumar baa diintii ka baxay. Wuxuu yidhi: Waa yeelkii, waa nin u doortay naftiisa arrin ee maxaa ka doonaysaan? Ma idinla tahay reer Bani Cadi in ay idinku daynayaan ninkooda sidaasi? Ka taga ninka. Wuxuu yidhi: Ilaahay baan ku dhaartee sidii ooy ahaayeen go’ laga fayday oo kale. Waxaan aabbahay ku idhi markuu Madiina u haajiray: Aabooy, kumuu ahaa ninkii kaaga qayliyay Maka qoladii maalintii aad Islaamtay, iyagoo kula diriraya, Ilaahay haka abaal mariyee? Wuxuu yidhi: Aabo, kaasu wuxuu ahaa Caas Bin Waa’il, Ilaahay khayr kama abaal mariyee.

Cumar Bin Khadaab wuxuu ahaa nin adag oon la hawaysan karin, islaamidiisiina waxay ka dhex oogtay mushrikiintii dulli iyo gunnimo, Muslimiintana wuxuu huwiyay Cizi, sharaf iyo farxad.

Mujahid wuxuu ka soo wariyey Ibnu Cabbaas inuu yidhi: Waxaan weydiiyay Cumar, maxaa laguugu bixiyay Faaruuq (Xaq iyo baaddil kala saare) wuxuu yidhi: Xamze ayaa islaamay hortay saddex cisho, markaasu ka sheekeeyay Cumar islaamidiisiii , markii u dambaysay ayuu yidhi: Markii aan islaamay ayaan Rasuulka SCW ku idhi: Rasuul Allow, miyaynaan xaq ku sugnayn haddaynu dhimano iyo haddaynu noolaanaba? Wuxuu yidhi:” Haa, ka ay naftaydu gacantiisa ku jirto ayaan ku dhaartee, inaad xaq ku sugan tihiin, haddii dhimataan iyo haddii noolaataanba”. Wuxuu yidhi: Waxaan ku idhi: Haddaa is qarrintu maxay tahay? Ilaaha xaqa kugu soo diray ayaan ku dhaartee waynu baxaynaa, markaasi ayaanu u soo baxnay laba saf, mid Xamze hor socdo ka kalena anigu, oo shanqadha la moodo makiinada wax ridiqda oo kale ilaa aanu galnay Masjidka. Wuxuu yidhi: Markaasay Qurayshi isoo eegtay ooy Xamzena eegeen, markaasa waxa ku habsaday werwer iyo murugo aan ku habsanini weligood. Markaasu Rasuulku SCW maalintaasi ii bixiyay (Faaruuq).

Suhayb Bin Sanaan Al Ruumi wuxuu yidhi: Markuu Cumar Islaamay ayuu ka soo baxay islaamku daahii, oo loogu baaqay si cad, oonu fadhiisanay hareeraha Kacbada, oonu ku dawaafnay, oonu iska celinay cidii nagu gefta, kuna celinay wixii naga soo gaadhay badh.

Qurayshi markay aragtay in arrinkii Muslimiintu uu sii kordhayo, qaabkii hore ee ay kula diriraysayna u shaqayn waayey, kana horjoogsan kari waayeen fiditaankii Islaamka. Waxay ogaatay in dhibkan ay ku hayso Nebiga SCW iyo asxaabtiisu isu rogi karo dagaal sokeeye oo ka dhex qarxa dhexdooda, dagaalkaasi oo aan la garn karin intuu leekaan doono iyo cida ku guulaysan doonta. Waayo qabiil kasta iyo qoyswalba cidbaa ka gashay Islaamka, markaasi ayey dib ugu noqotay arrinkeedii si ay u dejiso qorshe iyo tallaabo hor leh oo ka sii daran tii hore.

Top

Sanca, February 22, 2007 (W. Wararka) – Dawladda Yemen ayaa wada qorshe lagu dhisayo Buundo isku xidha Yemen iyo Qaarada Afrika, taas oo la doonayo in ay isku xidho Baab Al-Mandab ilaa Djibouti.

Mashruucan oo ah mid ay hadda uu wada hadalkeedu u socdo dawladda Yemen iyo shirkad laga leeyahay dalka Imaaraadka Carabta, ayaa la sheegay inuu ku kici doono qiyaas laga gaadhaysa $1,000,000,000 (hal Bilyan oo dollarka Maraykanka ah), waxaanu noqon doonaa mashruucii ugu weynaa ee noociisa ah ee lagu doonayo in la isku xidho qaaradaha Afrika iyo Aasiya.

Buundada la damacsan yahay in la dhiso ayaa dhererkeedu noqon doonta 14km, waxayna ka bilaaban doontaa magaalada Baab al-Mandab illaa iyo dalka Djibouti.
Shirkadda damacsan in ay dhisto Buundadan ayaa lagu magacaabaa Middle East Development company oo xarunteedu tahay magaalada Dubai.

Buundadan ah 14km ayaa laga dul dhisi doonaa Jid ay gaadiidku maraan iyo Tareen ka dhex shaqeeya Yemen iyo Djibouti.

Mashruucan ayaa ah mid hadda la hadal hayo balse aan la aqoon goorta la hirgelin doono, waxaana si weyn u wata in la dhiso dalka Yemen, iyadoo dalka Djibouti-na si weyn u soo dhaweeyey, iyadoo ay arrintani sare u soo qaadi karto dhinaca ganacsiga labada qaaradood ee Eeshiya iyo Afrika.

Top

Hargeysa, February 22, 2007 (Haatuf) – Baaq nabadeed oo saareen saddex urur oo ka mid ah 4-ta urur ee la isku yidhaahdo 4 Alliance ayaa baaq nabadeed oo ay ku began maalinta dhagax tuurka Somaliland 20/02/2007 kulan ayku yeesheen xarunta ururka SOYADO oo ka mid ah saddexdaa urur waxa ay ka soo saareen baaq nabadeed oo ay u dirayaan beelaha colaadu ku dhexmarayso deegaamada Daroor ee Ismaamulka Soomaalida Itoobiya.

Sidaana waxa ay ururadani oo magacyadoodu kala yihiin SOYADO, SOPVA iyo SOCEV iyo Gudoomiyayaashoodu kala yihiin Saleebaan C/Saatir Dubad, Maxamuud Axmed Maxamed iyo Xasan Xuseen C/laahi waxa ay saddexdan urur tacsi u direen eheladii iyo qaraabadii waxyeeladu ka soo gaadhay colaada halkaasi ka oogan, waxaanay ugu baaqeen labada beelood ee halkaasi ku dagaalamaya inay aqbalaan ergooyinka kala duwan ee nabada.

Waxa kale oo ay ururadan ka digeen in dadka ku dhaqan Somaliland ay ka qayb qaataan colaadaasi oo ay gacan ka geystaan sii hurinta colaadaasi, waxaanay ugu baaqeen in laga wada qayb qaato sidii colaadaasi loo damin lahaa.

Top

By A. Geeljire

Dubbe iyo Doolaal duqay weeye magaalo oo dalkooda ilaasha. Waa laba aan kala daalin dariiqna aan wada qaadin. Midba duubka wanaagga dushaasuu ku sitaa iyagaaba is doortay.Waa laba aan debec yeelan oon hadal diirkaba saarin deelqaafna wuu ka dhacaa. Haddana inay is dilaan iyo dudmana loogama yaabo. Waa niman aan dan ka yeelan dadka kay ku arkaan waxay diidan yihiin ee duunkoodu la yaabo derejo uu doono ha yeeshee, kay daafacayaanna inta daaqsinta geela looga soo durki maayo. Ruuxay diiraddoodu haleesho daguugahay ka dhigaan dembina loo qabsanmaayo oo duqoodi Dhanxiirbaa digreetadaa u saxeexay ducana waabu u raacshay. Bartay doodda jilba iyo foodda ay is daraanna waa Danlaawoow mafrishkooda oo ay qadadii dabadeeda iyo duhurka ay ku kulmaan.

Dubbe: Waar heedhe, dunida loo dudayo ma maantuu Ina Dhoolla yare ku sheegay Axmed Siilaanyo "nin aan waa u beryin." waar maxaynu wax walba u soo joognay. Ta kale waxan ummaddii dulleeyey ee ay Madaxtooyada uun la tuban yihiin ee xataa qabaa'ilkii aanay ergo isu diri karayn illaa ay soo baryaan Ina Rayaale waa maxay? Dadkii mee? Aar malaa inteenan mafrishka fadhida ayuumbaa ka joogta dadkii ee waynaan is ogeyn. ahaaa! Quduro.
Doolaal: Waar haddaba ninyow waxaan siyaasad ahayn miyaanad ka hadli aqoon? mar uun bal wax kale ka hadal.
Dubbe: Oo adeer haddaanaan siyaasad ka hadal ma Gudniinka Fircooniga ah ayaanu ka hadalnaa? Waa ku sidee sawnagan ragga waaweyn ee siyaasiingta ah maaha. Nolosha oo dhanbaaba siyaasad ah. bal waxaan siyaasad ahayn ii sheeg.
Doolaal: Fircoonigaa aad sheegaysaba ka hadal. miyaanu ahayn arrin muhiim ah oo inna khuseysa.
Dubbe: Waar bal iska aamu ninyow. maxaad ku hadlaysaa?
Doolaal: Wallaahi waa runtay. waa in arrintaa laga hadlaa...
Dubbe: Waar bal nin gabadh naga qaba ayaa fadhiya meeshee aamus ninyow. halkaana qolo kale oo isu soddog ah baa isku dhow eh. Ma iminkaynu waxa tala adduun hawl inoo taal hablaha ka sheekaynaa?
Doolaal: Oo saw habluhu ummadda badhkeed kama badna? Ma dan aanay ku jirin baa hirgelaysa?
Dubbe: Waar haddaa dan ka leedihiin wax kalaa u qaban lahaydeene waa kuwan meel walba ku dayacane. Danta ma meel kaloo aan halkaa ahayn oo ka bilowdaan baa garan weydeen? Bal waa yahaye dib inoogu dhig arrintaa inagoo isku gooniya iyo wax aan taataabanne. Mise si kale oo aad iiga aargoosato ayaad garan weyday? Waar ma Cigaal shiidaadbaa?
Doolaal: Oo maxaan Cigaal ku ahay?
Dubbe: Waxa la yidhi Cigaal baa habeenkii markuu kaadi tegayo islaanta sii raaci jiray. Dumarku way inaga abuur duwan yihiin oo degdeg bay u kacdaa isaga oon dhamaysan markaasuu ka soo daba cararaa ilayn waa Cigaal eh. habeenkii dambe ayuu islaantii oo aan weli fadhiisan intuu ku qayliyay yidhi "soo kac dee. Maxaad qabanaysaa ee aad la hawaartaa?" markaasay yaabtay. waxay tidhi oo caawa degdeg badnaydee Cigaal siday wax yihiin? " Dee dhiil baan ku soo qaaday oo waan saydhiyay uun. Imisaad saydhinaysay anigoon dhammaysan?" ayuu ugu jawaabay. Iminka imisaad arrin aanaan doonayn wadnaha nagu caddaysay baad i leedahay miyaa? Waxaa iska daayoo "warqaddan dheer" ee uu Ina Dhoolla Yare yidhi Faysal Cali Waraabe ayaa ii dhiibay anagoo wada qadaynayna shalay maxay ahayd, ma arji baa mise waa na bacaynaysaan?
Doolaal: Dee saw sidii Sanyare Qorshaynta loogu dhiibayba saaxiib maanaan noqon Faysal.
Dubbe: Ma shuqulkiinii xumaa ee basaasidda ayaad is leedahay aniga ku day. Waar mucaaradka kala qaybin kari maysaan ee sheeko kale keen oo waraaqda nooga jawaab. Guddoomiyahana dacaayadda ka daa.
Doolaal: Waar anigu waraaqda war uma hayo laakiin sawkan maalin walba Ina Rayaale la jooga muxuu Ina Ducaale sheegayaa kii weynaa baabu la fadhiyaa.
Dubbe: Oo haddu la fadhiyo ma waxbaa ka soo kordha meeshu waa iska nooc min gidaarka Calaacalka ee afka Ingiriiska lagu yidhaahdo Wailing Wall. (gidaarkaasi halkuu ku yaal ha I weydiin)
Doolaal: Waar meeshu waa meesha qaranka isu haysa sida xabagta e; waakan ninkii xididka ahaa kacay e arrintii aan gallo haddaba.
Dubbe:'Aar haddaba Ilaahaaga ka yaab ninyow oo arrintaa u kaadi. Maxaad isla carruuraynaysa? Anaa maanta sheeko kuu haya. Weliba mid aan siyaasad ahayn.
Doolaal: Waa maxay? weligaaba mid khayr leh lagaama dhegeysane.
Dubbe: Waar carruurtan iminka joogta waa Aakhir Saman. waxa la yidhi "carruur ma aha ee waa dad gaagaaban."
Doolaal: Maxaad aragtay?
Dubbe: Saw tu yar oo qoladan jaarka carruurtooda u yar oo Ugbaad la yidhaahdo oo malaha haddaan dembiga iska dhawro aan laba jir u buuxsamini anigoo TVga daawanaya iimay soo gelin. Ina Rayaale ayaa sawirkii soo galay markaasay tidhi:
Ugbaad: Abtiyo anidu taa ma secli (jecli)
Aniga: Oo miyaad taqaan abti ninkaa?
Ugbaad: Dee waa Rayaale. Waa Madaxweyne
Aniga: Oo maxaad ku nacday abti?
Ugbaad: Aabahay buu sacadii (shaqadii) u diiday. dadtoo dan ayuu sacadii u diiday.
Aniga: Oo markuu Aamina weris u diiday miyaad maqashay?
Ugbaad: Ma daranayo.
Aniga: Haddaa Amina-Sahra iyo Cambaro oo markabkii Dekadda uu u diiday ka xanaaqsan ma aragtay?
Ugbaad: Ma daranayo.
Aniga: Dee abti “ma Daranayo” ayuumbaad leeday ee haddii aanad dadka aanad kala barnayn siyaasadda iskaga bax.
Ugbaad: Haye
Aniga: kkkkk. Haye dhegeyso. Carruuray carruur. Oo abti muxuu qabtaa? waa maxay shaqadiisu isaga?
Ugbaad: Dadtuu xidhaa
Aniga:Oo abti ma askari baa ninku siduu dadka u xidhaa?
Ugbaad: maya
Aniga: Hee haddaa Abti?
Ugbaad: Astartuu (askarta) dhalay.
Aniga: Yaa innoo keenay ninka abti?
Ugbaad: ma daranayo. Isadaa ista yimi
Aniga: Oo abti adiga miyuu marna ku xidhay?
Ugbaad: Mayee waa ta duuntaa anidu (Dhuuntaa). Martaan arto ayaan saliilta (sariirta) hoosta ta dalaa.
Aniga:Abti waxaasi waa fulaynimo eh. Distoorkaa dhigaya inaan lagu xidhi Karin. … Bi’I waa… ma distoor bay ii garanaysaa?
Ugbaad:Dee sawtii Haatuf xidhay ee nimanyaal badan badan badan xidhay.
Aniga: kkkk oo Haatuf miyaad taqaan abti? Ilayn adigaaba suxufiyad ah.
Ugbaad:Aabahaybaa axrista (akhrista)
Aniga: Markaa ma waraaqdii buu xidhay?
Ugbaad: Dee mayee nintii lahaa ee wax tu coray (qoray)
Aniga: Maxay kale ayaad ku nacday abti ninkaa?
Ugbaad: Dee lacatii (lacagtii) ayuu ida caatay (qaatay)
Aniga: Lacagtee abti? adigu ma lacag baad haysatay?
Ugbaad: Dee hooyuu ta caaday (qaaday)
Aniga: oo muxuu siistay lacagtii abti?
Ugbaad: Nacnac iyo saraab (Sharaab) fiinto
Aniga: (wallaahi carruurtina ogaatay) Oo abti imisay ahayd lacagtu?
Ugbaad: shan Bocol (500)
Aniga: Iska daa abti waatuu aqalka ka dhistay eh waxba ma ogide.
Ugbaad: Aqaltii muu caadan dee. sawnadan joodna.(joogna)
Aniga: Markaa maxaad samaynaysaa abti? Sideed lacagtaadii uga soo qaadanaysaa ninkaa?
Ugbaad: Dee martaan weynaado ayaan ta caadanayaa. martaasan xidhayaa isadana.
Aniga: Oo abti haddaad iska saamaxdo maxaa dhacaya? Mida kale inamo ayuu leeyahay ee billoo ku dile inamadiisu?
Ugbaad: Anidaa ta adage. Dee isadu muxuu lacatayada u caadanayaa? haddaa ma baalamaanta (baarlamaanka) ayaan u seedaa (sheegaa)?
Aniga: waar bal calaamadan kaalaya.Tolow kii Doolaal ahaa mee maanta? oo yartuba malaa xisbiyaday ku jirtaa. Oo abti miyaad taqaan Baarlamaanka?
Ugbaad:Awoowo Axmed baa tu sira.(ku jira)
Aniga: Waata hooyo kuu yeedhaysa ee orod abti. waynow. fariid.
Waa innoo toddobaadka dambe haddii Eebbe idmo
A. Geeljire

Top

Hargeysa, February 22, 2007 (Haatuf) – Gudoomiyaha Xisbiga Mucaaridka ah ee KULMIYE, Axmed Maxamed Maxamuud (Siillaanyo) ayaa shalay magacaabay guddi ka kooban afar xubnood oo xisbiga KULMIYE uga qayb-galaysa ergada colaada Daroor.

War-saxaafadeed uu ku saxeexan yahay Gudoomiyaha KULMIYE, Axmed Siillaanyo ayaa lagu sheegay in guddidan loogu talo-galay inay ka qayb-qaadato hawlaha nabadaynta ee lagu doonayo in lagu dhexdhexaadiyo labada beelood ee colaadu soo kala dhexgashay ee wada dega degaanka Daroor ee kililka 5aad ee Itoobiya.

War-saxaafadeedkaas waxa uu u qornaa isagoo dhammaystiran sidan:
“UJEEDDO: ERGADDA KULMIYE EE COLAADA DAROOR
Waxa aan bogaadin u soo jeedinayaa Dadweynaha Reer Somaliland, qaybahooda kala duwan ee Bulshadda iyo Dawladda Ethiopia oo ku dedaalaya sidii ay Nabad-galyo ugu soo dabaali lahaayeen shaqaaqada Daroor ku dhex martay Beelaha Walaalaha ah ee halkaas wada dega.
Sidaasi darteed, Xisbiga Kulmiye ahaan waxaan u magacawnay Ergadda hoos ku qoran inay ka qayb-qaadato hawlaha Nabadaynta ee laga dhex wado Beelaha walaalaha ah ee ku diriray Daroor, waxaanay kala yihiin xubnahaasi:
1. Muuse Biixi Cabdi – Guddoomiyaha Ergadda
2. Cabdi Haybe Mohamed – Xubin
3. Cali Mohamed C/laahi – Xubin
4. Yuusuf Nuur Mohamed (Guruuje) – Xubin”

Top

Qaybtii 2-aad

Wargeyska Daily Mail oo ka mid ah Wargeysyada ugu caansan dalka Boqortooyadda Ingiriiska ka soo baxa ayaa bishan February 10-keedii daabacay maqaal la yidhaahdo “An Explosion of disbelief – fresh doubts over 9/11” oo la macno ah “Sawaxanka u qaadan waaga ah ee ka dhashay shaki cusub oo ku saabsan dhacdadii 9/11”, kaasi oo uu wax kaga iftiiminayo shaki ka yimid cida loo aanaynayo burburkii 11-kii September 2001 oo marka la soo gaabiyo loo yaqaano 9/11.

Haddaba, intiinii akhrisatay maqaakii arrintan ku saabsanaa ee aanu idiin soo gudbinay, waxa ugu dambeeyey filim laga sameeyey 9/11, oo si habaysan loogu lafo-gurayo sidii ay dhacdada 9/11 u dhacday, iyada oo la barbardhigayo sidii ay dawladda Maraykanku uga warantay cidii masuulka ka ahayd 9/11, isla markaana filimkani uu dadweynaha Maraykanka iyo Caalmkaba geliyey shaki hor leh oo ka soo horjeeda siday xukuumadda Bush uga warantay. Filimkan oo magaciisa la yidhaahdo “Loose Change” iyada oo magaca filimka macnihiisu noqonayo “Qadaadiic ayaa la iskugu keen dhuftay”.

Macluumaadkan oo lagu baahiyey Wargeyska Daily Mail, qaybtiisii labaadna waxa uu Wargeysku u qoray sidan:-

Professor David Ray Griffin buug uu qoray sannadkii hore oo uu ku magacaabay Pearl Habour-tii cusbayd “The New Pearl Harbour” waxa uu ku macneeyey dhacdadii 9/11 inay la mid tahay duulaankii Japan ee Pearl Harbour.

Pearl Harbour waxay ahayd saldhigii ugu weynaa ciidanka badda ee Maraykanka ee ay ciidamada Japan burburiyeen iyaga oo xagga badda kaga soo duulay, Pearl Harbour oo ku taal Jasiirada Hawaii ee badweynta Pacific ocean. Taasi oo sababtay sannadkii 1941 inuu Maraykanku dagaalkii labaad ee adduunka uu galo.

Waxa jirtay in Maraykanku ka war hayey duulimaadka Japan, ka hor intii aanay burburin Pearl Harbour, laakiinse Madaxweyne Roosevelt talaabo kamuu qaadin, isaga oo marmarsiiyo uu dagaalkii labaad ee aduunka ku galo doonaya ayuu uga baaqsaday inuu ka hortago duulimaadka Japan ee Pearl Harbour ku burburiyeen maraakiib aad u fara badan oo ay lahaayeen ciidamada Badda ee Maraykanku.

Prof. Griffin oo hadda hawlgab ah, balse macalin sharafeed ka ah The Claremont School of Theology ee ku yaala gobolka California, isla markaana ah Profesor aad looga dambeeyo, wuxuu halka filimka “Loose Change” Internet-ka heer uu ka gaadhay ayaa isna buugiisu kaalinta koowaad ee ka galay dunida “bestseller” oo ah ugu iibka badan ama akhriska badan.

Isku darka buugga iyo filimku waxay soo banaanka soo dhigeen mad-madaw baaxadiisu weyntahay oo laga shaki qabo cidii masuulka ka ahayd 9/11, waxaanay labaduba badka soo dhigeen su’aasha odhanaysa “Ma laga yaabaa weerarkii 9/11 inuu ahaa mid u dhigma ama lagaga dayday hawlgalkii “Operation Northwoods” oo ahaa xilligii Madaxweynihii hore ee Maraykanka John F. Kennedy hawlgalo ay xukuumadiisu curisay in lagu fuliyo dadweynaha Maraykanka fal argagixiso oo lagu laynayo dad aad u fara badan oo rayid ah, si markaa loogu eedeeyo Fidel Castro oo markaa kacdoon shuuci ah ku qabsaday jasiiradii Cuba, si marmarsiiyo loogu helo dagaal lagu qaado.

Haddii si kale loo dhigo, ayaantii Sept 11-keedii 2001, ma laga yaabaa inay xukuumadda Maraykanku marmarsiiyo uga dhigatay inay ku duusho, dagaalna ku qaado Al-Qaacida oo Afghanistan joogtay iyo dalka Ciraaq?

Su’aashan iyo qaar kale oo ka gun dheerba ayaa beryahan dambe si xawli leh loogaga doodayaa labada qaaradood ee Yurub iyo Maraykanka.
Buugga iyo filimkuba waxay farta ku godayaan su’aalo u dhacaya sidan. Ma laga yaabaa burburkii dhulka ku simay Daarihii New York “Twin Towers” inay ahayd aalado qarxa oo si farsamaysan loogu rakibay daarahaasi?

La soco……………

Top

Istanbul, February 22, 2007 (W. Wararka) – Duqa magaalada Istanbul ee waddanka Turkiga oo magaciisa la yidhaahdo Muammer Guler ayaa xaqiijiyey in ugu yaraan hal qof ku dhintay 26 kalena ay ku dhaawacmeen kadib markii uu soo dumey dhisme ku yaal magaaladaas.

Dadka dhaawaca ah ee ay xaaladdoodu liidato ayaa waxaa ka mid ah gabadh yar oo toddoba jir ah taas oo haatan lagu daweynayo cusbataalka magaalada Isbanbul.
Duqa magaalada Istanbul ayaa sidoo kale sheegay in dhawr qof oo kale ay burburka ku hoos jiraan kuwaas oo aan la ogeyn waxa ay xaaladdoodu ku sugan tahay.

Kooxo gargaarka degdegga ah oo wata Ey ayaa gaadhay goobta dhismahaasi ku burburay si ay u baadi goobaan dadka la la'yahay ee ku hoos jira burburka.

Ilaa hadda lama garanayo sababta keentay burburka dhismahaas, iyadoo baadhitaanka sababta keentay inuu isku dumo dhismahaasi ay wadaan hay’adaha dawladda ee u xilsaaran arrimahaas.

Top

Tehran, February 22, 2007 (W. Wararka) – Dawladda Iran ayaa gaashaanka ku dhufatay joojinta barnaamijkeeda Nukliyeerka, kadib markii la gaadhay maalintii kama dambaysta ahayd ee loo qabtay in ay Iran ku joojiso kobcinta macdanta Yuraaniyamteeda, kaas oo oo ku ekaa shalay Arbacadii.

Ninka wada xaajoodka barnaamijka Nukliyeerka ugu jira dalka Iran, Cali Laarijaani, oo ka hadlayey magaalada Vienna ayaa sheegay in xaaladda lagu dhammayn karo wada hadal, Iran-na lagula dhaqmayo luqad handadaad ah.

Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobey ayaa la filayaa in uu maalinta soo saaro warbixin uu ku sheegayo in dawladda Iran ay ku guul darraysatay aqbalaadda codsiyadii beesha caalamka, sidoo kalena ay iska dhega marisay muddo lixdan maalmood ah oo oo loo qabtay inay barnaamijkaas ku joojiso.

Sidoo kale maalintii shalay madaxweynaha dalka Iran, Maxamuud Axmedinejad, ayaa sheegay in ay tahay in dalalka doonaya in Iran ay joojiso nukliyeerka ay iyagu marka hore joojiyaan isticmaalka quwadda korontada iyo tan rayidka ah ee ay nukliyeerka u isticmaalaan.

Top

Midoobay Oo Ansixiyey Ciidamada Midowga Afrika U Qoondeeyay In La Geeyo Somalia
New York, February 22, 2007 (W. Wararka) - Fadhi ay shalay xubnaha Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay ka yeesheen arrimaha Soomaaliya ayaa waxay si buuxda isugu raaceen in Midowga Afrika uu qaado wax kasta oo suurtagal ah oo ku aadan hawlgalka Nabad ilaalinta ee dalka Soomaaliya.

Goluhu wuxuu go’aamiyay inay 8,000 oo askari oo Afrikaan ahi galaan dalka Soomaaliya si ay u soo celiyaan xasiloonida isla markaana ay gacan ka geystaan hawgelinta hay’adaha dastuuriga ee dawladda Mbagathi ee Cabdillaahi Yuusuf madaxda ka yahay, isagoo isla markaana u fasaxay Midowga Afrika inuu muddo lix bilood ah ka hawlgalo dalka Soomaaliya.

Sidoo kale Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay ayaa weydiistay xoghayaha guud ee Qaramada Midoobay Ban Ki Moon inuu baadhitaan ku soo sameeyo habka ay Qaramada Midoobay ugu lug yeelan karto hawlgalka Nabad ilaalinta ee dalka Soomaaliya.
Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay wuxuu dhinaca kale cambaareyn u soo jeediyay weerarada ka dhacaya gudaha Soomaaliya gaar ahaan magaalada Muqdisho.
Midowga Afrika ayaa hore iskugu raacay in 8,000 oo askari ay fuliyaan hawlgalka nabad ilaalinta dalka Soomaaliya, hase yeeshee ilaa iyo hadda waxaa la hayaa ilaa 4000 oo askari oo diyaar u ah inay ka qayb-qaataan hawl-galka nabad ilaalinta Soomaaliya.
Dawladaha Uganda, Nigeria, Malawi, Burundi iyo Ghana ayaa laga codsaday inay Soomaaliya ugu yaboohaan ciidamo nabad ilaalin ah, kuwaas oo qaarkood sheegeen inay ka fiirsanayaan codsigaas loo soo jeediyay.

Dhinaca kale, Taliyaha Ciidamada Nigeriya oo magaciisa la yidhaahdo Col. Ayo Olaniyan ayaa shaaca ka qaaday tirada Ciidamada ay geyn doonaan dalka Soomaaliya, kuwaas oo uu sheegay inay hada tababaro u socdaan, isla markaana diyaar u yihiin in loo diro dalka Soomaaliya.

“Go'aanka ah in aanu ciidamo u dirno dalka Soomaaliya, wuxuu qayb ka yahay siyaasada Nirgeriya ee Dibadda ee ku aadan in Qaarada Afrika laga dhigo goob nabad ah” ayuu yidhi Col. Ayo Olaniyan oo sheegay in dalkiisa ka go'an tahay taageerida qorshaha Midowga Afrika ee lagu xasilinayo dalka Soomaaliya.

Dawladda Ugandha ayaa iyadu hore u diyaarisay 1500 oo askari iyadoo ciidamadan ay ka mid noqon doonaan 9 Batalyan oo ciidamo ah oo la keenayo dalka Soomaaliya.
Ciidamada Nigeriya ayaa la hadal hayaa in ay dalka Soomaaliya yimaadaan bisha April.
Ciidamada loo qoondeeyey in ay tagaan Soomaaliya ayaa laga soo dhex xulay 231 Batalyan oo ciidamada Nayjeeriya ah ee ku sugan Waqooyiga dalkaas sida uu sheegay Col. Ayo Olaniyan.

Ciidamo Muslim ah
Ciidamadan ayaa laga keenayaa xarunta waqooyi ee la yidhaahdo Biu, ee Ismaamul goboleedka Borno State, oo ah gobol ay degen yihiin Muslimiinta Nigeria oo ku yaal waqooyiga dalkaasi.
Ciidamadan ayaa ka qayb noqon doona ciidamada AMISOM (African Mission in Somalia) oo ah magaca loo bixiyey askarta nabad illaalinta Midowga Afrika.
Ciidamadan Nayjeeriya ayaa sida uu sheegay Taliyahaasi hada ku xareysan xerada lagu tababaro ee Jaji, oo ku taal Waqooyiga maamul goboleedka Kaduna State.

Top