Haatuf News

Home | Contact Us | LinksArchives

ISSUE 1780 July 14, 2008

Laba Kun Adhiya Oo Xukuumadda Somaliland Ugu Deeqday Djibouti Oo Ka Dhoofay Berbera

Farriimaha Xambaarsan Nacaybka Ee Reer Boorama Kula Dul Kufeen Beelaha Dhexe, Mudaaharaadyadii Riigga Kadib, Ma Yihiin Kuwa Caafimaad Qaba?

Three wrongs don’t make a right  

KULMIYE Oo Cayimay Wakhtiga Iyo Meesha Lagu Qabanayo Shirkia Golaha Dhexe Ee Xisbiga 

Puntland Ciidamo Xoogleh Soo Dul-Dhigtay Magaalooyinka Badhan Iyo Laas-Qoray Iyo Weftigii Gudoomiye Ku-xigeenka 2aad Ee Guurtida Oo Halkaas Iskaga Soo Baxay

Gabadh Ajnebi Ah Oo Xanuun Ka Qaaday Libaaxii Cali Waran-Cadde Oo Isagoo Silsiladdaysan Ay Filim Ka Daawatay 

Xafladdii 26 June Iyo Duuliyihii Waddaniga Ahaa – Axmed Maxamed Xasan 

Afhayeenkii Hore Ee Aqalka Cad Ee Maraykanka Oo Cudurka Kansar U Dhintay

Dalalka Afrika Oo Ka Walaacsan Kulanka Tahriibta Ee Ka Socda Paris 

Suuriya Iyo Lubnaan Oo Dib U Soo Ceshanaya Xidhiidhkoodii Diblomaasiyadeed  

Kulan Dhex Mari Lahaa Ganacsatada Xoolaha Iyo Madaxweyne Riyaale Oo Baaqday 

Ciidamadii Laayey Dadkii Mudaharaaday, Miyey Garan Waayeen Go’aankii Uu Qaatey Duuliye Sare Axmed Dheere 

Qurba-jooga Beelaha Sacad Muuse Oo Taageeray Ku Dhawaaqista Gobolka Almis

Guddoomiyaha Guurtida Oo Mudaneyaasha Ka Maqnaada Fadhiyada Ugu Hanjabay In Talaabo Adag Laga Qaadi Doono  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 


Laba Kun Adhiya Oo Xukuumadda Somaliland Ugu Deeqday Djibouti Oo Ka Dhoofay Berbera

Berbera, July 14, 2008 (Haatuf) – Laba kun oo neef oo Adhiya oo ay xukuumadda Daahir Riyaale ugu deeqday dawladda Djibouti, ayaa habeen hore ka dhoofay dekedda magaalada Berbera.

Adhigan oo ay xukuumaddu Riyaale ku caawisay ciidamada dalka Djibouti oo bishii hore ay dagaal iskaga horyimaadeen dalka Eriteriya, ayaa ka dambeeyay booqasho uu dhawaan ku tegay Djibouti wefti uu hoggaaminayo Daahir Riyaale hogaamiyaha xisbiga talada haya ee UDUB, socdaalkaas oo ay labada xukuumaddood ee Djibouti iyo Somaliland ku kala saxeexdeen heshiisyo dhawr ah, iyadoo uu hore u kala go’naa xidhiidhkii u dhexeeyay labada dal.

Deeqdan adhiga ah ee Somaliland u dirtay Djibouti ayaa la sheegay inuu gacanta ka gelin doono masuuliyiinta Djibouti gudoomiyaha Rugta Ganacsiga Somaliland, Cabdiraxmaan Faarax Sugaal oo dorraad u duulay dalka Djibouti si uu deeqdaas u gudoonsiiyo Xukuumadda Djibouti.

Deeqdan adhiga ah ayaa ah tii ugu horeysay ee ay Somaliland ku caawiso dalka Djibouti, iyadoo ay dawladda Djibouti dhawr sanno ka hor Somaliland ku caawisay mishiino kuwo laydhka ah oo gaboobay iyo budhadhka ay ciidamada bileysku isticmaalaan.

Maamul-goboleedka Puntland ayaa isagu hore ugu deeqay dalka Djibouti shixnad 3000 oo neef ah oo isugu jiray Adhi iyo Geel.

 


  Farriimaha Xambaarsan Nacaybka Ee Reer Boorama Kula Dul Kufeen Beelaha Dhexe, Mudaaharaadyadii Riigga Kadib, Ma Yihiin Kuwa Caafimaad Qaba? 

Faallo – Maxamed Cumar

Tan iyo markii ay dhammaadeen mudaaharaadyadii dhiiggu ku daatay ee ay Hargeysa ku qabteen dhallinyaro ka cadhootay riig la sheegay in laga kaxaynaayey degaankooda lana keeni lahaa degaanada Galbeedka, ayaa waxa reer Boorama ka soo baxaya dhawaaqyo xambaarsan farriimo kala duwan oo ku salaysan siyaasad wejiyo badan leh, lagana dheehan karo inay jiraan nabarro aanay weli reer Somaliland ka bogsan.

Maalin kaddib markii ay dhammaadeen mudaaharaadyadaasi riigga ka dhashay, ayaa waxa maalintii ku xigtay aan suuqyada Boorama ku arkayey dhallinyaro u badan carruur iyo waxoogaa haween ah oo sitay boodhadh kuna dhawaaqayey hadallo wax u dhimayey qarannimada Somaliland iyo midnimada shacbiga, balse waxaan u qaatay uun inay ahaayeen caarruur la khalday oo shaydaan ka hadliyey, falkooduna yahay uun mid aan wax ka soo qaad lahayn.

Hase yeeshee farriinta dhallinyaradaasi maalintii dhoweyd ay gudbinayeen, ayaan dareemay inay ahayd uun bilowga olole ka dhan ah beelaha ku nool Gobollada kale ee Somaliland, ololahaasi oo marmarsiiyo looga dhigtay “riiga Boorama la keeni lahaa bay diidayeen".

Markaad isbarbardhigto hadalada ka soo yeedhaya qaybaha kala duwan ee reer Awdal, iyo qaybo ka mid ah qurbajoogga reer Boorama, iyo miisaanka uu lahaa bannaanbaxa Hargeysa ka dhacay ayaa la is odhan karaa waa kaaf iyo kala dheeri.

Reer Boorama, ayaa dareenka ay ka muujiyeen riig aanu Rayaale u soo dirin, loo qaadan karaa olole siyaasadeed oo ay ka dambeeyeen siyaasiyiinta xagjirka ah ee taageera xukuumadda Rayaale si dadweynaha kale ee reer Somaliland loogu cabsi geliyo in Rayaale iyo Reer Awdal la'aantood aanay Somaliland waxba noqon doonin, balse badi dadkaasi waxay illawsan yihiin in Shacbiga Rayaale geeyay kursiga dalkan ugu sarreeya ilaa maantana daafacayaa yihiin kuwa aan u dhalan degaanka Awdal, ama Boorama, sidaa darteedna dareenkoodu wax weyn u dhimi doono xukunka Rayaale.

Cid kastoo akhrisatay shabakadaha wararka ee reer Awdal maamulaan, iyo cid kastoo maanta la sheekaysata shakhsiyaadka siyaasadeed ee taabacsan siyaasadda Madaxweyne Rayaale, ayaad mooddaa inay isku raacsan yihiin khalad kasta oo xukuumadda Madaxweyne Rayaale u geysato sharciga iyo shacbiga uu sax yahay, sidaa darteedna dilalka isdaba-joogga ah ee ku dhacaya shicibka degaanada kale yahay mid waajib ku ah dawladda.

Hadalada ka soo yeedhaya salaadiinta, waxgaradka, iyo qaybaha bulshada ee reer Awdal, ayaa dhinaca kale aad mooddaa inay illawsan yihiin martabada reer Awdal ku gaadheen xasiloonida, taas oo aanay ka heleen ama horeba uga helin xukuumaddii Afweyne iyo kuwii ka horreeyeyba, sidaa darteedna aad mooddo in reer Boorama ka baxeen heshiiska lagu gaadhay shirweynihii Boorama ee la iskaga saamaxay wixii xumaan ahayd ee soo kala gaadhay reer Awdal iyo beelaha dhexe waayadii dagaaladii sokeeye.

Dhinaca kale waxaad mooddaa in hadaladan ka soo baxaya salaadiinta iyo bulshaweynta badhkeed, inay illawsan yihiin mudaaharaadyadii iyo taayiradii lagu shiday marxuum Cigaal mar uu booqasho ku yimid Borame, isla markaana aanay jirin bannaanbax reer Hargeysa u dhan yihiin oo lagala hortegay Rayaale intii uu xukunka hayey, haddiise reer Awdal maanta oo 17 sannadood ka soo wareegtay xilligii qarannimada Somaliland ku hanjabayaan waan ka baxaynaa Somaliland ma isweydiiyeen halka ay tegi doonaan iyo cidda ay faraqa ku xidhan doonaan.

Farriimaha iyo digniinnaha naxliga xambaarsan ee ay beelaha dhexe ee Somaliland u jeedinayaan qaar ka mid ah salaadiinta iyo siyaasiyiinta reer Awdal, dawladduna ay barbartaagan tahay, ayaa dhinaca kale la odhan karaa waxay bilow u yihiin cadaawad iyo jawi sumaysan oo ka dhex aloosma bulshada reer Somaliland ee ku mideysnaa dawladnimada Somaliland taas oo ay beertay xukuumada Riyaale.

Waa shay iska caadi ah in markastoo ay hadlayaan siyaasyiinta, waxgaradka, salaadiinta iyo aqoonyahanada reer Awdal aanay marnaba xusin xadgudubyada xuquuqda muwaadiniinta ee Rayaale ku hayo, kamana hadlaan falalka maamul-xumada iyo caddaalad-darada leh ee lagu eedeynayo xukuumadda Rayaale, kamana hadlaan sida sharciga dalka uu ugu tunto Daahir Rayaale isagoo iska xidhxidha siyaasiyiinta, suxufiyiinta iyo cidkastoo ka hadasha waayaha dalka ka taagan iyo naxariis darada xukuumadda wakhtigan ay cashuurraha ku kordhisay Cuntada quutal-daruurigii sicir-barabka loo iibsan kari la’yahay.

Sidoo kale shacbiga reer Awdal uma sinna ceebeynta iyo hanjabaadaha ay u soo jeedinayaan dadyawga doonaya in dalkan isbeddel siyaasadeed iyo horumar la gaadhsiiyo, waxana la odhan karaa taageerada reer Awdal ee Madaxweyna Rayaale waa mid ku qotonta qabyaalad iyo gobolaysi ee aanay ahayn waddanimo iyo Somaliland jacayl, farriimahan u dambeeyey ayaana laga yaabaa in jacaylka Reer Awdal ee Madaxweyne Rayaale uu u soo jiidi karo nacayb kaga yimaadda qaybo badan oo ka tirsan bulshoweynta reer Somaliland , isla markaana ay u midoobi karaan sidii xukunka looga tuuri lahaa wakhti kastoo doorasho ka dhacdo dalka.

Markaad dib u eegto sida loo soo habeeyey bannaanbaxaasi carruurtu ku samaysay Boorama, iyo hadalada dhiifta leh ee ka dambeeyey, kuwaas oo lagu baahiyo shabakadaha wararka ee ay Reer Boorama maamulaan, ayaa la is odhan karaa waa kuwa ay soo abaabuleen kooxo taageera xukuumadda Rayaale, sidaa darteedna aan la odhan karin waa kuwa ay ka dambeeyeen mucaaradka gobolkan ka jira oo la ogyahay sida cagta hoosteeda loo geliyey iska dhaaf mudaaharaad ay soo abaabulaan’e.

Wax lala yaabo maaha in markastoo dabaylo siyaasadeed ku kacaan Madaxweyne Rayaale, ay dhinaca kale magaalada Boorama laga kiciyo dabaylo siyaasadeed oo Somaliland-diidnimo ka muuqato, sidaa darteedna ay bulsho dhan ku ceebeeyaan fal aanay u dhammayn oo ka dhan ah siyaasadda Dawladda, balse ay u habboonayd inay kala reebaan cidda Rayaale ka cadhaysiisay iyo cidda ka farxisay ee Hargeysa ku wada nool.

Cuqaasha ku hadashay afka beelaha reer Borame , iyo carruurta iyo haweenka ku baaqay Somaliland-diidnimada, ayaa waxa u habboonayd inay kala reebaan ciddii ku kacday falka mudaaharraadkan oo ahayd koox dhallinyaro ah oo ka cadhootay riig laga kaxeeyey, ee aanay ahayn inay bulsho dhan ka dhigaan kuwo Rayaale cadow u ah, sida ka muuqata afkaarta kala duwan ee ka soo burqanaysa waxgaradka iyo siyaasiyiinta reer Awdal, haddiise ay sidan ku sii wadaan waxa dhici karta in dadweynaha beelaha dhexe lumiyaan dulqaadkii, soo dhaweyntii iyo doorashooyinkii uu Rayaale ku joogay caasimadda, isla markaana ay dhici karto in nimcada iyo madaxtinnimada reer Awdal ka heleen Somaliland wakhtigan nabadgelyada laga yaabo inay mustaqbalka dagaalna ku waayaan haddii aanay beddelin dareenka cadaawadeed ee ay u hayaan beelaha dhexe ee Somaliland. Farriimaha isdabajoogga ah ee ay ku durayaan beelahaasina yihiin farriimo sumayn kara caafimaadka, wada-jirka shacbiga iyo qarannimada Somaliland.

 


 Three wrongs don’t make a right  

Editorial

Somaliland Times, Issue 338, July 12, 2008

 Three wrongs don’t make a right

 When the United Arab Emirates’ Red Crescent donated water drilling rigs to Somaliland, they almost certainly never thought one of those rigs would cause deaths and injuries. Unfortunately, that was exactly what happened in Monday’s demonstration in Hargeisa where two demonstrators were killed and a score of demonstrators and police were injured. The immediate cause of the demonstration was the government’s decision to move the rig from Hargeisa to another location. The government’s rationale for stopping the digging in south of Hargeisa and moving the rig to another location was that they had come up against a technical problem and were awaiting more equipment from Abu Dhabi, and that in the meantime they did not want the rig to sit idly and were moving it temporarily so they could search for water somewhere else. The problem here is that the government’s explanation was provided only after the damage was done. Moreover, the government’s explanation was often inconsistent.

The bottom line is that the government made an important decision without thinking about possible consequences and without explaining its plans to the community beforehand.

 No doubt the decision to move the rig was a hasty one, and the demonstrators had every right to object to it. The demonstrators, however, were wrong to throw stones and burn tires; they were also wrong because sometimes they sounded as if they were riled about the rig possibly being moved to the president’s hometown (Borama) rather than it being moved per se.

 Of course the police too were wrong to fire on the demonstrators and should have used better methods of crowd control. All in all, the government, the demonstrators, and the police were wrong in the way they handled the situation before, during and after the demonstration. And three wrongs don’t make a right.


  KULMIYE Oo Cayimay Wakhtiga Iyo Meesha Lagu Qabanayo Shirkia Golaha Dhexe Ee Xisbiga 

Hargeysa, July 14, 2008 (Haatuf) – Xisbiga ugu weyn mucaaridka ee KULMIYE ayaa si rasmi ah ugu dhawaaqay wakhtiga la qabanayo shirka koowaad ee Golaha Dhexe ee xisbiga, kaas oo dib loo dhigay muddo saddex bilood ah, waxaana loogu baaqay xubnaha Golaha Dhexe ee xisbigaas, guddo iyo dibadba inay ka soo qaybgalaan Shirka Golaha Dhexe ay sheegeen in lagu qaban doono magaalada Burco ee xarunta Gobolka Togdheer, 29ka July oo ay ku egtahay muddadii 3da bilood ahayd ee dib loo dhigay.

Shirka Golaha Dhexe ee xisbiga oo lagu dooran doono Musharraxiinta Madaxweynaha iyo Madaxweyne ku-xigeenka waxa lagu baahiyey wakhtiga iyo meesha lagu qabanayo wargelin rasmi ah oo uu shalay soo saaray Guddida Qabanqaabada Shirka Golaha Dhexe ee xisbiga iyo weliba shuruudaha looga baahan yahay xubnaha u tartamaya musharraxiinta xisbiga.

Wargelintaas oo ay ku saxeexan tahay Marwo Nimco Xuseen Qawdhan oo ah Guddoomiye ku-xigeenka Guddida, waxa ay u qoran tahay sidan:

“Iyadoo la tix raacayo go’aankii shirkii Golaha Dhexe ee xisbiga ee ku qabsoomay Ambassadoor Hotel 29kii Abril 2008, ee dib loogu dhigay shirka golaha dhexe ee xisbiga muddada 3da bilood ah, waxa guddida qaban-qaabada shiraka golaha ee xisbiga Kulmiye uu ku wargelinayaa.

Dhammaan xubnaha golaha dhexe ee xisbiga Kulmiye , qaybtii shirweynaha lagu ansixiyey iyo qaybtii dib uga dhacday ama aan magacyadooda la soo gudbin labadaba meel kasta oo ay joogaan gudo iyo debedba in shirkii golaha dhexe ee xisbiga la qaban doono 29/07/2008, laguna qaban doono magaalada Burco ee gobolka Togdheer, sidaa darteed ay sidaa ula socdaan una diyaar garoobaan.

Xubnaha golaha dhexe si guddida qaban-qaabadu u horgeyso shirka golaha dhexe ajande dhamays tiran in ciddii danaynaysa ama doonaysa inay xisbiga dhexdiisa, uga tartanto murashaxnimada jagooyinka MADAXWEYNAHA iyo MADAXWEYNE KU XIGEENKA ee xisbiga uga qayb gelaya doorashada madaxtooyada ee dalka ka dhici doona 20/03/2009, inay soo xereeyaan CVyadooda iyo Araajidooda kuna soo hagaajiyaan guddida qaban-qaabada muddo toddoba maalmood gudohood ah oo ka bilaabmaysa 14/07/2008 kuna eg 21/07/2008 wixii faahfaahin dheeraad ahna waxay kala xidhiidhayaan xarunta xisbiga”.
 


  Puntland Ciidamo Xoogleh Soo Dul-Dhigtay Magaalooyinka Badhan Iyo Laas-Qoray Iyo Weftigii Gudoomiye Ku-xigeenka 2aad Ee Guurtida Oo Halkaas Iskaga Soo Baxay

“Haddii la doonayo Somaliland qarannimadeeda waa in lala soo gaadho gurmad degdeg ah degaanka si looga hortago maleeshiyadda Puntland”

Hargeysa, July 14, 2008 (Haatuf) – Maamul-goboleedka Puntland ayaa shalay gelinkii dambe ciidamo xoogleh oo wata gaadiid farabadan oo tikniko ah soo dul-dhigay magaalooyinka Badhan iyo Laas-qoray oo ka tirsan bariga gobolka Sanaag, waxaana la sheegay inay ciidamadaasi halkaas yimaadeen kadib markii ay ciidamada qaranka ee Somaliland ay dib uga soo baxeen magaalada Laas-qoray oo ay toddobaadkii ina dhaafay gacanta ku hayeen, iyadoo aan la ogeyn sababta keentay inay ciidamada Somaliland dib uga soo laabtaan Laas-qoray, inkastoo ay wararku xaqiijiyeen inay magaalada Laas-qoray ku hadheen xoogay ciidamo efentari ah oo dhowaan laga qarameeyay degaamada bariga Sanaag.

Maleeshiyada Puntland ee timi magaalada Laasqoray iyo ciidamada degaanka ee halkaas kaga hadhay ciidanka Qaranka Somaliland, ayay wararku sheegeen inay shalay galab ku sigteen inay isku dhacaan, kadib markii ay Maleeshiyadda Puntland amar ku bixisay inay ciidamadaasi ka baxaan magaalada, hase yeeshee waxaa la sheegay inay arrinta ay markii dambe soo dhex galeen odayaal ka tirsan degaanka Laas-qoray, kuwaas oo kala dhexgalay labadan ciidan, walow ay Maleeshiyada Puntland ka timi oo aad u hubaysani ku hanjabeen inay weerari doonaan ciidanka Somaliland ka jooga Laas-qoray.

Dhinaca kale, Gudoomiye ku-xigeenka 2aad ee golaha Guurtida, Siciid Jaamac Cali iyo wefti uu hoggaaminayo oo beryahan socdaal ku joogay magaalooyinka Laas-qoray iyo Badhan, ayaa xalay caweysinkii la sheegay inuu ka soo baxay magaalada Badhan oo hadda ku sugnaa, kadib markii ay shalay halkaas soo degeen ciidamo xoog badan oo ka tirsan Puntland, kuwaas oo la sheegay inay wataan tikniko lagu qiyaasay ilaa 35 gaadhi oo kuwa dagaalka ah.

Ciidanka Puntland ee yimi duleedka Badhan ayaa la sheegay inuu hogaaminayo nin degaanka Bariga Sanaag u dhashay oo la yidhaahdo Siciid Gorayo-cawl oo hore uga baxsaday ciidamada Qaranka Somaliland.

Gudoomiye ku-xigeenka 2aad Guurtida oo aanu khadka telefoonka kula xidhiidhnay ka hor intii aanu ka soo bixin Badhan, ayaa noo xaqiijiyay inay maleeshiyo xoog leh soo dul-degtay magaalooyinka Badhan iyo Laas-qoray, isagoo dhinaca kalena sheegay in ciidankii qaranka Somaliland oo watay tikniko farabadan uu magaalada Laas-qoray ka soo baxeen saddex maalmood ka hor, taasina ay keentay inay maleeshiyadda Puntland ku soo dhiiradaan inay yimaadaan Laas-qoray iyo Badhan.

Mr. Siciid Jaamac waxa uu xusay in magaalada Laas-qoray ay ku sugan yihiin waxoogay ciidanka qaranka ah oo ka soo jeeda degaanka, kuwaas oo aan haysan awood ku filan oo ay iskaga difaacaan maleeshiyada Puntland ee weerarka ah, waxaanu ku baaqay in lala soo gaadho gurmad ciidan oo ka hortagga weerarka Puntland ee gar-darrada ah.

“Haddii la doonayo Somaliland qarannimadeeda waa in lala soo gaadho gurmad degdeg ah degaanka si looga hortago maleeshiyadda maamul-goboleedka Puntland,” ayuu yidhi Xildhibaan Siciid Jaamac.

Maalmihii u dambeeyay waxaa degaanada ku dhowdhow Laas-qoray ka jiray dhaqdhaqaaqyo milateri oo lagu baadi-goobayay dad ajnebi ah oo ay koox budhcad badeed afduub halkaas ugu haysteen, waxaanay ciidamada Qaranka Somaliland oo degaanadaas ku ruqaansaday isku dayayeen inay soo badbaadiyaan dadka halkaas qafaalasho loogu haysto, iyagoo maalintii Salaasadii gacanta ku dhigay gebi ahaanba magaalada Laas-qoray oo aan wax iska horimaad ahi ka dhicin, kadib markii ay ciidamo tiro yar oo halkaas ka joogay Puntland ay iskaga baxeen.

Hase yeeshee dorraad ayay ahayd markii idaacadda BBC-da laanteeda Afka Soomaaligu ay sheegtay in ciidamada Qaranka Somaliland ay ka baxeen magaalada Laas-qoray, balse wasiirka Difaaca Somaliland Cabdillaahi Cali Ibraahim ayaa isla markiiba si kulul u beeniyay, waxaanu sheegay in aanay jirin ciidamo Somaliland ah oo ka baxay Laas-qoray.

Ilaa hadda lama ogga sababta keentay inay ciidamada qaranku ka soo baxaan magaalada Laas-qoray, iyadoo weli ay kooxdii budhcadda ahayd degaankaas ku haystaan dadkii Ajnebiga ahaa ee ay soo afduubeen.

 


 Gabadh Ajnebi Ah Oo Xanuun Ka Qaaday Libaaxii Cali Waran-Cadde Oo Isagoo Silsiladdaysan Ay Filim Ka Daawatay 

Hargeysa, July 14, 2008 (Haatuf) – Gabadh magaceeda la yidhaahdo V. Watson ayaa qoraal ay toddobaadkii hore u soo dirtay Wargeyska Somaliland Times waxay ku sheegtay inay aad uga naxday markii ay Filim laga soo duubay dalka Somaliland ay ku daawatay Libaax silsiladaysan oo labadii lugood ee hore laga xidhay.

Gabadhani may sheegin dalka ay ka soo jeedo, laakiin waxay tidhi “Waxaan ahay qof aad u jecel inuu wax ka ogaado dalalka iyo dadyowga kale, aniga oo markasta maanka ku haya suurto-galnimada in aan mar uun booqasho ku tago. Waxaan daawaday Filimka Holidays In Places That Don’t Exist – Somaliland, laakiin murugadii iigu xanuunka badnayd ayaa iga raacday filim-kaasi kadib markii aan arkay sawiradii laga qaaday meel ka mid ah Somaliland oo ugaadhi ku xaraysan tahay gaar ahaan Libaax yar oo labada lugood ee horeba ka silsiladaysan.”

Gabadha V. Watson waxay sheegtay inay aad uga naxday Libaaxa yar ee biraha qafiska ah silsilada loogu xidhay. Iyadoo arrintaasi ka hadlaysana waxay tidhi “Saddex cisho ayaa ka soo wareegtay markii aan daawaday filimkaasi, laakiin waxaan hurdada ka ladi waayey muuqaalkii murugada lahaa ee aan arkay kaas oo ahaa Libaaxa yar ee lugaha ka xidhan, waxaanan isweydiiyaa tolow ilaa muddo intee le’eg ayuu sidaa ahaa, tolow sideebuu wax u cunnaa ama wax u qabsadaa. Waxaan la gam’i la’ahay sida arxan-darrada leh ee loola dhaqmay xayawaankaa.”

Filimka ay gabadhu ka hadlayso oo la qaaday sanadkii 2004 ayaa waxa uu ka mid ahaa 6 filim oo laga duubay 6 dal oo aan wali la aqoonsan sida Somaliland, Taiwan, Abkhazia, Trans-Dniester, Nagorno-Karabakh iyo South Ossetia.

Filimadan oo ahaa nooca documentary-ga loo yaqaano waxaa fikraddooda lahaa suxufiga British-ka ah ee Simon Reeve kaas oo jaa’isado caalami ah ku helay, iyadoo filimkan laga daawaday dalalka aduunka intooda badan afartii sanadood ee u dambeeyay.

Dadka faaqida arrimaha Aflaamta documentary-ga ah iyo dadkii daawaday silsiladdan Simon Reeve ayaa waxay isku raaceen in qaybta ku saabsan Somaliland ay ahayd ta ugu xiisaha badneyd ee soo jiidatay dareenkooda, waxaan shaki ku jirin in filimka Places That Don’t Exist – Somaliland uu dad badan oo dunida ku nool uu dareensiiyey jiritaanka dal la yidhaahdo Somaliland, oo inkastoo uu buuxiyey dhammaan shuruudihii lagu aqoonsan lahaa haddana wali laga hor taagan yahay inuu ku biiro dalalka caalamka ee madaxa banaan.

Haddaba gabadhan V. Watson oo laga yaabo inay ka mid tahay dadka u dooda daryeelka xuquuqda ugaadha ayaa waxay wali ka naxsan tahay silsiladda ku xidhnayd Libaax yar oo ka mid ahaa ugaadh xiligii filimka la qaadayey ku xareysnayd Beerta wasiirka Gaadiidka Cirka iyo Duulista Hawada ee Somaliland Cali Maxamed Waran-cadde.

Haddaba suxufi ka tirsan wargeyska Haatuf oo isagu gadhwadeen u ahaa qoladii filimka qaybtiisa Somaliland samaynaysay ayaa waxa uu noo sheegay inay sawirada ugaadha ugu talo galeen si ay u soo jiitaan dareenka daawadayaasha, isla markaana dunida u tusaan in Somaliland ay tahay meel nabdoon oo xataa ugaadhii ku soo laabatay. Suxufigan oo hadalkiisii sii wataana waxa uu yidhi “Waxay I weydiiyeen Zoo ama beerta xayawaanka lagu carbiyo ma leedihiin, waxaanan ugu jawaabay maya ee waxaa jirta beer gaar uu u leeyahay nin reer Somaliland ah oo wasiir ahaan jiray. Markii aan weydiiyey waxa ay ugaadha uga baahan yihiinna waxa uu Simon Reeve ii sheegay inay ku macaanaynayaan Filimka isla markaana joogitaanka ugaadhu ka marag kacayo nabadda iyo xasiloonida ka jirta Somaliland. Dabadeedma isaga oo qoslaua ayuu yidhi mida kale dee in aynu Afrika joogno yaa inaga siisanaya haddii filimka wax ugaadha ahba lagu arki waayo.”

Laakiin gabadhan dharaarta dhawayd filimkaasi daawatay ee leh waxaan ka seexan waayey libaaxii yaraa ee Cali Warancadde, ayaa waxay qoraalkeeda ay u soo dirtay wargeyska Somaliland Times ku sheegaysaa inay doonayso inay wax ka ogaato halkii uu Libaaxaasi ku dambeeyey, waxayna odhanaysaa “Ma iloobi karaayo oo fadhi iima eeka ilaa aan ogaanayo inay jirto cid arrintan baadhitaan ku sameyn karta, ama wax ka qaban karta. Waxaan isweydiinayaa tolow ma jirtaa cid caawin karta xayawaankan miskiinka ah? ”

Iyadoo hadalkeedii sii wadata V. Watson waxay tidhi “Cadad hore oo wargeyskiina ah waxaan mar ka akhriyey war ku saabsan libaax gabadh dilay. Dadka qaar waxay ku doodi karaan in sida kaliya ee libaax wax dilay lagu ciqaabi karaa ay tahay iyada oo libaaxyada kale la xidh-xidho. Laakiin taasi waa arrin khaldan. Beerta Xayawaanka waxa loo samaystaa si ay dadku u daawadaan quruxda Illaahay ku manaystay makhluuqaadkaasi, laakiin maaha meel Xayawaanka lagu ciqaabo. Waxaana kolayba jira siyaabo badan oo dadka iyo xoolahaba looga ilaalin karo ugaadha Libaaxu ka mid yahay ee mawaashida iyo bani’aadamkaba weerarta, waxaana inta silsilad lagu xidhayo ka qurux badan in xero deyr ku wareegsan yahay loo sameeyo”.

Gabadhani waxay hadalkeedii ku soo gebagebaysay “Tolow Somaliland ma leedahay cid isku hawsha xanaanada Ugaadha oo arrintan wax ka qabata? Hore ayaa loo yidhi xadaaradda iyo heerka ilbaxnimo ee ummad kasta waxa lagu qiyaasaa sida ay kolba ay ummadaasi ula dhaqanto waayeelkeeda iyo duqaydeeda iyo waliba Ugaadheeda.”
 


  Xafladdii 26 June Iyo Duuliyihii Waddaniga Ahaa – Axmed Maxamed Xasan 

W/Q: Axmed Iid Aadan

Toddobadii fiidnimo ee 24ka Juun, 2008 laydha qabow ee dhacaysaa fiicanaa. Waxa la moodaa hawada dhexdhexaadka ah ee soo dhacda marka uu galinka dambe roobku qaado oo kale. Dadka huteelka Imperial ee magaalada Hargeysa ku sii qulqulayaa fara badanaa. Niyadsamaa, oo haddana dareenka wajiyadooda ka muuqdaa fiicanaa. Qof kasta oo meesha soo maraa, haddii aanu hore u sii warqabin, marka uu indhaha ku dhufto dadka iyo gaadiidka faraha badan markiiba waa uu garanayaa in ay wax jiraan! Haddaba maxaa jira?

Waxa jiraa shirweyne xisbi ma aha, shir jaraa'id uma dhowa, kulan siyaasadeed ma aha, wefti meesha kuma soo degin, wanqal gobol cusub oo la magacaabay ku saabsanna ma aha sida beryahan dambe cusub. Maya, ee wanqal hadalkeedba ha soo qaadin, waayo halkani meel ay hadda arrintaasi ka jirto ma aha, maxaa yeelay weligeedba waxay soo ahaan jirtay caasimad weyn oo lama dhaafaan ah. Haddaba waa maxay? Waa xaflad aad iyo aad u qiime badan oo ay soo qabanqaabiyeen ururrada AFGARAD iyo MIDNIMO; taas oo lagu maamuusayo duuliyihii waddaniga ahaa ee soomaaliyeed, mudane Axmed Maxamed Xasan. Waa xaflad taariikhi ah oo aad u qiime badan.

Muddo yar kaddib isla goortaa aynu kor ku soo sheegnay waxaa buuxsamay hoolkii weynaa ee xafladda lagu qabanayey, dadkana markii aan u fiirsaday waxaa la moodayey in uu qof kastaaba is-lahaa, yaanay meeshu kaa buuxsamin. Iyada oo ay ka qayb galayaashu meelihii ama kuraastii habaysnayd ee loogu tala galay fadhiyaan ayuun baan mar keliya arkay dadkii oo wada taagan, sacabna si weyn isula helay. Yaa la arkay? Waxaa la arkay oo soo galay nin dheer oo suudh midabkiisu boodhe u dhow yahay xidhan, oo ay haybadi ka muuqato. Cumar Usteeliya ayaa odhan jiray: "Caawuu gadhkaygii dhafmay oo, dhabannada i buuxshay. " Waa nin cas oo gadh isku jooga oo dhafmay leh, waxana la socota mas'uuliyiin badan oo reer Somaliland. Waa mudane Axmed Xasan Maxamed, halyeygii daacadnimada iyo waddaninimada qaaday; duuliyihii sharafta lahaa ee diiday in uu ka qayb qaato xasuuqii iyo dilkii lagu waday dadkiisa sannadihii siddeetannadii qarnigii tegey. Cod dheer iyo af buuxa aan mar kale ku idhaahdee, waa Axmed Maxamed Xasan, halyey taariikhda baal dahab ah ka galay.

Markiiba mudane Axmed Maxamed Xasan iyo mas'uuliyiintii kale ee la socotayba waxay fadhiisteen halkii loogu talagalay marti-sharafta iyo dadka tixgelinta mudan ee aadka loo qaddariyo - meel si saf ah loo habeeyay oo halka ay dadka xafladda ka soo qayb galay fadhiyaan ka soo horjeedda, boodhka farshaxanka lagu qoray ee ujeeddada xafladda caddaynayana in yar ka soo horeysa. Sidaas ayey barnaamijyadii xafladda oo uu barnaamijka Qur'aanka Kariimka ahi ugu horreeyaa ku bilaabmeen.

Waxay ahayd mid ka mid ah xafladaha la qabto kuwa ugu qiimaha badan. Waxay ahayd mid la xidhiidha wanaag, abaal iyo sharaf, ee siyaasad iyo wax la mid ah shuqul kuma ay lahayn. Inta aan hadda ka haleelo dadkii aan arkayey ee ka soo qayb galay waxna ka yidhi madasha waxaa ka mid ahaa mudanayaasha kala ah Cabdicasiis Samaale, Muuse Biixi Cabdi, Cabdiraxmaan Aw Cali Faarax, Dr. Axmed Xuseen Ciise, abwaan Dacar, abwaan Axmed Aw Geeddi iyo mas'uuliyiin, suxufiyiin iyo waxgarad kale oo badan. Si weyn ayaa looga qayb galay xafladdaa iyada ah.

Mas'uuliyiintii xafladda ka qayb gashay waxay sheegeen in uu duuliye sare, Axmed Maxamed Xasan yahay nin taariikhda baal dahab ah kaga jira, isla markaana diiday in uu ka qayb qaato falal gurracan oo dad walaalihiis ah oo aan waxba galabsan si gef ah loogula kacayey. Xilliyada ay dhibaatooyinku jiraan ayey dadku kala baxaan, go'aanka adag iyo ka kalena aad loo kala gartaa. Marka dhinacyo dhawr ah laga eego xaaladihii jiray iyo sida ay soomaalidu tahay, Mudane Axmed Maxamed Xasan waxa uu qaatay oo uu fuliyey go'aan geesinimo oo ilaa naf-huris ku siman. Go'aan aanu qof kastaaba ku dhaqaaqi karin qof Eebbe garasho sare iyo dadnimo fiican ku galladay mooyaane.

Waxaan odhan karaa, way yar tahay sida Soomaalida dhexdeeda looga helo qof daacadnimada Axmed oo kale lehi. Bilihii Juun iyo Julaay ee 1988-kii waxaa la sheegay in ay dayuurado magaalada Hargeysa ka kaceen si ay u rusheeyaan isla magaalada lafteeda. Duyuuradahaa midi duqayntii kama ay qayb qaadan, oo waxay ahayd tii uu duulinayey mudane Axmed, qaarna si baas ayey sida la sheegay wax u duqeeyeen. Maalin keliya ayuu nina taariikhda ku galay halyey daacada oo wax bedbaadiya, qaar kalena gacan-ku-dhiiglayaal aan waxba dhaafayn. Waa arrin waqtigu xukumi doono.

Laba arrimood baa mudan in aynu sheegno inta aynaan halkan dhaafin. Midda hore waxay ku saabsan tahay arrimaha ciidammada. Dadka arrimahaas aqoonta u leh qaar ka mid ahi waxay mararka qaarkood sheegaan in amar millatari oo uu qof derejo ciidan oo sare lehi fulin waayo ama diido lagu mutaysan karo ciqaab adag oo mararka qaarkood dil noqon karta. Amar ciidan in uu toos yahay iyo in uu gef yahay waxa maamullada aan wanaagsanayn uga muhiimsan in la fuliyo oo keliya.

Arrinta labaadna waa arrin cilmi ah waxayna la xidhiidhaa taariikhda. Dadku inta badan marka taariikh laga hadlayo waxay taariikh moodaan wax kasta oo dhaca, iyo wax kasta oo muddo badan iska socda. Laakiin wax kasta oo sidaas ahi mararka qaarkood taariikh ma noqdo, diiwaannadeedana kuma qormo. Waxay in badan noqon karaan sheeko iyo wax la mid ah oo laga gudbo. Waxa taariikh noqda dhacdooyinka ku taxma dhacdooyin kale, ama iyaga qudhoodu noqda kuwa saamayn ku yeesha xaalado kale ama fekerka dadweynaha. Waqtigu in uu badnaadaa muhiim aha, oo dhacdooyin saacado ama maalmo yar socday ayaa diiwaannada mararka qaarkood si weyn u gala, halka kuwo in badan socdayna aan la xasuusanba.

Haddaba go'aankii uu maalintaa qaatay mudane Axmed waxa uu noqday mid diiwaanka taariikhda si weyn baal dahab ah uga galay, isla markaana ku taxan dhacdooyinka taariikheed ee aan la illaawi doonin tan iyo inta ay dad badan oo reer Somaliland ah iyo soomaalida kale ee wanaagga jeceliba nool yihiin. Mar waa go'aan taariikhi ah marna waa go'aan geesinimo ah oo ilaa nafhuris ku siman sida aynu ku soo sheegnay labada qodob ee arrimaha ciidammada iyo taariikhda ku saabsan. Waa la xasuusnaan doonaa magaca walaalkeenna sharafta leh, Axmed Maxamed Xasan.

Soomaalidu inta badan ma sheegto wanaagga uu qofku sameeyo inta uu nool yahay maalinta uu allaysto mooyaane. Xafladdani laakiin sidaa ma ay ahayn, oo hadalladii halkaa laga yidhi haddii aan qaar ka soo qaato waxaa ka mid ahaa, " Geesigu ma aha qofka dadka laaya, ee waa ninka dadkiisa bedbaadiya ama nooleeya" iyo "Dadka tolnimo isma raaciso, ee waxaa si dhab ah isu raacsha kolba mabda' wanaagsan ee ay aamminsan yihiin. Axmed Maxamed iyo qof kasta oo wanaaggaa ku raacsaniba waa ilma-adeer" iyo qaybo kale oo badan.

Sida la wada garanayo qofku marka uu mas'uuliyad qaran qaadayo waxa uu u dhaartaa in uu dadkiisa si ay daacadnimo ka buuxdo ugu shaqayn doono, wanaaggooda iyo badbaadadoona ku dadaali doono. Sidaa waxa ka dhabeeya uun qofka garashada sare leh, ee qof kastaa kama run sheego. Mudane Axmed markii codbaahiyaha lagu soo dhoweeyay waxa uu sheegay in uu go'aankiiisu arrintii uu u dhaartay iyo bedbaadada dadkiisa daarnaa, ee aanu wax kale la xidhiidhin. Waa run taasi. Qofku marka uu waajibkiisa si daacadnimo ku jirto u garto dadkuna waxay u gartaan tixgelin, maamuus iyo sharfid dheeraad ah. Xafladdan iyo ka mahadcelinteeduna in ay halkaas la xidhiidho ayaan ku doodi karaa.

Lama soo koobi karo hadalladii qiimaha badnaa ee ay mas'uuliyiinta sarsare soo jeediyeen, suugaantii iyo murtidii meesha lagu soo qaaday oo dhan. Waxaanse qayb inooga soo qaadayaa maanso dheerayd oo mawduucaa la xidhiidha oo uu xafladda ka tiriyey abwaan Axmed Aw-Geeddi (Dheeraad). Maansadaasi waxay soo baxday xilliyadii halganka, waxana la yidhaahdaa "Weli dunida kama dhicin". Maansadan waxaan nasiib wanaag markii dambe ka helay kana soo xigtay iyada oo qoran qoraalladii qoraaga Khaalid Jaamac Qodax, ee magaciisu ahaa "Suugaan xul ah iyo abwaan Axmed aw Geeddi"; kuwaas oo ku soo baxay bogga caanka ah ee Redsea-Online. com. Ujeeddada iyo murtida maansada ku jirta akhristayaasha ayaa loo dhaafayaa, waana tan:

Weli dunida kama dhicin
Dawlad maatideedii
Kaare dulundulceeyiyo
Madaafiic dillaantiyo
Ku duqaysa maadhiin

Wali dunida kama dhicin
Dawlad maatideedii
Hub is-daaddaheeyiyo
Diiradliyo gamuuniyo
Ku daqiiqda Naabaal

Wali dunida kama dhicin
Dawlad maatideedii
Subax mooro duugtoo
Guryahoodii dumisoo
Rabta iney diboodaan

Wali dunida kama dhicin
Dawlad maatideedii
Ciidankii dalkoodiyo
Daraawiish ku saartoo
Ku dabbaasha haawey

Wali dunida kama dhicin
Dawlad maatideediyo
Ooryaheeda dooxdoo
Dhallaankeeda dubatoo
Dabar goysa waayeel

Wali dunida kama dhicin
Diyaaraad kacaayoo
Geggedey ka duuleen
Dib u guba magaalada
Iyo dagaladoodii
W/Q: Axmed Iid Aadan
ahmediid@hotmail. com
Hargeysa, Somaliland.

 


  Afhayeenkii Hore Ee Aqalka Cad Ee Maraykanka Oo Cudurka Kansar U Dhintay

Washington, July 14, 2008 (W. Wararka) – Afhayeenkii hore ee Aqalka Cad ee Maraykanka Tony Snow ayaa u dhintay cudurka Cansarka oo uu u jiifay, isagoo da’diisu ay tahay 53 sannadood.

Mr. Snow ayaa sidoo kale ahaa majaajiliiste barnaamijyo ka soo jeedin jiray Idaacado iyo telefiishinno uu ka mid yahay Fox News, isagoo markii dambe ku biiray telefiishanka dalka Maraykanka ee CNN.

Mr. Snow ayaa fasax ka qaatay shaqadii uu ka hayay Aqalka Cad ee Maraykanka si uu isaga daweeyo cudurka Cansarka, hase yeeshee lix bilood ka hor waxa uu si rasmi ah ugu dhawaaqay inuu ka tegay shaqada Aqalka cad oo uu ku qaadan jiray sanadkii $168,000.

Waxana uu sheegay inuu dib ugu laabanayo barnaamijyadiisa si uu dib uga soo kabto hoos u dhaca ku yimid dhaqaalihiisa tan iyo markii uu ku soo biiray Aqalka Cad.
Madaxweynaha dalka Maraykanka George W Bush ayaa tacsiyadeeyay geerida Mr. Snow.

Bush waxa uu sheegay in Tony Snow uu ka mid ahaa qoraayada iyo majaajiliistayaasha ugu fiican ee dalka Maraykanka.

Mr. Snow waxa uu hawlaha Saxaafadda ku soo dhex jiray muddo 30 sano ah, isagoo aad u jeclaa hawsha uu waday ee majaajilada, laakiin waxa uu aad uga niyad jabay inaanu helin rag isaga si aad ah ula tartama.
 

 


  Dalalka Afrika Oo Ka Walaacsan Kulanka Tahriibta Ee Ka Socda Paris 

Paris, July 14, 2008 (W. Wararka) – Kulan ay magaalada Paris ku yeelanayaan madaxda dalalka iyo xukuumadaha ku yaalla badda Mediterranean-ka, ayaa ajandihii maalintii shalay lagaga hadlay waxaa ugu sarreeyay arrimaha dadka tahriibta ah ee ka gudubta badda Mediterranean-ka.

Madaxda ku shiraysa magaalada Paris ayaa la filayaa inay ku dhawaaqi doonaan urur mideeya dalalkaasi oo la dagaalama muhaajiriinta sida sharci darrada ah u gala dalalka Yurub.

Wadamada Afrika ayaa ka walaacsan inuu shirkaasi ka soo baxo heshiis dadka muhaajiriinta ah ka dhigaya dambiilayaal.

Sannad kasta boqollaal kun oo muhaajiriin ah ayaa si sharci darro ah u gala dalalka qaaradda Yurub, kuwaas oo ka gudba badda Mediterranean-ka ee ay wadamadani ku yaallaan, iyadoo ay halkaas kaga gudbaan doonyo ay kuwo badani ku haligmaan badda dhexdeeda.

Laba sannadood ka hor dadkii u tahriibay Yurub waxaa lagu qiyaasay tiradooda 30,000 oo qof, hase yeeshee sanadkii la soo dhaafay ayaa tiradu ay hoos ugu soo dhacday 12,000 oo qof oo keliya, waxaana dadkaas muddooyinkii ugu dambeeyay u badnaa dadka ka tagga gobolka Geeska Afrika oo ay Soomaalidu u badan tahay.

Dadka Muhaajiriinta ahi ayaa waxay la kulmaan khataro badan oo keena inay badda ku dhintaan.
 

 


 Suuriya Iyo Lubnaan Oo Dib U Soo Ceshanaya Xidhiidhkoodii Diblomaasiyadeed  

Paris, July 14, 2008 (W. Wararka) – Dawladaha Suuriya iyo Lubnaan ayaa ku heshiiyay inay dib u furaan safaaradahoodii labada caasimadood iyagoo dib u soo celinaya xidhiidhkoodii diblomaasiyadeed sida uu sheegay madaxweynaha dalka Faransiiska Nicolas Sarcozy.

Arrintan ayaa timi kadib markii Madaxweyne Zarkozy uu wadahadalo la yeeshay Madaxweynaha dalka Lubnaan Michel Suleymaan isla markaana uu wadahadal kale magaalada Paris kula yeeshay hogaamiyaha dalka Suuriya Bashaar Assad.

Dawladaha Lubnaan iyo Suuriya ayaa xidhiidhkoodii diblomaasiyadeed uu go’ay kadib shirqoolkii lagu khaarajiyay ra’iisal wasaarihii hore ee dalka Lubnaan, Rafiiq Al xariiri sanadkii 2005-tii taas oo sababtay in xukuumada Beirut ay Suuriya ku eedeyso inay lug ku lahayd dilkaas.

Soo dhawaynta magaalada Paris lagu soo dhaweeyay Madaxweyne Bashaar Al Asad waxa ay iftiimisay dib ugu soo laabashadiisa masraxa caalamiga ah.

Madaxweynaha dalka Faransiiska Nicolas Zarkozy ayaa isagu sheegay in labada hogaamiye ay u fasaxeen inuu shaaca ka qaado heshiiskan isagoo ku hadlaya afkooda.
Madaxweynaha dalka Suuriya Bashaar Al Asad ayaa kadib xaqiijiyay warkan waxaanu yidhi: “Heerka aanu ka taagannahay heshiiskaasi waxaa uu yahay annagoo aan wax dhib ah u arag dib u furista safaaradaha u dhexeeyay labada dal ee Suuriya iyo Lubnaan.”
 

 


 Kulan Dhex Mari Lahaa Ganacsatada Xoolaha Iyo Madaxweyne Riyaale Oo Baaqday 

Hargeysa, July 14, 2008 (Haatuf) – Kulan ay u balansanaayeen shalay ganacsatada dhoofka xoolaha nool iyo madaweyne Riyaale ayaa baaqday ka dib markii ganacsadaha Sucuudiga ah ee AL-Jaaburi oo sal u ahaa khilaafka ka dhex oogmay ganacsatada xoolaha iyo xukuumadda oo shalay la sugaayey in uu dalka yimaado uu baaqday.

Ma jiro warar kulankaasi la xidhiidha oo ka soo baxay dhinacyada ay khusayso xaajada kulankaasi, haseyeeshee sida ay sheegayaan warar ku dhow-dhow dhinacyada kulankaasi dhexmari lahaa ayaa waxay baaqashada kulankaasi dhex mari lahaa ganacsatada xoolaha iyo Madaxweyne Daahir Riyaale sabab uga dhigeen ka dib markii ganacsadaha Al-jaaburi uu ka baaqday safar uu shalay ku iman lahaa dalka.

Kulanka ganacsatada iyo Riyaale ee shalay baaqday ayaa ahaa mid lagaga wada xaajoonayey sidii loo soo afjari lahaa loona fasixi lahaa ganacsiga dhoofka xoolaha nool ee dalka, kaas oo markii hore ahaa mid kaligii u xidhan ganacsadaha Sucuudiga ah ee Al jaaburi oo isagu xukuumada heshiis kula galay in uu ganacsiga dhoofka xoolaha dalka kaligii ka dhoofin karo, taas oo ay arintaasi si weyn uga soo horjeesteen gabi ahaanba ganacsataddii dalku, ee dhoofkaasi xoolaha ka ganacsan jiray, oo iyagu ku andacooday in heshiiskani aanu dan u ahayn dalka iyo dadkaba, isla markaana ay heli karayaan qiimo ka nafci badan qiimaha uu xoolaheena ku qaato Al-jaaburi.

Kulankan ayaa la doonayey in lagu soo afjaro muran dhinaca ganacsiga xoolaha ah oo muddo ka badan sanad dhexyaalay Ganacsatada xoolaha iyo xukuumadda, kaas oo todobaadkii hore ay kulan ka yeesheen guddida ganacsatada iyo Madaxweyne Riyaale kaas oo kulankan shalay baaqday loo balamay.
 


  Ciidamadii Laayey Dadkii Mudaharaaday, Miyey Garan Waayeen Go’aankii Uu Qaatey Duuliye Sare Axmed Dheere 

Faallo - Axmed Cige

Dhawaan waxaa magaalada Hargeysa ka dhacday dhacdo layaab leh oo ay gaysteen ciidamada bilaysku iyo kuwa qaranka somaliland, ka dib markii ay rasaas nool oodda kaga qaadeen dhalinyaro ka mudaharaadaysay Riig biyo ka qodayey Koonfurta Hargeysa oo la sheegay in xukuumadu ay ka wareejinaysay una waday meelo ka tirsan Galbeedka dalka, halkaasina uu ka bilawday mudaharaad lagaga soo hor jeedo arintaasi.

Xukuumada Rayaale ayaa iyadu u dirtay mudaharaadkaas ciidamo kuwaas oo sababay dhimashada 3 dhalinyaro ah iyo dhaawac tiro badan, markii dhalinyartan gadoodsan iyo ciidamada boolisku iskaga horyimaadeen wadooyinka xaafadaasi Maxamuud Haynbe iyo suuqa dhexe magaalada sida la sheegayna ay ciidamadu dhalinyaradaasi ku fureen rasaas aan loo meel dayin.

Hadaba waxa aanu shaki ku jirin in ciidamadii rasaasta sida roobka ugu furayay dhalinyaradaasi aanay ahayn kuwo ka yimid meel kale balse ay ahaayeen kuwi loo qoray inay ilaaliyaan dhalinyaradan mudaaharaadaysay, waxaanay u muuqdeen ama ay ahaayeen kuwo aan fahmin waajibaadka ay leeyihiin manay lahayn wax naxariis ah iyo mid waddaniyadeed toona, waxayse ahaayeen kuwo fulinayay amaradii qaldanaa ee la siiyay.

Arrin mucjiso leh oo taas si wayn uga duwan ayaa iyadu hore u soo martay dalkan aan ilaa iyo hadda aqoonsiga haysan, balse ku taama inuu ka hirgalay nidaamka dimuqraadiyada iyo xoriyatul qawlku, taas oo dad badani u arkaan wax afka uun laga yidhaahdo, balse aanay dhab ahaan ka jirin nidaamkaas aynu jecel nahay inuu dalkeena ka hirgalo oo dadweynaha loo fasaxo, in ay u mudaharaadaan si xora.

Arrinta mucjisada ah een kor ku soo sheegay ayaa wxay tahay waxa dhawaan dalka safar ku yimid duuliye sare Axmed Maxamed Xasan ( Axmed Dheere) oo ahaa mid ka mida duuliyeyaashii diyaaradihii dagaalka ee MIG 17 , ee ay lahayd dawladii Siyaad Bare oo isaga damiirkiisu u diiday inuu weeraro shacabkii ku dhaqnaa magaalada Hargeysa Sanadkii 1988kii markii amar lagu siiyey inuu bambooyin ku duqeeyo , Axmed Dheere oo wakhtigaasi go’aan geesinimo ah ku gaadhay inaanu marnaba aanu fulin amarkii khaldanaa ee la siiyey sidaas darteedna go,aansaday intii uu wax yeelo u geysan lahaa dad shacbi ah uu diyaaradii uu waday uu ku dajiyey meel ku taala xeebaha Djibouti.

Hadaba ciidamada Somaliland miyey garan waayeen inay qaataan go’aankaa duuliyaha oo kale, ama wax in uun u dhigma marka ay dadkooda kula soo haliilayaan qoryaha.

Maaha markii ugu horaysay ee ciidamada qaranka iyo kuwa boolisku ay tacshiirad u adeegsadaan dadweynaha ku dhaqan magaalada Hargeysa, waxaa dhagaha reer Hargeysa ka guuxaya markii ay xukuumadu ay ciidamo tikniko ah galisay cusbitaalka guud ee magaalada Hargeysa iyo dhacdooyinkii ka dhacay Inji, iyo tii dhawr bilood ka hor ka dhacday xaafad ka mida Koonfurta Hargeysa taas oo dad ka cabanayey xuquuq ay ku leeyihiin nay gobolloogu magacaabo deegaanka Baligubadle kuwaas oo dhamaantood ay ku dhinteen dhalinyaro reer Hargeysa ah oo ay toogteen Ciidanka Bilaysku kuwaas oo aan ilaa hadda cid wax ka qabatayna aanay jirin..

 


 Qurba-jooga Beelaha Sacad Muuse Oo Taageeray Ku Dhawaaqista Gobolka Almis  

Annagoo ah beesha Sacad Muuse ee ku nool dalka dibadiisa gaar ahaan dalka boqortooyada Ingiriiska waxaanu boqolkiiba boqol ku taageersanahay go'aanka ay gaadheen beelaha Sacad Muuse ee dalka ku nool ee ku saabsan ku dhawaaqista Gobol cusub looguna magac daray (*ALMIS*) caasimadiisuna noqonayso (Ceel Sheekh), xuduudiisuna tahay (Bullo Xaar ilaa Laanta Cawda).

Annago tix raacayna ereyga Madaxweynaha Rayaale ee ku saabsanayd gobolada cusub ee lagu dhawaaqay oo ahayd inay tahay mid rabitaanka dadweynaha Somaliland ah, sidaas daraadeed waxaan ka codsanaynaa madaxweynaha Rayaale inuu tixgeliyo go'aanka ay gaadheen beesha Sacad Muuse ee ku dhawaaqista gobolka ALMIS.

Xukuumadda Somaliland waxaanu ka codsanaya inay nabadgelyada iyo dimuqraadiyada ay hiigsatay ilaaliso. Gobolkan cusubna ay si nabadgelyo ah oo ay ku jirto dimuqraadiyadi u ansixiso.

1. Jiilani Cabdilahi Axmed
2. Maxamed Cali Ducaale
3. Cali Gudaal Axmed.
4. Maxamed Xassan Yey
5. Aden Cumar Axmed
6. Jirde Ciise Daboole
7. Aadan Abdi Xuseen
8. Xassan Xuseen Shire
9. Xuseen Axmed Caydiid
10. Cumar Siyaad Shiikh
11. Maxamed Yuusuf Dool
12. Axmed Yuusuf
13. Cabdirahman Cabdilahi Saban
14. Daahir Xassan Hoore
15. Cali Xuseen Hoore
16. Yuusuf Dhamac Xassan
17. Mustafe Dhamac Xassan
18. Cabdillahi Ismacil
19. Cabdi Aadan Naaleeye
20. Cabdiqadir Macalin
21. Ibrahim Xassan Cismaan
22. Maxamed Caabi Ismaacil
23. Cali Jaamac Guuled
24. Axmed Barre Cumar
25. Cabdisalan Jirde
26. Xassan Muuse

Magacyadaas kor ku xusan iyo in kale oo aan la soo koobi karin waxay taageerayan ku dhawaaqista gobolka cusub ee gobolka Almis.
Allah baa mahada iska leh
 


  Guddoomiyaha Guurtida Oo Mudaneyaasha Ka Maqnaada Fadhiyada Ugu Hanjabay In Talaabo Adag Laga Qaadi Doono  


Hargeysa, July 14, 2008 (Haatuf) – Fadhigii shalay ee golaha guurtida oo lagu waday in goluhu ku guda galo qodobka koowaad ee ajandaha kalfadhiga 36aad ayaa baaqday ka dib markii kooramku buuxsami waayay, balse guddoomiyaha golaha guurtida Saleebaan Maxamuud Aadan ayaa sheegay in furitaankii fadhigaasi baaqday saxaafadana u soo jeediyey in madasha fadhiga ay dibada uga baxaan taas oo markii danbena goluhu yeeshay fadhi albaabadu u xidhan yihiin.

Inkastoo ay saxaafadu dibada ka joogtay qadar nusasaace ah oo ay guurtidu albaabada isku xidhatay haddana waxay ilo xogogaal ahi noo sheegeen in fadhigaasi goddoomiyaha golaha Guurtidu mudaneyaasha ka soo xaadiray si wayn ugu canaantay ka soo xaadir la’aanta fadhiyada golaha oo muddadii kalfadhigan 36aad socday ay dhacday in muddo afar maalmooda fadhiyada goluhu u baaqdeen kooram la’aan taas oo la sheegay in guddoomiyuhu mudaneyaasha caadaystay ka maqnaanshaha fadhiyada golaha, uu tilmaamay in talaabo adag laga qaadi doono, sidaa darteedna tibaaxay in xoghayaha golahana uu ku amray in wixii maanta ka dambeeya mudaneyaasha maqnaadaa uu soo gudbiyo subax kasta si loola xisaabtamo maqnaanshaha mudaneyaasha iska maqan iyo kuwa soo xaadira.

Hay’adda UNDP Oo Shaqaalaheedii Kala Baxday Koonfurta Somalia
Baydhabo, July 14, 2008 (W. Wararka) – Hay’adda Qaramada Midoobay u qaabilsan barnaajijyada Horumarinta ee UNDP ayaa kala baxday shaqaalaheedii ka joogay koonfurta Soomaaliya.

Sidaas waxaa sheegay C/fataax Sh Ibraahim Geeseey, oo ah guddoomiyaha gobolka Bay ee Somalia oo fadhiisin u ah baarlamaanka dawladda Mbagathi iyo xafiisyada qaar ka mid ah hay’adaha samafalka, waxaanu Mr. Geeseey sheegay in ka bixitaanka hay’adda UNDP ee Somalia ay ugu wacan tahay ammaan darrada ka jirta Somalia.
Dhawaan ayay ahayd markii magaalada Muqdisho dil loogu geystay madaxii hay’adda UNDP ee dalka Somalia Cimaan Cali Axmed.

Shaqaalaha hay’adaha samafalka ayaa toddobaadyadii ugu dambeeyay waxay bartilmaameed u noqdeen kooxo hubeysan oo aan la garanayn dhinaca ay raacsan yihiin Maxaakiimta iyo dawladda Mbagathi, kuwaas oo dilal u geysanaya dadka u shaqeeya hay’adaha sama-falka.

Dilalka loo geysanayo shaqaalaha rayidka ah ee hay’adaha samafalka ka tirsan waxa si weyn u cambaareeyay shacabka Somalia ee tabaaleysan ee iyagu ku tiirsan gargaarka ay ka helaan hay’adaha samafalka.

Lama ogga ilaa inta ay qaadan doonto inta ay hay’adda UNDP ay ka maqnaan doonto koonfurta Somalia.

Top