Haatuf News

Xisbiyada Mucaaridka Ah Oo Mar Labaad Ku Celiyay Inaanay Aqoonsaneyn Madaxweyne Daahir Riyaale Marka La Gaadho 15 May 2008

“Raggani Maaha Ragii Isku Qarxin Jiray Meel Yar Oo Daahir Rayaale Ama C/Laahi Dheere Galo, Ee Waa Ragii Birjeex Iyo Mandheera Isku Qarxin Jiray” Muj. Maxamed Kaahin

Hargeysa, Apri14, 2008 (Haatuf) - Xisbiyada mucaaradka ah ee KULMIYE iyo UCID ayaa mar labaad ku celiyay mawqifkoodii ahaa inaanay Madaxweyne u aqoonsan doonin Daahir Riyaale marka la gaadho 15 May 2008 oo ah muddada uu xilku kaga egyahay Madaxweyne Riyaale iyo xukuumadiisa.

Waxa kale oo ay labada xisbul mucaarid ku eedeeyeen golaha Guurtida inaanay sharci u lahayn inay muddeeyaan xilliga doorashooyinka la qabanayo isla markaana waxa ay sheegeen in cidda keliya ee sharciga awooda u siiyay inay cayinto muddada ay tahay komishanka doorashooyinka.
Waxa kale oo ay labada xisbi mucaarad sheegeen inay 27ka bishan isugu yeedheen labada gole dhexe ee labada xisbi si ay uga tashadaan xaaladahan, sidaana waxay ku sheegeen shir jaraa’id o shalay ay labada xisbi mucaarid wada jir ugu qabteen xarunta xisbiga KULMIYE kaas oo ay ka soo qayb galeen madaxda sare ee labada xisbi iyo taageerayaal, iyo mari sharaf kale.

Ugu horeyn waxaa shirkaas jaraa’id laga akhriyay war-saxaafadeed qoraal ah oo ay ku saxeexan yihiin labada gudoomiye ee UCID, Faysal Cali Waraabe iyo KULMIYE, Axmed Maxamed Siillaanyo, kaas oo u dhignaa sidan:

“Labada xisbi UCID IYO KULMIYE maanta oo ay taariikhdu tahya 13/04/08 waxay shirkoodan jara’id kaga hadlayaan duruufaha wakhtigan aynu joogno lasoo gudboonaaday dalka ee distooriga ah.

Waxaynu la wada soconaa in uu dhamaanayo wakhtigii muddo xileed ee madaxtooyada ee distooriga ahayd oo ku began 15/05/08 iyada oo taa laga duulaayona waxay hogaanka sare ee labada xisbi UCID IYO KULMIYE, iyaga oo horena u cadeeyay mawqifka ay ka taagan yihiin xaaladan la soo daristay dalka, ay mar labaad iyo sadexaadba ku celinayaan go’aanka labada xisbina yahay in marka la gaaddho 15/05/08 sii fadhiga Madaxweyne Riyaale aanu wax sharciyad ah haysanin, mudadiisuna ay ku eegtahay muddadaa kor ku xusan
Waxa kale oo ay labada xisbi si cad u qeexayaan in aan go’aanka ka soo baxay Golaha Guurtida ee korodhsiimada madaxtooyada ahayn mid waafaqsan dustuurka dalka u yaal ,qoodbka 83aad faqradiisa 5aadna aanay ahayn mid hada dhaqan gal ah gafna ku tahay adeegsiga hadda ay guurtidu daliishatay madaama aanay hadda jirin wax nabadgalyo darro ahi
Sidaasi daraadeed waxay labada xisbi UCID IYO KULMIYE ay shirkan jaraa’id ku cadaynayaan qodobadan soo socda:

1. in aanay Golaha Guurtidu awood sharci ulahayn ,in ay mudeeyaan xiliga doorashooyinka cidda kaliya ee awood sharci u lihina ay tahay Gudida Doorashooyinka Qaranka.

2. Waxa kale oo aan dhaqan gal ahayn wakhtigan qodobka 83aad farqadiisa 5aad oo ay si gef ah ugu daliishadeen guurtidu mudo kordhinta madaxtooyada

3. Waxa kale oo ay ummaddu ogtahay in aanu madaxweyne Riyaale oo hadda ay u kordhisay guurtidu mudo xileedka aanu ahayn madaxweyne ku yimi shir beeleed balse uu yahay mid ku yimi doorasho toos ah.

4. Waxa kale oo aan xaq ahayn in masiirka qaranka soomaliland ay go’aamin karaan 25 oday oo gudi ahaan si gaara ay u soo xuleen Golaha Guurtidu oo aan gudo iyo debad toona waxba kala socon xalada dalku marayo kuwaas oo ka doorbiday dantooda gaarka ah danta guud.
Haddaba labada xisbi ee UCID IYO KULMIYE waxay ummadda u cadaynayaan inay ilaalinayaan shuruucda wadanka u taala iyagoo ummadda u sheegaya go’aamadooda iyo mawaaqiftooda ay arintan ka taagan yihiin waana kuwan hoos ku xusan
1. Anaga oo tixgalinayna duruufaha hadda la gu jiro waxaanu dhawraynaa heshiiskii sadexda xisbi qaran iyo komishanka doorashooyinka iyo deeqbixiyayaashuba ay isla qaaateen ee ahaa wakhtiga diiwaangalinta iyo doorashooyinku ku dhamaystirmayaan.
2. In doorashad hore ee mudaysan 06/10/08 ay noqoto doorashada madaxtooyada maadaama ay tahay ta ahmiyada weyn u leh ummadda reer soomalailand iyo bahweynta caalamka ee danaysa arimaha soomaaliland.

3. Waxa kale oo aanu leenahay maadaama sharciyan iyo distooriyan ay 15/05/08 ku eegtahay muddo xileedkii distuuriga aha ee Madaxweyne Daahir Riyaale iyo xukumadiisa in ay sadexda xisbi qaran ka wada tashadaan xukumaddii gaadhsiin lahayd dalka doorashooyinka soo socda maadaama ay ku guul darraysatay xukumada hada xilkeedu sii dhamaanayo inay diyaariso doorashooyinka.

4. Waxa kale oo aanu ogaysiinaynana isuguna yeedhaynaa labad Gole Dhexe ee labada xisbi UCID IYO KULMIYE iyo gudiyadooda fulinta in ay shir deg deg ah isugu yimaadaan 27/04/08 si looga wada tashado xaalladan dalku galay.
5. Waxanuna umadda reer Somaliland ugu baaqayna in ay ilaashadan nabad galyadooda qaranimo iyo xuquuqdooda asaasiga ahba cidii wax u dhimaysana ay meel uga soo wada jeestan.
6. Waxanu canbaraynaynaa xadhiga xaqdarada ah ee lagula kacay xubno ka tirsan xisbiga kulmiye waxaanuna kula talinaynaa xukumada in ay si deg deg ah ugu soo celiso xoriyadooda, waxaanu uga digayna xukumada in ay ka waantoodo kicinta iyo abaabulka ay kula dhexjirto shacabka, iyadoo dusha u ridan doonta wixii dhibatooyina ee ka dhasha falalka noocasiya.”
Intaa kadib, waxay weriyeyaashii shirka jaraa’id ka qayb-galay su’aalo ku boobeen masuuliyiinta labada xisbi ee UCID iyo KULMIYE, su’aalahaas iyo jawaabihii laga bixiyeyna waxay u dhaceen sidan:
S: Hadii Guurtida iyo madaxweynuhu ay ka noqon waayaan go’aankooda muddo kordhinta diyaar ma u tihiin in aad doorashada qaadacdaan?
J: Faysal: Mar hadii aanu qaadacnay go’aankaa ay guurtidu soo saartay ee qayrul sharciga ah,uma muuqato in aanu doorasho ka qayb galno.ka q ayb gali mayno doorashee isagu kaligii ha haysto.waanay dhimanaysaa ee ogoow,waa la sadqeeyay nidaamkii dimuqraadiyada ee ay isku bedeli jireen dawladuhu,markaa waanu ka tashanaynaa waanagaa 27 bisha u yeedhnay labada gole dhexe, dee habkii looga wareegi lahaa ee looga soo dhicin lahaa xukunkan ayaa laga fikirayaa.laakiin doorasho ku fadhida go’aankaas oo aanu ka qayb galaynaa ma jirto.
Siilaanyo :horta su’aashu waa su’aal si u yara qalafsan,horta doorashadu wakhtigaasay dhacaysaa.hadii isagu aanu ka q ayb galayn isagay jirtaa anaguse doorashada waanu ka qayb galaynaa.wakhtigii hay’adii ku shuqul lahayd ee qaranku isku raacay.ee loo qoondeeyay cidii ku shuqul lahayd anagu wakhtigaasaanu doorashada galaynaa.doorashadu wakhtigay dhacaysaana waa taa ( ta komishanku diyaariyey) duruufo kaloo yimaadaa mooyee.

S: Maadaama oo dhibaato kasta oo siyaasadeed oo dalka ka dhacda uu sal u yahay muranka qodobada dastuurka, maxaa idiinka meel yaal dastuurkan khilaafaadku mar kasta ka imaniyaan?
J: Siilaanyo:mar walba anagu waxaanu taagnayn distoorkeena meelo badan oo khilaaf ku jiro oo aan cadayn baa ku jira sida tan maanta aynu isku hayno ee madaxweynihii baa xilku ka dhamaaday ah,waxa dastuurkeena ku jira qodob asaasi ah oo odhanaya arimaheena waa in aynu wada tashi iyo is afgarad ku dhamaynaa, wax badan baana dadkan iyo dalkani kaga soo gudbay,marka xaalad adagi inagu timaado oo aanu ina jidayn karayn dastuurku,jawaabtu waa sidaa faysal yidhi oo waa ha la isu yimaado.shantii sano ee madaxweynaha loo doortay way dhamaatay,waa taa nacasaysay guurtidii ee is tidhi si aad ugu qiil samaysaan Guurtida waxaad tidhaahdaan dalku wuxu ku jiraa dagaal iyo hoog iyo balan ba,waxa qudha ee aynu ilaahay ka baryaynay ee aynu ka cararaynay ayuu ahaa sidaa daraadeed wakhtigu maalintuu dhamaado waxaanu ka ogolnahay talo wax dhisaysa in la isu yimaado laga wada hadlo wax macquul oo dalka bad baadiya.

Faysal :dastuurkeenu waa qabyo.waxa nooga meel yaala markuu kursiga fadhiisto madaxweyne dalka danaynaya oo aragti umadeed leh waa hawl inoo taala in aynu dib u eegid ku samayno dastuurkeena A-Z qodob kastaa baadhno ma ina anfacaa ma badalnaa ma kordhinaa,waa wax inoo yaala.maantase maadaama uu sidaa qabyo u yahay waxa weeye in wixii aynu garan wayno wada tashi ku dhamayno.

S: Dastuurka Jsl waxa uu xaq idiin siinayaa in aad taageerayaashiina isugu yeedhi kartaan mudaharaad silmi ah,marna kumaydaan baaqin arintaa laakiinse maanta taageerayashiina ma ugu baaqaysaan in ay goboladoo dhan ka yimaadaan oo isugu yimaadaan madaxtooyada horteeda si ay xukuumada daahir rayaale cadaadis ugu saaraan in ay ka noqoto go’aankan khaldan ee uu daahir rayaale qaatay?/
J: Maxamed Kaahin: qoraalka waxa ku qoran in todoba iyo labaatanka bishan labada xisbi waxa ay isugu yeedhayaan hay’adihii hogaaminta ee labada xisbi,golihii dhexe iyo gudiyadii fulinta iyo wixii wax garad ah ee xisbiyada kala qayb galayaba,halkaasay kaga tashanayaan talaabada kale ee la qaadayo.

S: Waad hadasheen mawqifkiiniina waad cadayseen,xukuumada iyo guurtiduna mawqifkeedii way cadeeyeen,salaadiintii baa shiraysa oo taageeraysa go’aankii Guurtida,ciidamadii baa la dhaq dhaqaajinayaa oo ilaa xalay ciidamaa magaalada ku jiray,maxaa idinka intan idiinka dambeeya ee aad samaynaysaan sida muuqatana hadal waa la isla soo dhaafay?
J: Faysal: Waxa weeye qof waliba xaq buu u leeyahay in uu fikirkiisa dhiibto,salaadiintuna xaq bay u leeyihiin in ay fikirkooda dhiibtaan. Anagu imika waxba ka sii hor dhici mayno.

S: Gudoomiye Faysal dad badan baa kuu riyaaqsan inaad la midawday xisbigii kale ee dhigaaga ahaa ee kulmiye, waxaanay dad badani qabaan in aad imika uun u digo rogatay mucaarad maxaa arrintaa ka jira?
J: Faysal: Maya, waxa weeye horta siyaasadu meel ma fadhiisato inan yar baad tahaye, siyaasadu meel ma fadhiisato ee waa interest.saddexda xisbi kolba kii qodob muhiim ah keena ayaanu ku raacnaa, horta kulmiye waxaanu ku kala tagnay komishankii oo aanu u arkaynay maadaama aanu xeer jirin in todoba qof la magacaabo, kana UDUB waxaanu ku kala tagnay waxay diiday time laynkii la soo sameeyay, markaa hadii beri ay caqli fiican la timaado waanu raaci, kolba kii caqli fiican keena ayaanu raacnaa.

S: Maanta waxaad kuwada fadhidaan labadiinii gudoomiye waxaanay u muuqataa in aad khaati ka taagan tihiin qaabka ay xukuumadu u dhaqmayso. Ma ku talo jirtaan in aad sidii axsaabtii Pakistan aad u midowdaan?
J: Faysal: Maxaa horta lagu midoobaa doorashadiiba waa la laalaye, inagu sida Pakistan ma nihin ee saddex qof baa tartamaya, baarlamankan aanu islahayn wax bay garanayaan bay ahayd intay isku buuqayaan in ay bedelaan oo sameeyaan in saddexda xisbi markay tartamaan knock out ha timaado labada ugu vote ka badani markay tartamaan labada u vote ka badani mar labaad ha ordeen, baarlamankiina waxba muu samayn.markaa hadda distoorkeenu ma ogola in ay laba xisbi midoobaan.
Siilaanyo: Daahir Rayaale musharaf maaha in aanu isu kaashano uma baahnin midkaayaba goonidiisuu uga adag yahay

12 Ka Mid Salaadiinta Somaliland Oo Ku Baaqay Inay Dhexdhexaadin Ka Gelayaan Muranka Siyaasadeed Ee Dalka Ka Jira

Hargeysa, April 14, 2008 (Haatuf) – 12 ka mid ah salaadiinta gobolka Hargeysa, ayaa shalay a daboolka ka qaaday inay bilaabayaan talaabo ay iskugu soo dhaweynayaan Xisbiyada, golayaasha iyo dawlada, taas oo ay doonayaan inay ku dhexdhexaadiyaan waxana ay ku baaqeen in la ilaaliyo nabadgelyada dalka.

Salaadiintan oo shir jaraa’id ku qabtay Huteelka Imperial ee magaalada Hargeysa, waxay shacbiga ugu baaqeen in ay ilaashadaan nabad-gelyadooda.

Suldaan Aadan Faarax, oo ka mid ahaa salaadiintaasi oo shirka ka hadlay ayaa waxa uu yidhi “Nabad gelyada cid walba xil baa ka saaran, dawlada Somaliland xil baa ka saaran, golayaasha sharci dejinta xil baa ka saaran. Xisbiyada xil baa ka saaran, komishinka iyo shacbi weynaha reer Somaliland nin kastaaba darajaduu doono ha lahaadee xil baa ka saaran, waa in nabad gelyadeena aynu ilaashanaa wixii kale oo dhami way iska dhamaanayaan, oo waa laga bixi doonaa.”

Suldaan Aadan Faarax, waxa uu soo jeediyay in wax laga qabto oo la jabiyo qiimaha ascaarta daruuriga ah oo qaaliyobay, waxana uu yidhi: “Dadku badankiisu ma shaqeeyo, ka shqeeyaana wax yar oo aan isaga naftiisa iyo carruurtiisa ku filayn ayuu qaataa. Sidaas darteed, tijaarta iyo ganacsatada wax soo dejiyaa waa inay dadka u naxariistaan, oo ay hoos u dhigaan qiimaha meceeshada daruuriga ah ee ay cirka ku shareereen.”

Suldaan Axmed-Nuur Samaale, oo shirkaasi ka hadlay ayaa ka waramay muhiimada ay leedahay nabad gelyadu, waxaanu yidhi “Waxaan leenahay waar wax walba ha laga horeysiiyo ilaalinta nabad gelyada dalka.”

Suldaan Maxamuud Xandulle, ayaa sheegay inay kulamo la yeelan doonaan xisbiyada, komishinka iyo dawladda, si ay isugu soo dhaweeyaan mowqifyada kala durugsan , waxaana uu yidhi “Nabad gelyada dalka waxa ka jirta xasaasiyad, haddii aanu salaadiinta nahay, waxaanu go’aansanay in aanu la kulano Komishinka, Xisbiyada iyo Guurtida ka dibna markaanu macluumaadkooda helno aanu ka hadalno arrinta dalka ka taagan.”

Suldaan Yuusuf Muxumed Xiiray, oo shirkaasi soo agaasimay, ayaa waxa uu sheegay in aanay u dul qaadan doonin cidii nabad gelyada dalka wax u dhimaysa, waxaana uu yidhi “Somaliland maanta waxa lagu majeeranayaa waa nabad gelyo, oo aynu kaga duwan nahay Soomaaliya, ninka nabadgelyada khal khalinaya ee doonaya inuu Somaliland wax yeelo dhex ka noqon mayno ee waanu qabanaynaa runtana waanu u sheegaynaa. Cidda nabad gelyo darro wada waanu qabanaynaa ayaan leeyahay.”

Suldaan Yuusuf Muxumed Xiiray, waxa uu sheegay in salaadiinta ay uga dartay dimuqraadiyadu, waxana uu yidhi “Anaga salaadiin ahaan dimuqraadiyadu way nooga dartay, nin walibana degmadiisa ayuu xukumi lahaa oo uu boqor ka noqon lahaa, oo cidi iiguma timaadeen Cadaadlay iyo sabo-wanaag, waxaan leeyahay xisbiyada, komishinka waxaan leeyahay waar nabad gelyada ilaaliya.”

Suldaan Yuusuf Muxumed Xiiray, waxa uu ku tilmaamay inay kulamo la yeelan doonaan dhinacyada Komishinka, Xisbiyada iyo Xukuumada, isla markaana ay wixii uga soo baxa ay dadweynaha u soo bandhigi doonaan.

Sidoo kale, waxa shirkaasi goob joog ka ahaa Suldaan Naasir Suldaan Cabdi Ismaaciil, Suldaan Iid Cabdilaahi Xirsi, Suldaan Daahir Suldaan Aamin, Boqor Cali Xuseen Kaahin, Boqor Axmed Iimaan Warsame, Suldaan Jaamac Cismaan iyo Suldaan Ismaaciil Cali.

BADHEEDHAHA WARGEYSKA: Teknikada Iyo Ciidamada Xaafadaha La Soo Dhoobay

Hawlaha Cadaadinta iyo Cabudhinta xuquuqda muwaadiniinta Xukuumadda Riyaale waxay in muddo ahba u adeegsanaysay nin la yidhaahdo Dubad Saqadhi oo ah Taliyaha Bileyska Somaliland, kaas oo inta uu bileysnimadii iyo ku-dhaqankii sharciga meel iskaga tiiriyey u hagar baxay inuu Riyaale dadka u soo qabqabto.

Haddaba habeenadan dhaweyd waxa magaalada Hargeysa lagu soo daadiyey ciidamo tuute xidhan oo la sheegay in qaar badan oo ka mid ah laga keenay gobolka Awdal iyo waliba gaadiid tekniko ah oo kii ciidanka Qaranka ah oo iyagana xaafadaha qaarkood la dhigay.

Waxa kale oo shalay magaalada Burco soo gaadhay ciidamo la sheegay inay ka mid ahaayeen kuwii jiida Laas-caanood oo wata gaadiid tekniko ah oo labaataneeye lagu qiyaasay oo la sheegay inay dhinaca Hargeysa xalayba u soo baxeen.

Dabcan ma jirin nabadgeyo-darro ka jirtay magaalada Hargeysa oo kelifta in xaafadaha iyo waddooyinka ciidamo la soo dhoobo oo dadweynaha-na hawlihii ay qabsan lahaayeen laga carqaladeeyo iyada oo ay awalba la ciirciirayeen busaaradii, shaqo la’aantii, dhaqaale xumadii iyo daryeel la’aantii caafimaad iyo waxbarasho ee haysatay.

Shaki kuma jiro in ujeedada ka dambaysa ciidamadan iyo teknikadan habeenkii la soo geliyo caasimaddu aanay ahayn mid la xidhiidha qaraxyadii aan cidna wax ku noqonin ee magaaladan dhawaan ka dhacay. Waayo, dawladdu gaar ahaan wasaaradda Arrimaha Gudaha iyo Bileysku bari hore ayay soo qaban lahaayeen oo sharciga horkeeni lahaayeen ciddii qaraxyadaasi ku lug lahayd oo dhan haddii ay daacad arrintan ka ahaan lahayd, balse kumay meeraysateen inanka yar ee Qulka la yidhaahdo oo markasta oo qarax dhaco ay soo xidhaan, haatanna wasiirka Daakhiliga ugu xidhan xarunta CID-da. (Qulka oo xilligii halgankii SNM ahaa mujaahid da’yar waxa markii u horeysay qaraxyo loo xidhay sannadkii 1998 xilligaas oo uu wasiirka Arrimaha Guduhu ahaa Axmed Jaambiir, Taliyaha CID0na ahaa Axmed Aw Cali Shabeel, waxaana la sii daayey markii dambi lagu waayey. Haddana Qulka waxa la soo xidhay April 2007 iyada oo lagu tuhunsan yahay qaraxyadii bishaasi Hargeysa ka dhacay, waxaana la sii daayay markii isaga oo xidhan ay haddana qaraxyo kale dhaceen).

Haddaba saw maaha in la isweydiiyo sababta dhabta ah ee Daahir Riyaale iyo Saraakiishiisa amnigu ay ugu badheedhayaan mashaqada intaas le’eg ee ay ku soo dhaqaajinayaan ciidamada nooca aynu kor ku soo sheegnay ah ee la isaga keenayo bari iyo galbeedba ee Hargeysa lagu soo ururinayo?

Su’aashan jawaabteedu kuma adkaanayso dadweynaha deggan Hargeysa iyo magaalooyinka kale ee Somaliland, waayo tan oo kale hore ayey u soo arki jireen xilligii Siyaad Barre uu dalka xukumi jiray ee Riyaale-na ka mid ahaa saraakiishii NSS-ta ee rajiimkaasi ka hoos shaqeyn jirtay.
Haddaba Riyaale iyo inta la shaqaysa oo marka dhinac laga eego ay hadda ka maqan yihiin uun Siyaad Barre iyo Ina Saleebaan Dafle, waxay weli hayaan dariiqii hore ee macalinkoodii jarka ka ridday.

Sidii xilligii Siyaad Barre, dawladda Riyaale waxay ka cabsoonaysaa shacbigeedii. Riyaale iyo Wasiiradiisu waxay ogyihiin dambiyada foosha xun ee ay ka galeen dadkooda iyo dalkooda. Waxay ogyihiin inay dadkooda bideen 5 sanno oo cadaalad-darro, horumar la’aan, musuq-maasuq iyo sharci-jebin ah oo waliba labadii sannadood ee u dambeeyeyna ay u dheerayd niyad-jab joogto ah oo kaga imanayey tallaabooyin sumcad dil ku ah dalka oo uu Riyaale ku dhaqaaqay sida xadhigii Suxufiyiinta iyo Siyaasiyiinta, taas oo naxdin ku ridday beeshii Caalamka ee ay Somaliland aqoonsiga ka rajeynaysay.

Xukuumaddu inay xuntahay waxa aan lagu garan waayin dadkeeda ayey la colowdaa oo ay aamini weydaa, dabadeedtana waxay xukuumaddaasi miciinsataa ciidan ay isku wareejiso iyo dad ay xidh-xidho, waana sida uu hadda u dhaqmo maamulka Riyaale.

Dayaca iyo waxqabad la’aanta ay dadka bideen ka sakow, Riyaale iyo kooxdiisa waxa intaas u dheer oo cabsida ugu sii badan ku ridaya aanooyin hore oo laga tirsanaayo wakhtiyadii ay u shaqeyn jireen hay’adihii cadaadiska ee Taliskii Siyaad Barre.

Haddaba inkastoo ay jiraan waxyaabo badan oo ay taliska Riyaale iyo kii Siyaad Barre iska shabahaan sida in cimri-dherer laga dhigto ciidamada oo loo adeegsado cabudhinta dadweynaha, haddana waxa labada duruufood ay ku kala duwan yihiin iyada oo aanu Daahir Riyaale haysan ciidan uu ku isticmaali karo dadka. Haddii uu iska daayo inuu ciidamada dadka ku soo weeraro-na, waxa hubaal ah inuu waayi doono cid amarkiisa qaadata, kuwa hadda ku xeeran ee libaaxyada iskaga dhigayaana ay noqon doonaan kuwa ugu horeeya ee meesha kaga carara.

Xadhigga Masuuliyiinta KULMIYE Iyo Baadi-Goobka Qaar Ka Mid Hoggaankiisu Hordhac Ma U Noqon Karaa Weerar Xukuumaddu Ku Soo Qabato Axmed Siillaanyo?

Faallo – Maxamed Cumar, Weriyaha Haatuf Ee Awdal

Tan iyo markii uu bilaabmay ololaha ama hadal-haynta doorashooyin ka dhaca Somaliland, oo beddeli kara nidaamka haatan haysta dalka ayaa waxaan ka hadlayey in qaabka uu dhaqmayo xisbiga Kulmiye iyo waxay dawladda Riyaale ku talo gashay ay yihiin kaaf iyo kala dheeri.

Waa tan koowaade axsaabta mucaaradka ah, gaar ahaanna xisbiga KULMIYE oo shacbiga ka haysta taageero weyn, ayaa indhawaaleba iska aqbalayey uun talooyinka dawladda, guddiga doorashooyinka, golaha guurtida, iyo xisbul-xaakimka UDUB, iyo aqbalaadaasi hoggaanka xisbiga KULMIYE u arkayey nabadgelyo jacayl, iyo inaan laguu qabsan qalalaase siyaasadeed oo ka dhaca dalka, iyadoo dhinaca kalena xukuumaddu ku talo gashay inay xoog iyo xeerba ku meelmarsato ujeeddooyinkeeda ah muddo-kordhin, ku shubasho haddii ay doorashooyin dhacaan, iyo xakamaynta axsaabta mucaaradka lana geliyo cagta hoosteeda si loogu sanduleeyo oggolaanshaha wax kasta oo xukuumaddu kaga talojirto arrimaha siyaasadda.

Waxay tani keentay in shan casho markii la qarxiyey xarunta Golaha guurtida, isla markaana Rayaale iyo xukuumaddiisa loo sameeyey muddo-kordhin sannad ah, doorashooyinkiina dib loo dhigay haatan xukuumaddu hubsatay inaan cidina ku qabsan karin wax kasta oo ay samayso isla markaana aanu jirin shicib ka hor iman kara ama ku ciqaabi kara waxyaalaha xukuumaddu samaynayso.

Shantaa maalmood ama ka yarba markii ay dhaceen arrimahaasi xukuumadda danta u ah, waxay haatan ku dhaqaaqday sidii ay u ugaadhsan lahayd hoggaanka axsaabta mucaaradka ah, gaar ahaan xisbiga Kulmiye. Waxa durba la sheegeyaa in xabsiga la dhigay guddoomiyihii xisbigaasi ee Gobolka Hargeysa Muj. Xamarji, kuwa kalena loo jaray waaranno lagu soo xidhxidhayo.

Maaha wax lala yaabo bilowga xadhigga hoggaamiyayaasha xisbigaasi ee heer gobol iyo heer Qaranba, sababtoo ah waxay beryahanba xukuumaddu u xadhko xidhanaysay sidii ay ugu dhaqaaqi lahaud hawlgallo lagu joojinayo dhaqdhaqaaq kasta oo ay samayn karaan axsaabta mucaaradka ahi. Waxa kale oo subax walba Rayaale ku kalighi jiray bilihii u dambeeyey kormeerro uu kusoo marayey xeryaha ciidamada kala duwan ee ku hareeraysan Hargeysa, waxa kale oo tababarro ciidan loo furay askar cusub oo laga soo qoray gobolada soomaaliland, siiba kuwa madaxweynaha iyokuxigeenkiisa sida aadka ah looga taageero. Ciidamadaasi la tababaray intii u horreysayna dhawaanta kasooa baxeen dugsioga NMadheera, lana moodayey inay u baqoolayaan degaamada Sool iyo jiidda hore ee soohdinta Puntland ayaa la sheegeyaa in badankooda lagusoo xereeyey xeryaha ciidamada ee ka agdhaw Hargeysa, maadaama anay wax dagaallo ahi haatan ka jirin jiidaha sool iyo sanaag Bari.

Waxa kale oo iska caddaan ahayd in maalintii dhaweyd ee guurtidu muddada xilka u kordhisay xukuumadda Rayaale, sida ciidamada kala duwan loogu wareejiyey xarunta guurtida iyo jidadka tega xaruntaasi, cid kasta oo meesha maraysayna u arkaysay in ciidamadani ahaayeen dhoolatus loogu quus goynayey dhaqdhaqaaq kasta oo ka yimaadda mucaaradku noqon doono mid ay ka calaacalaan.

Waxba kama dambayn, shalay ayaa durba waxa bilaabmay olole lagusoo xidhay guddoomiyhii xisbiga Kulmiye ee Hargeysa, kuwa kalena lagu raadjoogo. Ujeedadu maaha in ololahani joogsan doono marka la qabto ragga haatan la qabtay iyo kuiwa la raadinayo, baaalse axa uu yahay tijaabo kale oo dadka lagu ilawsiinayo tallabadii guurtidu xilka ugu kordhisay dawladda, sheekaduna noqoto hebel hala sii daayo, oo anay noqon rayaale haka tego kursiga marka wakhtigiisu dhammaado 15ka May, waxana ololahni qabqabashada siyaasiyiintas muxcaaradku gaadhi karaa ilaa heer la qabto guddoomiyaha xisbiga Kulmiye Axmed Siilaanyo, inta raggaasi xidhanyihiinna , tallaabooyin kale xukuumaddu ku dhaqaaqdo si ay u kasbato shicibka maanta ku daba fayshan axsaabta mucaaradka ah, kuwaasoo lagu beerlaxawsan karo inaanay siyaasiyiinta mucaaradku luggoyn shiciobkaasi oo ay si nabadgelyo iyo khasab ah ku raacaan xisbulxaakimka UDUB iyo dawladdiisa.

Tan iyo markii la xidhay Xamarji, waxa bilowday uun sheeko ku saabsan waxa sababay xadhiggiisa iyo sida looga shaqayn karo siideyntiisa, balse ma dhicin tallabooyin xukuumadda ka dhan ah oo lagu ciqaabayo falka ay u geysatay masuuliyiinta xisbigaasi, kuwa kalena ay ku raadsanayso qabashadooda.

Cid kasta oo reer Somaliland ahiba way garanaysaa waxa ka iman kara xukuumad awood sheegata, kaarayaal ku faanaysa, ciidan beeleedyo la qarameeyey, iyo xukun kelitalisnimo ku sii socda ama haatanba ku socda, waxana arrimahan oo dhan loo aanayn karaa inay xukuumadda ku dhiirrigeliyeen odayaasha, sheekhyada, iyo siyaasiyiinta sharcidarada ku fadhida Golaha guurtida, kuwaas oo u muuqda inay dhaartoodii, cimrigoodii iyo daacadnimadooda xagga ilaahayba ay ka qariyeen arrimo siyaasadeed oo ay ugu adeegayaan cid gaar ah oo aan aakhiro waxba u tarayn, waana hubaal in xadhigga mucaaradku sii socon doono ilaa ay la jaanqaadaan jid la mid ah jidka xukuumadda Riyaale ku doonayso inay ku gaadho guulo kale iyo awoodo kale oo ay dalkan kusii haysato.

“[Riyaale] Ninka Baarlamaankiisii Qarxiyay Way Ka Suurowdaaye Halaga Gaadho Intaanu Qarxin Madaxtooyada”
Dr. Cumar Cilmi Dixood

Hargeysa, April 14, 2008 (Haatuf) – Dr. Cumar Cilmi dixood oo ka mid ah madaxda sare ee xisbiga kulmiye ayaa ku eedeeyay golaha guurida muddo kordhintii ay u sameeyeen madaxweyne Riyaale taas oo uu ku tilmaamay inay ahayd mid sharci daro ah distoorkana baal marsan.
Waxa kale oo uu Dr. Dixood ku eedeeyay Rayaale inaanu doonayn in dalka ay ka dhacaan doorashooyin taasoo dib u dhigaysa ictiraafkii ay soalind 18ka sano raadinaysay. Sidaana waxa uu Dr. Dixood mar uu xalay soo booqday wargeyska Haatuf, waxaanu hadalkiisa ku bilaabay oo uu yidhi “Waa wax lala yaabo guurtida 1993-kii ka bacdi shirkii boorama markuu dhamaaday ayaa warqad laga qoray, waxaa ka qoray London school of economist ninka luwis la yidhaahdo ayaa waraaq ka sameeyey Guurtida iyo waxay qabato dhaqanka soomaaliyeed, waxaa kharashka bixiyey lagu samaynayey ururka la yidhaahdo Action Aid, aniga ayaa talo layga waydiiyey hadaad tahay Dr: Cumar Dixood, Guurtida Somaliland ee nabadayanta ka soo qayb qaadatay sideed u aragtaa jiritaankeeda?, waxaan xusuustaa mar aan idhi marka ay xaalad adagi jirto oo qabaa’il dhex taal ayey gali karaan waxna ka qaban karaan, arrintaasina waa arrin la og yahay goorta ay bilaabantay, dhibaatada ay gaysatay iyo sida ay u fidayso, arimaahaasi oo ah kuwa qabaa’ilka Somalida dhex marta, hadba garta raga ugu firfircoon ayaa loo soo xulaa oo gala, Guurtidani markii ay Dhalinyaradii SNM u baahdeen raashin iyo kharash lagu dagaal galiyo ayaa waxaa loo abuuray in ninkastaaba meesha uu aqoon u leeyahay kalsoonina ka haysto in uu ka soo ururiyo taageero rag iyo raashin-ba iskugu jirta, waana la yaqaanay markaa raga loo xilsaaray in ay yihiin, dad odoyaal ah oo bulshadaa ama qoladaa kalsooni ka haysta, sidaa ayey ku abuurmeen kuna shaqayeen shirkii Booramana , markii ururkii SNM uu kala daatay ee dagaalka sokeeya ka dhacay, ee iskugu yeedhay shir dabadeedatana waxay qabteen shirkii lagu soo saaray Cigaal, xaaladaas joogtay mar hadii laga gudbay, oo ay isa soo hor fadhiisiyeen, inay arrimahaas qaadaan looma baahna waayo malaha aqoon sare oo hay’adahaas sare kaga qayb galaan, haddii lagu sii daayana way dhex fadhiisan karaan arintu marka ay noqoto arrin dhaqaale, arrin siyaasadeed, arrin caalam la xidhiidha, markaa ma qabo haddii arrin mar wax ka dhacay ay ka qabato in siyaasada dalka taageerto mooyee in ay dhex gasho, waayo, badanaa waxay u badan yihiin rag odoyaal ah oo aan cilmi lahayn oo aan waxba baran, xitaa hadii lagu soo daro rag wax qori kara arrinta siyaasada kuma sii jiri karaan, haddii ay ku sii jiraana qabyaalad ayey dib kuugu celinayaan, waayo tii uu yaqaanay waxay ahayd qabyaalad, marka maanta tii aan arkaayey ee aan idhi maalin hadii lagu guuro waa in la baabiyo, oo halkaa Guurtida Rag siyaasiyiina oo aqoon leh waa in loo xulaa hadii loo baahdo ( aqalka odayada), tii ayaa maanta dhacday marka horeba Guurtiddu ma aha kuwii SNM-ta wakhtigaa xaalada ka saaray,dawladii shirkii Maxamed X. Ibriaahim Cigaal lagu soo doortay mar labaad kii dadkii loo soo xulay ee waliba la soo daadiyey si ay ugu codeeyaan oo waliba beesha subeer awal iyo Beesha Arab ragii ku jiray waa la soo daadiyey si ay ugu footeeyaan Cigaal iyo cida uu wato sida Daahir Rayaale oo kale,Aniga (Dr: Cuma Dixood), Jaamac khayre, Dayib gurey, Quule ragayagii ay ahayd in aanu matali karno beeshaas, waa nalooga dhaartay in aanu soo galno shirkaa,shirkaasi nimankaa lagu sharciyeeyey kii ugu horeeyey ee nimanka lagu xalaashado ayuu ahaa, markaa marka aad eegto kuma jiro nin aad is odhan karto xaalad nabadeed loo saari lahaa.”

Mar la weydiiyay su’aal ahayd “Waxaa jira in qodobo Ditooka ahi ay sheegayaan inay u cuskan karaan marka ay xaalad ka banaanaato waqtiga Madaxweynaha xilkiisu dhamaanayo cidi bedeli lahaydna aan la soo dooran ay soo baxdo inay u cuskan karaan?” waxa uu Dr. Cumar Dixood isagoo ka jawaabaya yidhi: “Guurtidani marka horeba waxay ahaayeen jujuub 1997 lagu keenay iyagoo wadanku kala daadsan yahay, marka horeba nimankan dhaameel ayaa loo daadiyey, waxay ahaayeen niman wax lagu fushado, Arliguna wuxuu ku jirey dagaal sokeeye oo looma dhamayn, lagumana soo xulin oo Reeruhu may soo xulan, imikana qudhigooda kuwii wixii dhintay waxaa badaley dhalaan ay dhaleen oo uu 25 jirku ugu weyn yahay,lama odhan karo guurti, Guurti waxaa la yidhaahdaa reerka ama beesha kuwa ugu macquulsan oo dad haday wax kala galaan kala saari kara, laakin kuwani waa magac u yaal, guurtina ma noqon karaan, sifihii guurtida lagu yaqaanayna ma laha, aqoon gaara oo lagu soo xushayna ma jirto, anigu markaa waxaa layidhi mayd maxaa u dambeeyey kaa la sii sido, markaa nimanka aqbalay Baarlamaankii sharci dajinta ayaanu ka tirsanahay, nimanka aqbalay in gurigoodii la gubo si madaxweynaha loogu abuuro xaalad ha sii joogo dastuurkay ku qoran tahay, madaxweynaha waxaa muddo loogu kordhinkaraa marka ay mudadiisu dhamaato hadii ay xaalad dagaal jirto, xaaladii dagaal waxay ka dhigeen gurigoodii uu goluhu ku shiraayey oo ay gubaan, mar haddii Daahir Rayaale arintaa uu qorsheeyey rag fuliyana uu sameeyey taas oo aan hubo in ayna ka suuroobayn kulmiye iyo Ucid iyo dadkii dalkan u soo dagaalamay in ay guryo gubaan balse aad arkaysid maalmahan ugu dambeeyey ficilka lagu kacaayey mid caruurta iyo dad qayral masuuliyiin ahi, waxaa cad in ay iyagu ka dambeeyeen, mucaaridkuna aanu ka dhowayn, imikana waxan leeyahay in madaxweynaha Daahir Rayaale oo mudo 30 cisho in ka yari u u hadhsan tahay ha laga gaadho inta aanu madaxtooyada gubin, in boolisku fiiro gaar ah ka yeeshaan, waxaaba loo qabsan karaa haddii arintani oo kale dhacdo markhaati wakhti kasta iyo goor kasta oo arintani ay dhacdo in arinta baarlamaanka ka dhacday ay iyagu fuliyeen tana way fulin karaan, arintan maanta dhacday ninka ku kacay dalkan Madaxweyne kama noqon karo, markii horena ictiraaf muu haysan, caalamkana waxaynu u sheegaynay in aynu nahay dal iyo dad dagen, kolkaa haddii kursi jacayl daraadii u baabiyey, wuxuu kari karaa in uu dalkaba iibiyo cid kalana heshiis kula galo si ay kursiga ugu ilaaliyaan, dharaar hore waxaan idhi markuu Yuusuf Cabdi Gaboobe iyo Maxamed Xaashi iskadaba geeyey waxaan idhi ninbaa yidhi walee hadaan karinkaa laga guurin walee in goroyo heeryeysani ka soo dhici,, shalay hadii uu Maxamed Xaashi iyo caqligii xidhay oo uu afarta sanadood ku xukumay haddii Baarlamaankiisa xidho wax kalena waa looga fadhiyaa in uu Daahir ku kacee, waar bishaa 15 May markay gaadho Somaliland ninkaasi dalka halaga qabto,waxaan dhalinyarada u sheegayaa waxaa loo dam iyo dig lahaa waxay ahayd doorashada yaanla qaban, doorashada Baarlamaanka Ingiriiska, wasaarada arimaha dibada ingiriiska iyo ta khaarajiga maraykanka waxay yidhaahdeen marka aad doorashadaa qabataan ictiraafkiinu waa diyaar, waxaa kale oo aad ogtihiin in imika goobjoogayaal ka nahay barwaaqo sooranka (common wealth) oo sanadkan laynoo bilaabay in aynu ka mid noqono, haday doorashadu dhacdana bisha ogost 31keeda layna siin doono xubinimo buuxda ( full Member ship) layna siin doono, waxaa laynagu waaniyey in doorashada muddada aad u qabateen ay ku dhacdo, oo hadaydaan soo hormarinayn marnaba aydaan dib u dhigin, danta gaarka ah iyo kursi jacaylka Daahir ayaa gobonimada aynu 18 sano u dagaalamaynay Daahir ha sii jooga daraadeed baarla maankii loo gubayaa, oo sharciga loo baabinayaa, oo ragii wadankan u soo dagaalamay loo xidh-xidhayaa, oo loo baabiinayaa nabad galyadii ay Somaliland ku caano maashay, anigu waxaan leeyahay hadii doorashada la qabto bisha october oo ta madaxtooyada la soo horeysiiyo, 500 oo inan oo jaamacadaas ka soo qalin jabiyey ayeynu deeq waxbarasho u helaynaa oo aynu dibada u diraynaa iyo wax ka badan, noloshii dalka iyo dadka iyo gobonimada Somaliland ayey ku xidhan tahay doorashadani, markaa marnaba ma doonayno in doorashada dawladaha hoose ay soo horayso ee waxaanu doonaynaa in ta madaxtooyadu soo horeyso oo dhacdo 6 october wixii aan taa ahayn ma ogolaanayno, dawlad loo dhan yahayna waa in la dhisaa, Daahir-na mudadiisii way dhamaatay.”

Gudoomiyaha KULMIYE Ee Gobolka Hargeysa Oo Xabsiga Loo Taxaabay Iyo Baadi-Goobka Masuuliyiin Sar-Sare Oo Mucaaridka Ah

Waarrano Qabasho Ah Oo La Sheegay In Loo Jaray Muj. Maxamed Kaahin Iyo Dr. Cumar Dixood

Hargeysa, April 13, 2008 (Haatuf) – Gudoomiyaha Xisbiga KULMIYE ee gobolka Hargeysa, Axmed Cumar Sheekh (Xamarji) ayaa shalay ciidanka Bileysku xabsiga u taxaabeen, kaas oo ilaa hadda ku xidhan xarunta Laanta Baadhista Dambiyada Bileyska (CID).

Muj. Xamarji ayaa la sheegay in maalmihii u dambeeyay ay ciidanka Bileysku doondoonayeen iyada oo la sheegay in loo haysto inuu Bileyska kala baxsaday Madaxii hore ee Gaadiidka Madaxtooyada, Abshir Xasan oo ay bileysku doonayeen inay xidhaan Khamiistii dhaweyd. Waxaana la sheegay in Xamarji isaga cagihiisa ku tegay xafiiska C.I.D-da shalay markii uu maqlay inay bileysku raadinayaan, waxaana halkaas loogu sheegay in amar lagu siiyay in la xidho, balse aanay garanayn waxa loo haysto.

Hase yeshee Taliyaha Bileyska Maxamed Saqadhi Dubad ayaa u sheegay BBC-da, Laanta Afka Soomaaliga in lagu eedaynayo Guddoomiyaha Xisbiga KULMIYE ee gobolka Hargeysa qaraxii ka dhacay xarunta Golaha Guurtida Arbacadii dhowayd.

Dhinaca kale, waxay warar ilaa xalay soo xoogaysanayay tibaaxeen in Xukuumadda Riyaale waarrano qabasho ah u soo goysay masuuliyiin sar-sare oo ka tirsan xisbiyada Mucaaridka iyo Saraakiishii SNM, kuwaas oo ay xukuumaddu damacsan tahay inay xabsiga u dirto.
Ragga la sheegay inay xukuumaddu waarranada u soo goysay waxa ka mid ah Mujaahid Maxamed Kaahin oo ka mid ahaa saraakiishii ugu horeysay ee ururkii SNM iyo Dr. Cumar Dixood oo ka mid ahaa aasaasayaashii SNM, isla markaana ahaa ergaygii hore ee Aqoonsi-raadiska Somaliland, hase yeeshee ilaa hadda ma jiro war rasmi ah oo ka soo baxay dhinaca Xukuumadda oo la xidhiidha qabashadood.

Taliyaha Bileyska, Mr. Saqadhi oo aanu xalay khadka telefoonka kula xidhiidhnay si aanu wax uga weydiino inuu gaadhay amarka qabashada labadaa masuul, ayaa si masuuliyad-darro ah ugu jawaabay “Kii kuu sheegay ka xaqiiji”, kadibna telefoonka ayuu ku xidhay weriyihii su’aasha telefoonka ku weydiiyay.

Masuuliyiinta KULMIYE oo aanu iyagana la xidhiidhnay ayaa sheegay inaanu jirin wax waarran ah oo loo keenay, balse ay maqlayaan warka sheegaya waarranada loo soo gooyay masuuliyiintaas.

Warar aan la xaqiijin ayaa waxay sheegeen in ciidamo bileys ahi ay subaxii hore ee shalay Hotelka Xaraf ugu tageen Muj. Maxamed Kaahin, waxaanay ku wargeliyeen inuu u raaco xarunta C.I.D-da oo looga yeedhayo, balse ciidankaasi kumay guulaysan inay kaxeeyaan Mujaahid, manay jirin wax waarran maxkamadeed ah oo ay siteen. Sidoo kale waxay wararkaasi intaas ku dareen inay mar labaad ciidan bileys ahi ay tageen Hotelka uu degan yahay ee Maaweel, balse ay halkaas ka waayeen.

Sidoo kale ciidanka Bileyska ayaa laba saddexdii maalmood ee u dambeeyay baadi-goobaya Madaxii hore ee Gaadiidka Madaxtooyada, Abshir Xasan oo ay Khamiistii ciidanka Bileysku baacsadeen isagoo ka soo baxay xaflad ay dhawr boqol oo dhalinyaro iyo haween isugu jira oo ku soo biiray KULMIYE kana soo baxay UDUB ku qabsadeen hoolka shirarka ee Panorama, kaas oo ay bileysku ku guul-daraysteen qabashadiisa, balse waxay wararku sheegayaan in weli bileysku baadigoobayo iyadoo sababta loo raadinayo lagu tilmaamay inuu Abshir Xasan ka mid ahaa dadka ka soo shaqeeyay boqolaal dhallinyaro iyo haween ah oo xisbiga KULMIYE ku biiray.

Xukuumadda Riyaale tan iyo labadii sannadood ee u dambeeyay waxay bileys qabqabteen iyadoo aanay jirin waarran Maxkamadeed oo uu u xalaalaynaya qabashadooda, siyaasiyiin, suxufiyiin iyo mujaahidiinba, kuwaas oo muddo badan xabsiga layskaga hayo isla markaana aan helin Maxkamad dhexdhexaad iyo cadaalad uga gar-naqda kiiska lagu eedaynayo.

Muj. Maxamed Kaahin Axmed ayaa ka mid ahaa 7dii Kornayl ee ugu horreeyey saraakiishii Millateri ee u tallaabay Itoobiya, 1982, halkaasna ka aasaasay garabkii hubaysnaa ee ururkii SNM ee dalkan ka xorreeyey taliskii Millateri ee Siyaad Barre. Waana sarkaalka keliya ee ka nool saraakiishaas.

Mujaahid Maxamed Kaahin waxa uu ahaa Sarkaalkii Daahir Riyaale ka soo kaxeeyay magaalada Laas-caanood oo ku sugnaa sannadkii 1991 kadib markii laga adkaaday dawladii Siyaad Barre ee uu Sarkaalka NSS-ta ah ka ahaa, isagoo sii raacay ciidamadii Cabdi-Casiis Cali Barre ee u yaacay dhinaca Somalia, balse Riyaale waxa uu kaga hadhay ciidamadaas Laas-caanood, halkaas oo markii dambe kala soo xidhiidhay Mujaahid Cabdiraxmaan Aw Cali, kadibna Maxamed Kaahin uu halkaas ka soo kaxeeyay.

Dareenka Dadka Reer Togdheer Ka Bixiyeen Muddo Kordhinta Madaxweyne Riyaale

Burco, April 14, 2008 (Haatuf) – Dadka reer Togdheer, gaar ahaan reer Burco ayaa dareen cadho leh ka muujiyay tallaabadii ay Khamiistii ina dhaaftay golaha Guurtidu muddada xilka ugu kordhiyeen Madaxweyne Riyaale iyo ku-xigeenkiisa muddo sannad ah iyo xadhigga ay kula kacday xubno ka mid ah masuuliyiinta iyo odayaasha bulshada reer Somaliland, kuwaas oo xabsiga loo taxaabay maalmihii u dambeeyay, waxaanay dadka reer Burco ku tilmaameen tallaabooyinka kuwo aan waxba loogu hanbayn Somaliland, dimuqraadiyaddii iyo xuquuqdii aadamiga ee muwaadiniinta iyo Ictiraafkii beesha caalamka laga sugayay muddada 18 sannadood ah oo god waraabo lagu tuuray.

Haddaba weriyaha Haatuf ee gobolka Togdheer, Axmed Aadan Yuusuf, ayaa warbixin uu ka soo diyaariyay darreenka dadweynaha gobolka Togdheer waxa uu ku bilaabay sidan:

“Inkasta oo ay beryahanba dadku dhawrayeen iskana sii ogaayeen tallaabooyinka ay Golaha Guurtida iyo Xukuumaddu qaadeen haddana waxay dadku kala horyimaadeen cadho iyo diidmo muddo-kordhinta indho la’aanta ah ee golaha Odayaashu Xukuumadda wakhtigeedu dhammaadka yahay ugu kordhiyeen hal sanno inay xilka sii hayso iyo xadhigga sharci-darrada ah iyo cago-jugleynta ay xukuumaddu kula kacday dadka muxtarimka ah iyo masuuliyiinta xisbiyada mucaaridka.

Gobolka Togdheer oo ay dadkiisu isu arkaan kuwo ay ku dheertahay ama ku ad-adag Somalilandnimada oo ay u arkaan inay tahay Burco halkii lagaga dhawaaqay Somaliland, ayaa beryahan dambe waxa bariisaday abaaro, sicir-barar iyo waxqabad la’aan dhinaca dawladda ah, hase yeeshee waxa taas u dheer iyadoo ay xukuumaddu u aragto amaba ka dhigtay meel ay il gaar ah ku eegto dadka muxtarimka ee dalka u dhashay, si sharci-darro ahna xabsiyada ugu taxaabto dad ay ka mid yihiin Salaadiin, Siyaasiin iyo odayasho waaweyn oo bir-ma-geydo ah oo reer Togdheer ah, kuwaas oo uu ugu dambeeyay Oday Deyr Maxamed Cilmi oo isaga ay toddobaadkii ina dhaafay xukuumaddu xabsiga u taxaabtay, haddana ku xidhan xarunta baadhista dambiyada (CID) ee Hargeysa.

Bulshada gobolka Togdheer ayaa tallaabooyinkan waxay u arkaan kuwo aan Somaliland waxba loogu hambayn, dhinac kastana lagaga curyaamiyay isla markaana aad moodo in la gaadhay wakhti aan la sii dugsan karin dhibaatooyinka isdul buuxiyay ee ay Xukuumadda Riyaale dalka geyaysiisay, taas oo loo baahan yahay in laga qaado tallaabadii dalka lagaga saari lahaa dhibaatada dalka ku habsatay ee ay sababta u tahay Xukuumadda Riyaale madaxda ka yahay.

Axmed Yuusuf Cabdillaahi oo ka mid ah dadweynaha reer Burco ayaa isagoo dareenkiisa cabiraya waxa uu yidhi: “Bal dalka waxa laga hadlayaa muddo-kordhin, Guurtida caqligoodii wuxuu noqday xilka ayaanu korodhsanay Madaxweynahana waanu u kordhinay, dunida war uma hayaan, weli lama arag iyaga oo Xukuumadda ku leh doorashadu marka ay soo dhawaato haloo diyaar-garoobo oo yaanay wakhtigeedii dhaafin si caalamku inoogu soo hagto. Tallaabooyinka ay qaadayaan miyaanay iska caddeyn oo aanay ahayn inaan layna aqoonsan.”

Cabdi Xuseen oo isna ka mid ah dadweynaha reer Burco, ayaa yidhi: “Wax walba waynu aragnaa, Sicir bararka maynu arag Madaxweynaha oo ka hadlaya, Guurtida oo ka hadlaysa, Nacamlayaasha Madaxweynaha oo ka hadlaya, maxaynu u arki waynay golaha Guurtida oo maalin qudha ka hadlaya in caasimadda labaad ee dalka ee lacagta shillin Soomaaliga lagu isticmaalo in culays lagu saaro Xukuumadda sidii looga bedeli lahaa. Talo adduun waxa ay ka garanayaan muddo loo kordhiyo Madaxweynaha. Madaxweynaha-na waxa u sharaf badnaan lahayd wakhti yar muu fadhiyin Madaxtooyada’e inuu si xarago leh xilka uga dego marka muddadiisu dhammaato.”

Maxamed Aadan Ismaaciil oo isna dareenkiisa ka muujiyay arrintan taagan waxa uu yidhi: “Xukuumaddu sidan ma waxa ay u aragtaa in wax ugu kordhayaan inay dad bulshada dhexdeeda sharaf ku leh si sharci-darro ah isaga xidhxidho, sida ay wax u wadaana ma aha mid ay wax ugu hagaagayaan ee waa mid ay iyadu wax isku yeelayso. Dadkan wax allaale wax ka xumaanayaa ma jiro, ninkii Soomaaliya quudaraynayaana waa nin aan habeen jirin, sida muuqatana ma aha 100 sanno oo soo socda mid caalamku wax ka qaban karo.”

Si kasta ha ahaatee dareenka dadka reer Burco ayaa waxa uu marayaa wakhtigan meel aad u xasaasi ah oo ay dadku ka midaysan yihiin in xukuumadda uu madaxda ka yahay Daahir Riyaale ku guul-daraysatay horumarinta dalka ayna ka badheedhay inay dalka meel xun dhigto oo aanay wax dan ah ka lahayn markii ay aragtay inay luntay kalsoonidii ay shacabka ku lahayd, ayaa hadda waxa ay wadaa inay shacabka qori u adeegsato, taas oo ay wadooyinka magaalooyinka ku soo dhoobtay ciidamo milateri ah, si ay cidii ay doonaan si sharci-darro ah iskaga xidhaan.
Xukuumaddan oo ay u badan yihiin ragii la shaqayn jiray dawladdii Soomaaliya ee Siyaad Barre oo iyadu aakhirkii ku dambaysay in Madaxweynaheegii awoodda badnaa ee Maxamed Siyaad Barre hadh cad caasimaddii Somalia taangi lagaga saaro, markii uu ku tuntay rabitaankii shacbiga.

Raggan oo lagu tuhmayay kuwo khibradahaas hore oo og inaan shacbiga qori lagu cabudhinin, ayaan ilaa imika la garanayn halka ay wax dhigi doonaan.”

Xukuumadda Oo Dhaqdhaqaajinaysa Koox Salaadiin Ah Si Ay Taageero Ugu Helaan Muddo-Kordhinta Madaxweyne Riyaale Ee Guurtidu U Samaysay

Hargeysa, April 14, 2008 (Haatuf) – Xukuumadda Riyaale ayaa maalmihii u dambeeyay ku hawlanayd sidii ay u dhaqdhaqaajin lahayd koox Madax-dhaqameedyo ah oo taageero u raadiya muddo-kordhinta ay Guurtidu xilka ugu kordhisay muddo hal sanno ah Madaxweyne Riyaale iyo ku-xigeenkiisa oo muddadii xilka loo doortay kaga egtahay 15-ka bisha soo socota ee May.

Salaadiin iyo Cuqaal ka mid ah madaxdhaqameedyada beelaha Somaliland, ayaa la sheegay xukuumaddu kharash-garanayso si ay taageero ugu raadinayaan muddo-kordhinta, isla markaana baaqyo ka soo saareen ay bulshada ugu baaqayaan in la ilaaliyo nabadgelyada oo Xukuumadda Riyaale loo ogolaado muddada loo kordhiyo.

Kooxo Salaadiintan ka mid ah ayaa la filayaa inay xisbiyada mucaaridka la kulmaan si ay ugu qanciyaan inay ogolaadaan muddo-kordhinta Guurtidu u samaysay Xukuumadda Riyaale. Sidoo kale waxay salaadiintu la filayaa inay la kulmaan qaybaha kale bulshada iyagoo ku qancinaya inaan loo baahnayn muranka siyaasadeed ee haatan dalka ka jira, isla markaana haddii uu sii kordho keeni kara isku dhac iyo nabadgelyo-darro.

Lama ogga inay salaadiintu beelaha Somaliland arrintan u dhan yihiin iyo inay ku kooban tahay koox keliya oo ka mid ah Salaadiinta. Ilaa hadda ma jiraan mawqif ay Salaadiinta beelaha Somaliland ka wada-gaadheen arrinta muddo kordhinta.

Ciidanka Amniga Boorama Oo Dib U Soo Qabtay Maxbuus Baxsaday Oo Lagu Tuhunsan Yahay Ka Qaybqaadashada Dilkii Askari Ka Tirsanaa Ciidanka Bileyska

Boorama, April 14, 2008 (Haatuf) -- Ciidanka amniga ayaa la sheegeyaa inay aakhirataankii dib u soo qabteen maxbuus ka baxsday xabsiga saldhigga Bileyska Boorama, kaasoo ka mid ah dad loo xidhxidhay dilkii askari ka tirsan ciidanka amniga Boorama oo bishan bilowgeedii lagu dilay Boorama isagoo gudanayey waajibaadkiisii, una gurmanayey guri ay usoo dhaceen tuugo la sheegay inay biraha iskaraabka ka xadayeen guriga askarigaasi lagu dilay.

Sida ay ii sheegeen qaraabada marxuumkaasi askariga ahaa o la odhan mukhtaar Cismaan Warsame, kana tirsanaa cidamada nabadgelyada wadooyinka, waxa jirtay in maxbuus ka mid ah tiro maxaabis ah oo saldhigga Bileyska Boorama ugu xidhnaa dilka askarigaasi inuu ka qayb qaatay la waayey habeen hore, isla markaana shalay ilaa xalay ciianka amniga iyo ciidamada kale ee Boorama ku suganiba baadigoob ugu dhaqaaqeen, baadigoobkaasi oo sababay in aaakhirataankii la soo qabto maxbuuskaasi.

Inkastoo anay taliska ciidanka amniga Boorama wax tafaasil ah oo ku saabsan fakashada maxbuuskaasi iyo soo qabashadiisa dambe, balse baxsadkiisa ayaa shalay Boorama ka kiciyey cadho iyo dareen kale oo ku saabsan sida uu u baxsan karo qof lagusoo eedeeyey inay geystay mid ka mid ah dembiyadii ugu xumaa ee weli soo mara gobolkan awdal maadaamam sida loo dilay askarigaasi aahjayd mid ka baxsan heerka bani aadannimada, kaasoo dadkii dilay jidhkiisa ku jarjareen faashash iyo tooreeyo, iyadoo hore looga bartay in tuugga wax xadayaayi qofka uu ka shakiyo inuu qabto uu iskaga reebo nabarro yaryar.

Sida ay sheegeyaan dib-u-soo qabashada maxbuuskaasi oo aan ilaa hadda xog sugan laga haynin, ayaa caddeeyey in maxbuuskaasi shalay waaberigii lagu soo celiyey xabsiga saldhigga Bileyska iyadoo dhinaca kalena dareemmo kala duwan laga bixin karo, sida dad loo haysto ama lagu soo eedeeyey jariimado noocan oo kale ah muddo dheer loogu hayn karo xabsiga saldhigga Bileyska, looguna gudbin waayey xabsiyada dhexe ee dalka.

Sida wararku sheegeyaan arrintan iyo dhacdooyin kale oo ammaan-darro ah oo beryahan dambe ku soo kordhay Boorama, isla markaana dorraad uu arrintaasi ka hadlay Guddoomiyaha gobolka Awdal, ayaa haatan waxa u xidhxidhan dad ka badan 20 qof, kuwaas oo sugaya in ciddii ay ku caddaadaan dembiyadaasi sharciga la mariyo.

“Haddaan La Doonayn In Ummadda Maantana La Qaxiyo Halaga Daayo Durbaanka Colaadeed Ee Loo Tumayo”
Wasiirka Wershadaha Maxamed Saleebaan-Weyne

Hargeysa, April 14, 2008 (Haatuf) – Wasiirka Wershadaha Somaliland, Maxamed Saleebaan Maxamed [Ina Saleebaan Weyne], ayaa taageeray go’aankii golaha guurtida Somaliland mudada halka sano ah ay ugu kordhisay Madaxweynaha iyo ku Xigeenkiisa.

Wasiirka Wershaduhu waxa uu sidaasi ku sheegay mar uu shalay shir jaraa’id ku qabtay Huteelka Imperial ee magaalada Hargeysa, oo uu kaga hadlay xaalada siyaasadeed uu dalku ku jiro.

Maxamed Saleebaan Weyne, oo shirkaasi jaraa’id ka hadlayay, ayaa waxa uu yidhi: “Waxaan idiin sheegayaa arrimaha imika socda ee doorashooyinkan ku saabsan ee durbaanka colaadeed la garaacayo ayaan idiinka waramayaaye, horta in dadka la tiro oo la diwaan geliyo iyadoo muddo sanad iyo dheeraad ka hadhsan yihiin cidda keentay ee soo dhigtay golaha wakiilada waxa weeye, shirgudoonka mucaaridka ah ee aqalka Wakiilada, ta labaad Madaxweynaha Somaliland waxa uu magacaabay gudidiii Komishinka bishii January ee sanadkii hore, xubintii KULMIYE waa la magacaabi waayay oo waxay qaadatay lix bilood oo waxa la magacaabay Bishii June.”

Wasiirku isagoo hadalkiisa sii watay waxa uu yidhi “Golaha wakiilada ee xisbiyada mucaaridka ahi ay shirgudoonka ka yihiin waxay saareen guddi soo qiimaysa in toddobada xubnood ee komishinka cusubi ay buuxiyeen shuruudihii looga baahnaa, guddidii saddex nin ayay yidhaahdeen shuruudihii may buuxin, saddexdii markii haddana Baarlamaankii la horkeenay ayaa nin-na cod la siiyay labadii beelaha cidhifyadana la diiday, waxa maanta dalka ka taagan waxaan idiin sheegayaa inay si is daba joog ah ay uga masuul yihiin xisbiyada mucaaridka ah iyo shirgudoonkoodaasi”.
Maxamed Saleebaan Weyne oo ka hadlayay heshiiskii xisbiyada iyo komishinku ay ka gaadheen muddaynta doorashada waxa uu yidhi “Waxaynu ognahay in saddexda xisbi qaran iyo komishinku inay ku heshiiyeen in bisha October la galo doorashada golayaasha deegaanka, doorashadii Madaweynaha Iyo Madaxweyne ku xigeenkana bisha December la galo, doorashadaas la gelayaa waxay dib uga dhacaysaa xiligii Madaxweynaha ay kaga ekayd muddada oo ahayd 15/5/2008, markaa ilaa December inta u dhaxaysa waxa la galayaa dhibaatooyin dastuuri ah, haddii Madaxweynaha iyo Madaxweyne ku xigeenkii wakhtigoodii dhacay doorashana aan la qaban waxa is weydiin leh dalku muddada intaas le’eg muxuu ku sugnaanayaa”.

Wasiirku waxa uu sheegay inay Guurtidu yihiin gole dastuuri ah oo xaq u leh inay dalka ka badbaadiyaan duruufaha noocaasi oo kale ah.

Maxamed Saleebaan-Weyne, waxa uu sheegay inay jiraan dad doonaya inay shacbiga baro-kiciyaan, waxana uu yidhi “Waxa caado noqotay in maalin walba ummaddan durbaan colaadeed loo garaaco, wakhtigii la qixin jiray ayaa maanta soo galay, maalin walba in durbaan colaadeed loo garaaco oo xataa ummadda la iska horgeeyo ma aha, waxaan leeyahay wadankani qiimaha uu ummadda ku joogo waa la garanayaa. Waxa si toos ah oo aan war wareeg lahayn komishinkii iyo xisbiyadii isla garteen inay bisha December, ay dhacdo doorashadii Madaxtooyadu, waar haddii aynu go’aankaasi gaadhnay waxa durbaanka loo tumayaa wixii December ka dambeeya maan garan.
Nasiib darrada iigu weyn ee aan arkay waxay ahayd maalintii khamiistii ee la soo dhaafay nin weyn oo masuul ah oo dalkan doonaya inuu madax ka noqdo ayaa waxa uu yidhi ciidankeenu beelo ayuu noqon doonaa, dad badan oo wadanka iskaga oohin jiray ayaa imika ina weydaaranaya oo xagii aynu ka nimid qabanaya.”

Wasiirka oo la weydiiyay inuu taageersan yahay go’aankii xisbiyada iyo komishinka oo uu ka soo horjeedo muddo kordhintii guurtida, ayaa ku jawaabay oo yidhi
“Maya horta waa in aynu marka hore fahanaa in golaha guurtidu uu yahay gole dastuuri ah, oo xaq u leh inay ka hawl galaan oo ay dalka ka saaraan duruufaha noocan oo kale ah.
Golaha guurtidu haddii ay ogaadeen in madaxweynaha wakhtigiisu uu dhamaanayo bisha May, oo aanu wadanku qalalaase iyo khilaaf dastuuri ahi inaanu dalku ku dhicin si ay uga badbaadiyaan ay go’aan gaadheen xaq bay u leeyihiin”.

“Shaqadaydu Waxay Ahayd Baadhe, Faylal Badan-Na Waan Hayaa Oo Buug Ayaan Ka Qorayaa, Maxamed Kaahin-Na Go’ Shaal Ah Ayuu Burco Ku Dhexmaraa”
Wasiirka Daakhiliga, Cabdillaahi Cirro

Hargeysa, April 14, 2008 (Haatuf) – Wasiirka Daakhiliga Cabdilaahi Ismaciil Cali ( Cirro) ayaa jawaab kulul ka bixiyey eedaymo la xidhiidha shaqadiisii hore ee nabad sugida ee cahdigii dawladii Siyaad Barre oo uu sida uu sheegay u soo jeediyey Muj: Maxamed Kaahin isagoo Mr Cirro eedaymo dil iyo falal xun xun ah u soo jeediyey Muj: Maxamed Kaahin.
Wasiirka Daakhiligu waxa uu sheegay in muj: Maxamed Kaahin agoon iyo caruur aaboyaashood uu laayey ay joogaan magaalada Burco oo uu ogyahay markhaatina ka yahay.

Mr. Cirro waxa uu si xoog ah u difaacay shaqadiisii uu ka hayay NSS-tii Siyaad Barre, taas oo uu sheegay inuu isagu ahaa baadhe kiisaska, iyadoo la ogyahay inta qof ee ay galaafdeen ciidamadii nabadsugidda ee arxanka daraa ee dawladdii Siyaad Barre.
Sidaana waxa uu wasiir Cirro ka sheegay shir jaraa’id oo uu diiday in su’aalo laga waydiiyo oo uu ku qabtay Xafiiskiisa.

Cabdilaahi Cirro isagoo arintaa ka hadlaya waxaa uu yidhi: “Marka ugu horeysa aniga oo aan faanayn hadaan shaqadaydii hore idiin sheego, waxaan ahaan jirey saraakiishii nabad sugida ka tirsanayd, takhasuskayguna waxa uu ahaa baadhe, haddaba Maxamed Kaahin maalin dhawayd aflagaado xun igu yidhi waliba aan kaligay igu koobnayn ee dad badan oo kale igu daray, wuxuu igu yidhi rag buu xiniinyaha kaga siibi jirey halkuu ka shaqayn jirey ee godkii, anigu baadhe ayaan ahaa, waxaanu ahayn laba sarkaal aniga iyo Maxamed Kaahin-na laba kornayl, isagu wuxuu soo bartay oo shaqadiisu ahayd sida wax loo dilo, aniguna inaan wax xaqiijiyo oo baadho ayey ahayd, xagii aan ka shaqayeyna rag badan oo reer Somaliland ah oo nool ayaa markhaati ka ah, waxaa ka mid ah Saaxiibkey Jidhif, Cali Cismaan, Maxamed Xasan Dalab iyo cid badan oo Hargeysa jooga oo aad idinkuba Wariyeyaal ayaad tihiine cagihiina ugu tagi kartaan oo soo waraysan kartaan waxaan meesha ka ahaan jirey inaan ahaa nin dadka dhibi jirey iyo inaan ahaa nin dadka u roonaa in kasta oo waxkasta taariikhdu sheegi doonto.

Maxamed Kaahin aniga oo ku dheeraanayn meesha uu ka shaqayn jirey ee qaybta 26 aad ee Hargeysa oo dhami shaqada uu hayn jiray ee uu Salxaan u qaban jirey way ogyihiin isaguna wuu ogyahay shaqadii xumaday ee uskaga ahayd, isagana waan xasuusinayaa haddii uu ilaabay, sababtuu uga tagay qaybta 26 aadna waa la wada ogyahay, Soomaaliduna waxay tidhaahdaa umuliso iyo nin weyni siday wax u ogyihiin wax uma sheegaan, baadhuhuna wax weyn ayuu ogyahay faylal badan baanu haynaa rag badan oo isu haysta inay yihiin Mujaahidiin ayaanu ognahay hagardaamooyinkay gaysteen, Maxamed Kaahin Magaalada Burco wuxuu ku maraa go’ shaal ah, waayo agoomihii uu laayey caruurtoodii, saraakiishii uu laayey ee saaxiibadii ahaa ee uu ka mid yahay Ibraahin Layla iyo Haabiil, Hargeysa halka uu ku tamash leeyo Burco Go’ shaal ah ayuu ku dhex maraa, markaa taariikhdu sidaasay dadka u kala saartaa, aniga hadaan is faaniyo iyo haddii kaleba, hadii aan idinka taabto taariikhda, anigu markii aan halkaa joogay 1982 kii dil baa la ii maleegay, waxaana ii maleegay saddex sarkaal oo ka soo kala jeeda beelaha Abgaal, Ogaadeen, iyo Majeerteen, alla ha u naxariistee isaga oo nool Axmed Yaasir ayey fiicnaan lahayd, Cabdi Xuseen diiriye iyo Gabadh kale oo la odhan jirey Sahra Ibraahim oo ay isku qoys yihiin Gaboose, saddexdaa ayaa waxaa la nagu eedeeyey inaanu dhagax tuurkii 1982 kii halkaa ka abaabuley.

Waxaa jirey rag badan oo halkan jooga oo aan dil ka badbaadiyey, waxaa raggaas ka mid ah in uu joogo iyo in kale garan maayee oo magaciisa la yidhaahdo Ina Xasan Ciidagale, waxaan horta jeclaa in aan buug qoro, buugaas waxaan ku qorayaa dhacdooyin badan oo dhacay oo ii socda hadaan kiisaskii aan baadhay, waxaan xasuustaa oo kale nin maanta Hargeysa jooga oo waliba aniga qoyskayga ah xaaskiisii ayaa ku dacweysay inuu yahay basaas Itoobiya ah, arintaasi ilaahay ayaa gacantayda soo geliyey sidaas baanan ku badbaadiyey kama sheekayn karo arimaha isoo maray oo way badan yihiin, hase yeeshee dee in la is cambaareeyo oo qofku wuxuu yahay lagu sheego ma xuma laakiin qofka marka waxaanu ahayn lagu sheego diinteenu way ogoshahay inuu is difaaco oo uu qofku karaamadiisa iyo sharaftiisa iyo naftiisaba difaaco, anigu in aan maanta ka hadlo oo is difaaco, laakiin waxaan idinka codsanayaa labadayada idinkaa u dhex ahe in la baadho labadayadaba, oo aad sheegtaan taariikhahayaga ninkii dagaal sokeeye galay ee agoontii uu laayey ay maanta dalka ku sugan yihiin iyo ka aan noloshiisaba waxba dilin, waxaa kale oo aan idinka ilaaway Maxamed Kaahin markii wasiirka Gaashaadhiga ahaa, jaar baanu ahayn waxaan xasuustaa in maalin maalmaha ka mid ah in ciidamadii uu madaxda u ahaa uu ka cunay wixii loogu dhiibay, dabadeedatana inta ay guriga ugu yimaadeen ay guriga kala baxeen isaga oo feedho qaawan, isla markaana ay gaadhi ku qaateen.”

“Cabdillaahi Cirro Xaaladii Uu Berigii Hore Ku Jiray Uun Buu Imikana Ku Sugan Yahay”
Mujaahid Maxamuud Dhool-dahableh

Anigu waxaan halkan kaga hadlayaa dhawr mawduuc kuwaas oo xaalada dalka ka jirta ka turjumaya ugu horayn waxa maalintii dhoweyd aqalka Guurtida ka dhacay qarax, isla maalintii ayaa Mr Cirro oo xaafadayada ah oo halkaa Illaahay wax kaga dhigay oo noqday wasiirka daakhiliga ee xilligan, ninka kursi ummadeed ku fadhiyaana UDUB. UCID IYO KULMIYE wuu u dhexeeya ninku kolka u sidaa yahay meel qarax ka dhacay oo aqalka Guurtida dhexdeeda ah oo dibada la dhigay ee gudaha ka dhacay isla markii laga soo baxayna qarxay ayuu wasiir Ciro yidhi waxa ka dambeeyay Kulmiye ninka masuulka ahi waxyaabaha qaarkood inuu ku kaco maaha kolka uu baadho ee ogaado aniga oo Kulmiye ah u garto inaan halkaa ka dambeeyay xaq buu u leeyahay inuu yidhaa waa Kulmiye, dembigana waxa lagu galaa magaca xisbi-na laguma galo, reerna laguma galo markaa ninkaa isaga ahi kolkuu caynkaa sameeyay waxa dadka kaga yimaada ha ogaado waxaasi inay xun yihiin oo aanay wanaagsanayn. C/llaahi Ciro isagoo dadka u dagaalamaya oo khayr aan ku ogahay jirin oo kolka dadka la xumaynayo ka dhiidhiya oo ka dagaalama weligay maan maqal manaan arag, imikana xaaladii uu berigii hore ahaa uun buu ku sugan yahay markaa kaas isaga halkaa u dhaafi maayo.

Hadaba dalkani maanta waxa uu u baahan yahay nabad gelyo iyo xasilooni iyo deganaansho waxay taasi u dan tahay cid wal oo Illaahay halkan ku abuura, nabad gelyadaa ka faqiirka ah iyo ka masuulka ah iyo ka caadiga ah-ba ee cid waliba u baahan tahay cida ku tacadiyaysaa waa-ayoyaan dadka xumaha loo garsoorine waxa wadaa waxa waaye maamulka maanta dalka ka taliya , awood baa la sheegayanaa, tacadiyo yaa la samaynayaa maxay dhalaam iyagu?

Waxaan leeyahay nabad gelyada iyo xasiloonaanta yaan dadka laga qaadin. Dadku nidaam iyo wada hadal iyo istixgelin, kala xishood qadarin buu kala mudan yahay dalka cid gaar ahi ma laha, waxaa hala kala helo ha isugu yimaado wada jir halagu xalilo wixii mashaakil ah ee dhex yaala, maxaa mashaakil la dhexdhexaadin maalin walba cid madaxa oo dembi lahayn ayaa la iska xidhayaa, qaar badan oo beri hore sidaa nagu soo marayna waa jiraan oo siyaabahaa sameeyay wixii ka dhacana waa tii la ogaa.

Deyr ma waxbuu qarxiyay maalintaa lafteeda ayaa la iska soo qabtay ma dembi buu galay sow in karaamadiisa lagu ciyaaro oo la dilo maaha.
Dadka inta wanaaga jeceli xumaha dadka lagula kacayo way kicisaa ee sidaasi wanaag ugu soo hoyan maayo dawlada.

Waxaanu leenahay dadkii xaqsoor buu doonayaa, xaq buu kala mudan yahay oo waa dad wax wada leh hadaan ku xaq waayo Kulmiyuu aaminsan yahay oo mabda’iisaasi ayuu ku xaq waayayaa oo kursiga lagu fadhiyo ee berito inaanu fadhiyi doonin la hub, kuwii horaba weligood inay ku fadhiyayaan baa la moodayay, waar ninna ku waari maayo , ka dambana ku waari maayo.
Hadaan ku xaq waayo anigu waxaan aaminsanahay inay tahay ayaan darro.
Nin-baa nin hantidiisii qaatay kolkaasuu ka hor imid kuu ka qaatay isagoo aqalkiisii ka soo rartay alaabtii toorayna wuu sitaa wuxuu yidhi waar nabad gelyada ilaali isagoo alaabtiisii sita, waar nabad gelyada ma ninka aqalkaygii jebiyey ee baadhay ayaa nabad gelyada xumaynaya mise ninkii soo boobay ,mise ninkii la soo boobay alla maxaa la isku lu-go’ayaa waar nabad gelyada yaan la jebinin ayaan la xumaynin xaqsoor hala kala helo, cadaalad hala helo dadku ha isku yimaado oo mashaakilkiisa wada hadal ha ku xaliyaan laakiin awood sheegasho dadka lagu muquuniyo waa dhibaato mana ogolaan doono weliba.

Magaca guurtida la yidhaahdo berigii hore ayuu jiri jiray, xildhibaanaduna way jireen nooc bay ahaayeen oo waxan ay cid waliba iska gashatay may hayn, ninka guurida ahi axsaabta ma kala raaco wixii dhacaba isagu dhex inuu ahaado weeyey laakiin qolada maanta meesha fadhidaa ee tidhi afar{4}sanadood baanu is dooranay oo caalamka meel lagaga arkay jirin maantana uu wanaag ka talinaynaa oo sidaasaanu go’ynay wax alaaliyo wax ka jira iyo wax ka jiri doona ma jirto, dadkii bay iska hor keeneen oo isku dilayaan waxna way sheeganayaan. waxaanu leenahay kolkii horaba adiga qalad ku fadhiyay oo qudhun baad ku fadhideen oo guurti dadka u dhexeeyana ma tihiin nin meel laga leeyahay oo la soo amraad tahay , alaylehe isaga iyo dadka-ba waad lugoynaysaan alaylehe kuwaas iyo nacamlayaashooda iyo isaga-ba waad baabiiseen oo dalkaa la kharibayaa.

Xildhibaan Cali Mareexaan Oo La Kulmay MP George Galloway

London UK, April 14, 2008 (Haatuf) – Xildhibaan Cali Xasan Maxamed (Cali Mareexaan) oo uu weheliyey Suldan Maxamuud Xaaji Xuseen Nuur Cali ayaa khamiistii 10/04/08 kula kulmay Bariga Magaalada london ee Caasimada UK Mudanaha Caanka ka ah Aduunka oo dhan aadkana looga yaqaan ee MP George Galloway ee laga soo doorto Xaafadaha Tower Hamlets (London Borough) ee Bariga London UK.

Mudane Galloway waxa uu ka mid yahay ragga dunida caanka ka ah ee u doodda dadka Muslimka ah ee dunida, isla markaana ka soo horjeedsaday dagaalkii reer Galbeedku ku qaadeen Ciraaq, kaas oo uu si weyn uga horyimid xukuumaddii Tony Blair ee talada dalka UK haysay wakhtigii Ciraaq lagu qaaday weerarka.

Kulankaas oo saacad qaatay waxaa mudane Cali Marexaan uu aad ugu faahfaahiyey Mudane George Galloway Xaalada Somaliland iyo Marxaladihii kala duwanaa ay soo Martay.
Waxaana xildhibaan Cali Xasan Maxamed (Cali Marexaan) ka mid ahaa hadaladisii oo yidhi: “Aad iyo aad ayaanu ugu faraxasanay in aan maanta la kulano mudane George Galloway oo aanu ognahay in laga soo doorto Xafadaha ay aadka u degan yihiin Dadweynaha Somaliland UK gaar ahaan bariga London Isagoo aad looga yaqaan kana caana Aduunyada oo dhan, gaar ahaana Wadamada Islaamka.

'Mudane Xildhibaan Cali Xasan Maxamed ( Cali Marexaan) waxaa uu sheegay inaanu mudane George Galloway ahayn oo qudha Mudane xaafadan aynu maanta joogno iyo ingiriiska oo keliya balse ayuu yidhi uu sidoo kale mudane u yahay dunida islaamka iyo weliba dadyawga addunyada ku dhibaataysan oo codkiisa aad ugu nefisa, una og sida aad u taageerto mar kasta.

Waxaan ka mid ahay ayuu yidhi Mudane Cali Marexaan aniga laftaydu dadka afkaartaada aadka u jecel Mudane, waxaana aan kaaga mahad celinayaa halganka aad ugu jirto difaaca qadiyadaha dadka dhibaataysan ee gaar ahaan dadyowga muslimka ah.
Intaa ka dibna Xildhibaan Cali Mareexan waxaa uu kala hadlay mudanaha Qadiyada Somaliland isagoo u sharaxay halka uu ay imika marayso Somaliland waxaanu ka codsaday Mudane George Galloway in uu ku biiro mudanayaasha saaxiibadiisa ah ee Qadiyada Somaliland u ololeeya ee uu gudoomiyaha u yahay MP Allun micheal.

Waxaana uu xildhibaanku u sheegay mudanaha in dadka Somalida ah ee degan Xaafadani ay 99% ay yihiin dad ka soo jeeda Asal ahaan Somaliland sidaa darteed waxaa keliya ee ay kaa Codsanayaana ay tahay in aad Qadiyada Somaliland safka hore kaga dartid Qadiyadaha aad u halgamaysid.

Waxa kale oo Xildhibaan Cali Marexaan ka codsaday wakiilada Jaaliyadaha East London oo shirkaa ka qaybgalay in ay markasta isgarabtaagaan mudane George Galloway oo ay codkoodana siiyaan.

Intaa kadib waxaa hadlay mudane George galloway oo sheegay in uu ku faraxsan yahay sida fiican ee Xafladan loogu soo dhaweeyey, isagoo aad uga mahadceliyey, sheegayna inuu ku faraxsanyahay inuu la kulmo.
Mudanuhu isagoo daba socda difaaca Qadiyadaha Islaamka oo looga mahad celiyey wuxuu kelmad af-carabi ah ku yidhi ' laa Shukra Calal Wajib'. Ha iiga mahadcelin wax waajibka ah.
Waxa uu mudanuhu sheegay in iminka uu aad u fahansan yahay Qadiyada Somaliland iyo Somalia, waxaanu ku taliyey Somalida lafteeda inay xal ka gadhaan waxna isu ogoladaan, idinkuna xagiina inaad ka ololaysaan.
Waxaa isna halkaa ka hadlay Suldaan Maxamuud X. Xuseen Nuur Cali oo ka mid ah Salaadiinta Waawayn ee Somaliland, ahaana Suldaankii kala qaybgalay Xildhibaan Cali Marexaan Xafaladaa qiimaha lahayd ee lagula kulmay MP George Galloway waxuuna sheegay inay ku midaysanyihiin Dadka Somaliland Qadiyada ka midhadhalinta iyo Horumarka Somaliland.
Suldaanku wuxuu aad u amaanay Mudane George Galloway isagoo ku tilmaamay halyey geesi ah oo lawada ogsoonyahay.

Waxaanuu u rajeeyey in uu noqdo Xildhibaan George Galloway Ra'iisal Wasaaraha Ingiriiska ee Mustaqbalka soo socda.

Xafladaas ayaa ahayd mid aad u qiimo badan oo ay ka soo qayb galeen Jaaliyada Somaliland ee Bariga Magaalada London oo ah halka laga soo doorto Xildhibaan George Galloway, waxaanay ku dhamaatay si aad u heersareysa oo dhamaan dadkii halkaa isugu yimi ay la dhaceen , ujeedadii laga lahaa ay fushay.

Qore: Aadan Yuusuf Cilmi UK. Freelance Journalist

“Heshiiska Komishanka Iyo Sadexda Xisbi Waa Qayrul Distoori, Kumana Sii Adkaysan Karo Jaangooyada Sharci Darada Ah”
Gudoomiye ku xigeenka labaad ee Guurtida

Hargeysa, April 14, 2008 (Haatuf) – Shirgudoonka golaha guurtida ayaa go’aanka ay komishanka iyo saddexda xisbi iskula qaateen cayimaada doorashooyinka goloyaasha deegaanka iyo madaxtooyada ku tilmaamay mid qayrul distooriya oo dalka lagu mijo xaabinayey, iyagoo sidoo kalena sharci daro ku tilmaamay go’aanka ay komishanku ku difaaceen heshiiska ay la galeen asxaabta iyagoo goluhuna ku tilmaamay in go’aankii ay mudada xilka Madaxweyne Riyaale iyo Madaxweyne ku-xigeenka 11kii April 2008 ugu kordhiyeen mudada sanadka ah mid distooriya komishankuna aanu muran galin karin.

Sidaana waxaa lagu sheegay fadhigii shalay ee golaha guurtida oo uu gudoominayey gudoomiye ku xigeenka koowaad md sheikh ahmed sheikh nuux, khudbad uu madasha fadhiga ka jeediyey.
Gudoomiye kuxigeenka labaad ee golaha guurtida siciid Jaamac cali oo ka hadlay arinkaana waxa uu yidhi “mudaneyaal waxaa jirta muran iyo eedaymo badan oo kasoo yeedhay dhinacyada asxaabta mucaaridka iyo komishanka doorashooyinka go’aankii goluhu gaadhay oo laga dooday in aanu aheyn mid sharciya balse distooriyan qoladii komishanku waxay soo saareen warsaxaafadeed ay ku sheegayaan in aaney dib uga noqonayn sababihii iyo jaangooyadii ay doorashooyinka iskula goosteen asxaabta waana nasiib daro komishanku waa hayad distooriya oo lagu abuuray sharci waxaa lagu dhaariyey inay hawlaheedau ku dhacaan Distoorka iyo shuruucda kale ee dalka inay asxaabta tartamaya dhex u ahaadaan cadaaladna ku shaqeeyaan kuna dhaqmaan distoorka waa nasiib daro inay maanta ku adkeystaan go,aan aan distoorka waafaqsanayngaashaankana ku dhuftaan kii Distooriga ahaa Komishanka iyo asxaabtu midna xaq uma laha inay cayimaan ama kordhiyaan marka ay dhamaato muddada xilka Madaxweynaha iyo Madaxweyne kuxigeenka waxaad la socotaan inay xaflad u qabanayeen.

Muddada Madaxweynaha iyo kuxigeenkuwaxay ku egtahay 16 May 2008 way kordhiyeen oo waxay gaadhsiiyeen 31ka Disember 2008 awoodee ayey ku kordhiyeen Distoorka iyo sharciga meel ay kaga taalo ma jirto waana arin ay u midoobeen asxaabta siyaasada iyo Komishanka Doorashooyinka ay u kala cayimeen 6da Oktoobar iyo 31ka August 2008,may kala cadaynin sida ay doorashooyinku u kala horeeyaan ama ay u kala qabsoomayaan midna may sheegit taasina waa nasiib daro xilkii iyo waajibaadkii ay lahaayeen Komishanku oo ay gabeen .

Qodobka 8aad ee Xeerka doorashooyinka Golayaasha Deegaanka iyo Madaxtooyada ee Xeer Lr20-2001 waxa uu qeexayaa Komishanka ayaa cayimaya xilliga la qabanayo doorashooyinka si waafaqsan Distoorka markaa waa taa Doorashada 6da Oktoober ama 31ka Desembar dhacaysaa mata Madaxweynaha mise waa ta golaha Deegaanka.

BBC dana waxay ka yidhaahdeen anaga nama khuseyso kala Magacaabida Doorashooyinku oo waa arin Siyaasiya ,maxay u xilsaaran yihiin iyagu haddey kala cayimi waayeen Doorashooyinku siday u kala dhacayeen Distoorku wuu sheegayaa goorta ay Doorashada Golaha Wakiiladu dhacayso oo ah bil ka hor xilliga ay dhamaanayso muddada xilkooda Doorashada Madaxweynaha iyo kuxgeenkuna Distoorku waxa uu tilmaamay bil ka hor muddada xilkooda iyadoo aanay kordhin cidii sharciyada u lahayd korodhsiimada Madaxweynaha iyo Madaxweyne kuxigeenkana ayaa waxay cayimeen Doorashadii Madaxtooyada taasina waa arin qayrul Distooriya .waana arrin aanu u aragno inuu ahaa mu’aamaraad iyo shurqool fashilmay oo loo shawiray oo ay dalka ku minjo-xaabinayeen iyaga iyo axsaabtu maxaa yeelay waa arrin lagu doonayay wax la yidhaado kicin ii dalku inuu mudo khalkhal oo la lahaa anaga ayaa doorashada dib u dhignay muddada xilka maalin lagu dari maayo wuu soo dhaafayaa dawlad wadaaga ayaa la dhisayaa oo golaha guurtida ayaa xilka qabanaya, dalku wuxuu leeyahay distoor 130 qodob iyo xeerar laga soo dheegay oo lagaga dhaqmo dalku kuma socdo conses sharcigana conses laguma badelo, sharcigii dalka u yaallay ayaanau conses ku badaleen.

Komishankii qaanuuniga ahaa ee markay baal mareen shuruucdii iyo distoorkii ay ku maamuli lahaayeen xilka iyo waajibaadkii loo igmaday intay meel iska dhigeen ay yidhaahdeen talo wadaag iyo cid buu kala tashanayay cida ugu horaysa cida ugu horaysa ee ay kala tashan lahayeena waa golaha guurtidas marka ay guurtidu xilka madaxweynaha iyo Madaxweyne ku xigeenka ay kordhiso ayay komishankuna muddada doorashada ay cayimayaan waxaana qeexaya qodobka 83 xubintiisa 2aad , waxaanu leenahay muddo kordhinta madaxweynaha iyo ku xigeenka ee golaha guurtidu u adeegsaday qodobka 83 farqadiisa 6aad ayaa sharciya waajibna ay ku yahay inay ku dhaqmaan komishanku wax gorgortan iyo wada hadal geli karana maaha, u dhaqankiisuna wa go’aanka ay golaha guurtidu ka soo saaro muddo kordhinta xilka madaxweynaha iyo Madaxweyne ku xigeenka “.

Md Axmed Muuse Obsiiye oo isaguna doodiisa ka dhiibtay ayaa yidhi ‘ma jirto meel ay distoorka kaga taalo awood ay muddo kordhin ku samayn karaan , axsaabta mucaaridka xeer Lr 20 qodobkiisa 14aad waxa uu sheegayaa awoodaha komishanka doorashooyinka, waxan qabaa anigu oo aan soo jeedinayaa in komishanku ku gafay sharciga sidaa darteedna goluhu u yeedho lagalana xisaabtamo gafka ay sharciga ku sameeyeen komishanka doorashooyinku si muranka iyo jaahwareerka dadweynha looga saarowaa in komisahnka goluhu u yeedho,” ayuu yidhi mudane Obsiiye isaga oo soo jeedintaana goluhu ku taageeray.

Qarax Mar Kale Xalay Ka Dhacay Xaafadda Shacabka Ee Magaalada Hargeysa

Hargeysa, April 14, 2008 (Haatuf) – Qarax si weyn looga dareemay inta badan xaafaddaha magaalada Hargeysa ayaa caweysinkii xalay ka dhacay dooxa magaalada Hargeysa, gaar ahaan meel boqol iyo dhawr tallaabo waqooyi ka xigta Taliska Ciidanka Bileyska.

Qaraxan ayaa la sheegin cid wax ku noqotay iyo khasaare kale oo uu geystayba, waxaanay Bileyska oo halkaas ka ag dhowaa ay sheegeen in qaraxan uu ka dhacay meel qashin qub ah oo aanay cidi deganayn.

Taliyaha Bileyska Somaliland, Maxamed Saqadhi Dubad oo aanu khadka telefoonka ku xidhiidhnay ayaa si qab darran noogu jawaabay “Ha weydiinnina annaga”.

Hase yeeshee wasiirka Daakhiliga oo aanu isagana khadka telefoonka kula xidhiidhnay ayaa noo sheegay in qaraxaasi ka dhacay meel dooxa ah oo u dhow Dugsiga Faarax Oomaar. Balse wasiirku wuu ka gaabsaday tafaasiil intaa dheer inuu ka bixiyo qaraxaas.
Waa qaraxii afraad muddo laba toddobaad gudahood ah ee ka dhaca magaalada Hargeysa, iyadoo qaraxyadaas aanay jirin cid haba yaraatee waxyeelo ka soo gaadhay.
Xukuumadda Somaliland ayaa qaraxan kii ka horeeyay oo ka dhacay Arbacadii ka dhacay xarunta Golaha Guurtida ku eedaysay xisbiga KULMIYE, isla markaana waxay xabsiga u taxaabtay masuuliyiin ka tirsan xisbigaas iyo mujaahidiin ka tirsanaa ururkii SNM, waxaana ka mid ah masuuliyiinta ay xukuumaddu qaraxaas u xidhay Gudoomiyaha xisbiga KULMIYE ee gobolka Hargeysa, Axmed Cumar X. Cabdillaahi (Xamarji) oo ilaa hadda aan maxkamad la geyn kuna xidhan xarunta CID. Xisbiga KULMIYE ayaa isagu dhawr jeer si kulul eedaas u beeniyay isla markaana ku eedeeyay Madaxweyne Riyaale iyo wasiiradiisu inay iyagu ka dambeeyeen qaraxaas.

Qaraxyadan oo ilaa 2007 ka dhacayay magaalada Hargeysa, ayaanay Xukuumadda ilaa hadda raad cad u hayn cidda ka dambaysa, iyadoo ay taasina shaki badan dadka ku abuurtay.

Dhinaca kale Ciidamo lagu qiyaasay inay yihiin hal Guuto oo ka tirsan ciidanka Qaranka Somaliland ee ku sugnaa gobolada Bariga Somaliland, isla markaana wata gaadiidka teknikada loo yaqaan ayaa shalay casarkii ka soo gudubtay magaalada Burco ee xarunta gobolka Togdheer iyagoo u soo jeeda dhinaca caasimadda dalka ee Hargeysa.
Sida ay sheegeen warar laga helay ilo xog-ogaal ah, ciidanka ayaa waxa ujeedada loogu soo qaaday dhinaca Hargeysa ay tahay si ay uga qayb-qaataan sugidda nabadgelyada caasimadda iyadoo aanay jirin ammaandaro ka jirta caasimadda dalka oo ka awood badan ciidamada Bileyska ee ammaanka u xilsaaran.

Ciidamadan Qaranka oo watay 17 gawaadhida teknikada ah ayaa wararku sheegayaan in xalay qayb ka mid ahi u hoyatay magaalada Sheekh, halka ay intii kalena u soo gudubtay dhinaca Hargeysa oo ay xalay soo dhaafeen magaalada Berbera ee xarunta gobolka Saaxil.
Ma jiraan warar ka soo baxay dhinaca Xukuumadda oo la xidhiidha ammaan-darrada iyo cabsida keentay in ciidamada milateriga dib loogu soo daadgureeyo caasimadda dalka ee Hargeysa.

Habeen hore ayay ahayd markii xaafadaha magaalada iyo jidadka waaweyn ee caasimadda lagu arkay ciidamo milateri ah oo la soo dhoobay, kuwaas oo la sheegay in qaar ka mid ah laga keenay dhinaca gobolka Awdal, iyadoo ay ilaa xalay xaafadaha Hargeysa qaarkood ay ciidamadaasi gaaf-wareegayeen.

Xukuumadda Riyaale oo muddadii xilka loo doortay ku egtahay 15 May ee sannadkan, ayaa khamiistii ina dhaaftay waxay golaha Guurtidu hal sanno ugu kordhiyeen muddada ay xilka sii haynayso, taas oo ay xisbiyada mucaaridka iyo dadweynaha Somaliland si adag ugu gacan saydheen muddo-kordhinta, iyadoo labada xisbi mucaarid go’aan ku gaadheen inaanay Madaxweyne u aqoonsan doonin Riyaale marka la gaadho 15 May 2008 ee uu xilkii loo doortay ku egyahay.

“Waxaanu Cambaareynaynaa Xadhiga Qayrul Sharciga Ah Ee Gudoomiyaha KULMIYE Ee Gobolka Hargeysa”

Hargeysa, April 14, 2008 (Haatuf) – Gudoomiyeyaasha degmooyinka Koodbuur iyo 26 June ee xisbiga KULMIYE ayaa cambaareeyey falka qafaalashada Guddoomiyaha xisbiga KULMIYE ee gobolka Hargeysa ay kula kacday xukuumada Riyaale, kaas oo ay ku tilmaamen in uu yahay mid qayral sharci ah isla markaana aaney cadayn sababaha loo xidhay iyo danbiyo lagu soo eedeeyey toona.

Sidaana waxa ay ku sheegeen war saxaafadeed ay soo saareen shalay oo ay ku saxeexan yihiin labada gudoomiye ee Koodbuur, Cabdirashiid Haybe Cabdillaahi iyo 26 June Maxamed Siciid Saleebaan, kaas oo u qornaa sidan:

“Anaga oo ku hadleyna afka taageerayaasha xisbiga KULMIYE ee degmooyinka ibraahin koodbuur iyo 26ka jure waxa aanu aad iyo aad uga xunnahay xadhiga qayrul sharciga ah ee lagula kacay guddoomiyihii xisbiga ee gobolka Hargeysa oo aanu u aragno in uu yahay qafaalasho lagula kacay muwaadinkaas xilka u haya xisbiga qaran, iyada oo aan loo soo marin haba yaraatee maxkamad sharci ah, isla markaana aanay cadayen sababta iyo dambiya lagu soo eedeeyay ee lagu xidhay.

Waxa wax lala yaabo ah in ay xukuumada Daahir Riyaale kaahin caado ka dhigatey ku timashada xuquuqda muwaadiniinta iyo iska indho tirka sharciga uyaala Somaliland, iyadoo dhamaanteen waayo arag u wada nahay natiijada nidaam kasta oo ka horyimaada sharciga iyo caddaalada oo ay tusaale fiican ugu filan tahay Daahir Riyaale kaahin meeshii uu ku danbeeyay macalinkiisii uu ka soo aflaxay ee Maxamed Siyaad Barre iyo nidaankii uu ku soo barbaaray.

Ugu danbeyntii waxaanu ugu baaqaynaa xukuumadda Somaliland, golaha baarlamaanka ee la soo doortey iyo dhamaan hay,adaha xuquuqda iyo sharciga ee ka madax-bannaan nidaamka qafaashey Gudoomiyaha xisbiga KULMIYE ee gobolka Hargeysa in ay u guntadaan sidii qafaalashada looga soo furan lahaa guddoomiyaha xisbiga ee gobolka oo aynu ognahay in uu xambaarsan yahay oo mettello codka taageerayaasha xisbiga ee gobolka Hargeysa oo ka badan 100,000 boqol kun oo qof.”

Qaar Ka Mid Ah Ardayda Jaamacadaha Dalka Oo Xaaladda Dalka Ku Tilmaamay Mid Xasaasiya

“Maxamed Kaahin Waa Hormuudka Labeenta Ummadda, Xadhig Kasta Oo Lagula Kacaana Wuxuu Keeni doonaa Natiijo Aan La Mahadin”.

Hargeysa, April 14, 2008 (Haatuf) – Xubno ka tirsan ardayda Jaamacadaha kala duwan ee dalka ayaa markii u horreysay ka hadlay xaaladda uu dalku ku sugan yahay. Xubnahan oo ka koobnaa ardayda jaamacadaha UOH, Admas iyo IHU, ayaa shir jaraa’id oo ay ku qabteen Hutel Imperial ee caasimadda Hargeysa kaga warramay arrimaha doorshooyinka, muddo-kordhinta golaha guurtida iyo xadhigga siyaasiyiinta iyo waayeelka.

Ugu horreyn Maxamed Saleebaan Cumar oo ka tirsan ardayda Jaamacadda Hargeysa oo halkaas ka hadlay ayaa tibaax ka bixiyay sumcad xumada soo waajahday dalka, isaga oo golaha guurtidana ku canaantay in ay gobonimadii gows dhaafsadeen. “Deggaanaansho-la’aan siyaasadeed iyo qaylo-dhaan dhiillo xanbaarsan oo sii siyaadaysa ayaa dalka ka jirta, Madax-weyne Rayaale iyo golihiisa Guurtiduna waxay ku gefeen sharafkii iyo karaamadii ummadda” ayuu yidhi Maxamed Saleebaan. Isaga oo hadalkiisa sii wata Maxamed waxa uu yidhi: “Ummadda waxa dan u ah nabad-galyada, sidaas oo ay tahayna mar walba waxaan carrabka ku adkaynayaa in la isku-soo-dhawaado, oo gaar ahaan madax-weynuhu doorkan tanaasulo, maxaa yeelay, lixdii sanno ee uu dalka taladiisa hayay mar walba waxbuu iska qabsanayay kuna dhegayay, aakhirkana halka uu qabsado ayaa loo goynayay”.

Maxamed Saleebaan waxa uu ku dheeraaday muhiimadda ay leedahay in loo hoggaansanaado sharciga iyo kala danbaynta ummadda. Waxa uu xusay in aanu dalku ku dhisnayn xeer-jajab (la jiifiyaana bannaan la joojiyaana bannaan), laakiin loo baahan yahay in aan lagu gefin heybadda iyo karaamada ummadda. Mar uu ka hadlayay xadhiga siyaasiyiinta qaarkood oo maalmahan danbe dawladdu ku dheeraynaysay waxa uu yidhi: “Xadhig!, hore ayaa dad loo xidh-xidhayoo wax aan magac-xumo ahayn ciddii xidhay kamay helin, illaa xalay waxaan maqlayay Mujaahid Maxamed Kaahin ayaa C.I.D-du doon-doonaysay, Maxamed Kaahin ka uu yahay cidna maanta loo sheegi maayo, hadday cidi mudan tahay isaga ayaa Qaranka u mudan, waxaan leeyahay; Maxamed Kaahin waa hormuudka labeenta ummadda, xadhig kasta oo lagula kacaana wuxuu keeni doonaa natiijo aan la mahadin, cidda waxbaanu xidhaynaa laheey, ilmaadeerayaal ka fiirsada intaydaan falin”.

Waxa kale oo halkaas hadal kooban ka jeediyay C/naasir Cawed Muuse oo ka tirsan ardayda jaamacadda Admas, isaga oo ku nuux-nuuxsaday sida ay lama huraanka u tahay in la isugu yimaaddo miiska wada hadalka. Waxa uu C/naasir sheegay in ay bulshadu maanta walwalsan tahay, sidaas oo ay tahayna ay habboon tahay in cidda taladu ka go’daa danta guud xeeriyaan.

Geba-gebadii shirkaas jaraa’id waxa ka hadlay Jaamac Ismaaciil Nuur oo ah guddoomiyaha ururka ardayda jaamacadda IHU. Jaamac waxa uu tilmaamay in hadalkooda maanta ay keentay xaaladda aan wanaagsanayn ee dalku ku sugan yahay, isaga oo ku taliyay in danta guud mar walba qaddarinta la siiyo.

Top