Haatuf News

Home | Contact Us | Links |  Archives

Hargeysa (Haatuf): Madaxweynaha Somaliland, mudane Daahir Rayaale Kaahin ayaa 30-kii bishii March ee ina dhaaftay agaasime guud oo cusub u magacaabay wasaaradda waxbarashada.

Agaasimaha guud ee cusub ee wasaaradda waxbarashada loo magacaabay waxa magaciisa la yidhaahdaa, C/raxmaan Maxamed Maal, waxaana agaasimihii hore ee wasaaradda waxbarashada, Xuseen Cilmi laga dhigay maareeyaha wershadda Laydhka Hargeysa, iyadoo xilkii laga qaaday maareeyihii wershaddaa, Eng. Cabdi Cali Barkhad. Laakiin agaasimihii hore ee wasaaradda waxbarashada, Xuseen Cilmi waxa uu jagadaa hayey mudddo gaadhaysa dhawr iyo toban sannadood.

Top

Burco (Haatuf): “Waxa noo qoran ilaa 313 qof oo xidh-xidhan, kuwaas oo aan helin daawo iyo raashin ay cunaan midna”, sidaa waxa xog-warran ku bixiyey maamulayaasha hay’adda samafalka wadaniga ah ee marka magaceeda la soo gaabiyo la yidhaahdo SRR (Sarar rehabilitation and Relief programme), oo gacanta ku haysa xarun dadka maskaxda wax uga dhiman yihiin lagu xanaaneeyo oo ku taal magaalada Burco.

Axmed Aadan Yuusuf oo Haatuf ka tirsan ayaa magaalada Burco nooga soo diray war-bixin kooban oo ka hadlaysa duruufaha caruurta ay quudiso hay’adda SRRP, wuxuuna warbixintiisa ku bilaabay:

“Sida ay masuulintaasi hay’adda SRRP maalin kasta waxay quudiyaan 30 qof, halka ay 15 kalena cuntada guryaga ugu geeyaan, waxayse intaa ku dareen inay xidh-xidhanyihiin dad gaadhaya 313 qof oo aan haysan daawo iyo wax ay cunaan. Waxa kale oo jirta 29 caruur ah oo naafo ah oo wax la baro iyo 41 caruur ah oo iyagu bed-qaba, kana mid ah caruurta wax la baro, kuwaas oo ay da’doodu u dhaxayso 15 jir ilaa sannad iyo badh jir, isla markaana waxa hay’adda SRRP u shaqeeya ilaa 18 qof oo muddo ilaa laba sannadood ah tabaruc ku shaqaynayey, iyadoo ay hayaddan samafalka wadaniga ah sannadkii 1997-kii aasaaseen niman dhalinyaro ah oo mutadawiciin ah.

Mar aana booqday xarinta ay hayadaasi gacanta ku hayso ee lagu xanaaneeyo dadka xiskoodu dhiman yahay waxa ka muuqatay darxumo badan, taas oo ay muuqato inay u baahan yihiin caawimo degdeg ah, iyada oo dadkaa lagu quudiyo raashin dadka shicibka ah laga soo ururiyey, guriga dadkaa lagu hayona waxa leh dawladda.

Gudoomiyaha hay’adda SRRP, Maxamed Maxamuud Ducaale oo aan ka xog-waraystay xaaladda xaruntaa iyo waxyaalaha ay hayadiisu qabato ayaa ugu horayn isaga oo ka hadlaya hayadiisa wuxuu yidhi “Ururkan waxaanu u aasaasnay wax u qabashada ummadayada dayacan iyo sidii aanu uga ururin lahayn laamiyada ay baabuurtu ku jiidayaan iyo gidaarada ay ku dar-xumaysan yihiin, hawshaa samafalka ahna waanu wadaynaa ilaa intii karaankayo ah”, laakiin gudoomiyaha mar aan waydiiyey bal inay jirto cid ka caawisay hawshan samafal ee ay wadaan wuxu yidhi “Madaxweynihii Somaliland ee geeriyooday, marxuum Maxamed X. Ibraahin Cigaal ayaa mar noo soo diray waxoogaa caawimo ah oo aan buurrayn iyo hayad samafal Ingiriis ah oo iyana mar na caawisay, laakiin hadda ma jirto cid na caawisaa.”

Maxamed isaga oo ka waramaya duruufaha xaruntaa ka jira wuxuu yidhi “Xiligii uu Cigaal noolaa magaalada Berbera ayaa dawooyinka nalooga keeni jiray, laakiin hadda meesha wax dawo ahi ma dhexyaal, isla markaana inkasta oo ay ballanqaadyadu badan yihiin, hadana ilaa hadda waxba ma hayno”.

  Top

Hargeysa (Haatuf) Gudoomiyaha jimciyadda farmasiiyadda Somaliland (Pas) Maxamed X. Daahir ayaa sheegay inay jiraan dawooyin aanay tayadoodu fiicnayn oo dalka soo gala iyaga oo inta badan la soo mariyo magaaladda Muqdisho, taas oo sida uu sheegay halis ku haysa caafimaadka dadka.

Waxa kale oo u gudoomiyuhu dhaliilay habka ay dadweynuhu u isticmaalaan dawooyinka oo uu ku tilmaamay inay baalmarsantahay habka haboon ee loogu talo galay in loo isticmaalo daawooyinka, waxaanu sidaa ku sheegay gudoomiyuhu waraysi gaar ah oo uu maalintii shalay siiyey wargeyska Haatuf, kaas oo uu kaga waramay aasaaskii jimciyadda farmasiiyadda halka ay hawlaheedu marayaan iyo guud ahaan arrimo kale oo khuseeya caafimaadka.

Ugu horeyn gudoomiyaha oo ka waramayey aasaaskii jimciyadda farmasiiyadda Somaliland waxa uu yidhi “fikradda aasaaska jimciyadda farmasiiyadda waxaanu bilawnay sanadkii 2001 waxaana naga caawisay hay’adda UNICEF oo noo soo dirtay nin khabiir ah oo u dhashay Kiiniya, ka dib waxaa la qabtay shirweyne ay ku kulmeen dadka leh farmasiiyadda oo ka dhacay Jaamacadda Hargeysa waxaana ka soo qayb galay 70 xubnood oo ka kala socda gobolada Hargeysa, Awdal, Saaxil iyo Togdheer iyadoo ay qorshaha noogu jirto in aanu gaadhsiino gobolada Sool iyo Sanaag mustaqbalka.”

Isaga oo intaa ku daray inay bishii Juun 2002 ururka si rasmi ah looga sharci gareeyey wasaaradda caafimaadka.

Mar uu gudoomiyuhu ka hadlayey ujeedooyinka loo aasaasay ururka waxa uu yidhi “ujeedooyinka ururka waxa ka mid ah in marka hore aanu sare u qaado aqoonta shaqada farmasiiyadda, in la hubiyo sidii ay dawooyinka soo galaya dalka u noqon lahaayeen kuwo ay tayadoodu sarayso, taana waxa suurto galin karaya in la sameeyo “Quality control operate) oo ah shaybaadh lagu hubinayo dawooyinka dalka soo galaya, iyo tayadooda, taas oo aanu iska kaashano wasaaradda caafimaadka, in aanu wasaaradda caafimaadka iska kaashano waxyaabaha lagu horumarinayo mihnadda farmasiiyadda iyo ilaalinta dawooyinka, 4) waxa kale oo ka mid ah in dadweynaha la fahamsiiyo lagana dhaadhiciyo habsami u isticmaalka dawooyinka iyada oo aanu adeegsanayno qalabka warbaahinta,” ayuu yidhi.

Isaga oo intaa ku daray in habka ay dadweynuhu u isticmaalaan dawooyinku inay khaldantahay iyada oo ay tahay in aan dawo laga iibin qof aan waraaq sidan, balse waxaad arkaysaa buu yidhi qof kuu soo galaya oo leh kiniinkaa iga iibi, kaasoo uu rumaysan yahay inuu ku dawoobayo ama qof saaxiibkii ahi uu u sheegay.

Waxa kale oo uu sheegay gudoomiyuhu in ujeedooyinkooda ay ka mid yihiin sidii ay iskaashi ula samayn lahaayeen ururada kale oo ka jira adduunka gaar ahaan dalalka jaarka ah oo ay is-dhaafsadaan wixii khibrad ah.

Gudoomiyaha oo ka hadlayey dawooyinka waxa uu yidhi “Wasaaradda caafimaadku way samaysay siyaasada guud ee daawooyinka (Somaliland national Drug Policy) golayaashuna way ansixiyeen, balse waxaa dhiman uun hirgelintiisii. Qodobadiisana waxa ka mid ah in la sameeyo (quality control operate) oo ah in inta aan dawada la soo dejin in la baadho oo haddii ay tayadoodu fiicantahay loo sameeyo shahaado ruqsad-na la siiyo haddii aanay fiicnayna in laga joojiyo, taana waxaanu rajaynaynaa in dhakhso loo hirgeliyo” ayuu yidhi.

Mar uu ka hadlayey dhinaca dawooyinka dalka soo gala waxa uu yidhi “Waxaa jira dawooyin soo mara Muqdisho oo aanay tayadoodu fiicnayn, kuwaasoo laga keeno Pakistan iyo India, balse dawooyinka ka yimaadda Pakistan iyo India ma wada odhan karno way liitaan halka aanay dawooyinka ka yimaadda Yurub-na aanay u wada fiicnayn sida ay dadka qaarkood aaminsanyihiin in dawada Yurub wada fiicantahay, balse waxa dhibaatada lagaga baxayaa iyadoo la sameeyo (quality control laboratory) oo ah dawooyinka inta aanay dalka soo gelin iyo in la hirgeliyo (Code of Ethics) oo ah habsami u isticmaalka dawooyinka, kaasoo qabanaya dawada doonaya iyo ka laga doonayaba laguna dhaqmo qaanuunka dawladda ay arrintaa ka soo saarto” ayuu yidhi gudoomiyuhu.

Ugu dambayn waxa uu u soo jeediyey farmasiiyadda inay iska soo diiwaan geliyaan ururkan farmasiiyadda kaasoo uu sheegay in loo sameeyey danahooda. Dadweynahana waxa uu kula taliyey inay hagaajiyaan habka ay u isticmaalaan dawooyinka oo aanay iska qaadan dawo kasta ilaa uu dhakhtar u qoro waayo? Dawooyinku waxtar iyo waxyeelaba wey leeyihiin in taxadar iyo nidaam loo isticmaalo, isaga oo sheegay inay wacyi gelin arrinta la xidhiidha ka samaynayaan warbaahinta”.

  Top

Hargeysa (Haatuf): Ugu yaraan labadii toddobaad ee u dambeeyey waxa xasiloonida ganacsiaga iyo iibka badeecadaha ee suuqyada magaalooyinka Somaliland, gaar ahaan magaalada caasimadda ah ee Hargeysa si weyn u saameeyey sicir-barar mar qudha si lama filaan cirka isugu shareeray, taas oo ay qiimaha sarrifka doolarka iyo badeecaduhu si weyn kor ugu kaceen, taasina ay saamayn weyn ku yeelatay nolosha dadweynaha. Laakiin waxay su’aasha meesha taal tahay sababta ama sababaha sicir-bararka keenay waxa ay yihiin.

Marka laga hadlayo sababaha keenay sicir-bararka dadka qaar baa qaba in waxyaalaha saamaynta ku yeeshay ay ka mid yihiin dagaalka ka socda dalka Ciraaq oo ay leeyihiin dagaalkani waxa uu keenay ama hadii uu sii socdo keenayaa saamayn dhaqaale oo caalami ah, sidaa darteed qayb ayey mushkiladda Ciraaq ka noqon kartaa sicir-bararka, laakiin dad badan ayaa iyagu aaminsan inaanay sababta taa ahayn, iyaga oo dadka aragtidan qabaa ay leeyihiin “Yaan arinta meel fog laga doonin ee waxa sicir-bararka keenay sababo daakhili ah”, laakiin marka laga hadlayo sababaha daakhiliga ah ee dabada ka wada sicir-bararka laba qolo ayaa ugu yaraan farta lagu fiiqaa, kuwaas oo kala ah Dawladda iyo kooxo ganacsato ah.

Eedaha dhinaca dawladda la saarayo waxa ka mid ah, iyadoo la leeyahay lacag badan oo shillind Somaliland ah ayey had iyo goor suuqa ku sii daysaa, iyadoo lacagta shillin Somaliland-ka ku iibsanaysa lacagta adag ee doolarka, sidaa darteed maadaama lacagtii adkayd suuqa laga urursanayo waxay taasi keenaysaa inuu qiimaha sarrifka doolarku qaaliyoobo ama sida laga soo xigtay dad u dhuun-daloola arimaha ganacsiga waxa mararka qaarkood dhacda in marka ay suuqa soo gasho xan ah inay dawladdu lacag shillin Somaliland ah, iyadoo aan weli suuqaba soo gelin ay sarriflayaasha suuqa xorta ahi sii qaaliyeeyaan qiimaha doolarka. Laakiin dhinaca kalena waxa arinta sicir-bararka had iyo wax laga saaraa kooxo ganacsato ah oo ay qayb ka yihiin kooxo ka mid ah sarriflayaasha suuqa xorta ah iyo hadii ay doonaan qaar ka tirsan ganacsatada badeecadaha.

Warar u dhuun-daloola dhaqdhaqaaqa arimaha dhaqaalaha iyo ganacsiga ayaa tibaaxay inay dawladdu maalmihii ina dhaafay suuqa ku sii daysay lacag aan cadadkeeda la carifin oo shillin Somaliland ah, iyadoo ay warar kalena leeyihiin waxa suuqa soo gashay xan odhanaysa waxa soo guuxaysa lacag badan oo Shillin Somaliland ah oo laga baqe qabo inay dawladdu suuqa soo geliso, iyadoo doonaysa lacag doolar ah, sidaa darteed ay arimahaasi sabab u yihiin sicir-bararka cirka u baxay.

Marka laga hadlayo saamaynta ay gacansatadu ku leedahay kicinta sicir-bararka sarriflayaasha suuqa xorta ah ayaa lagu tiriyaa inay had iyo goor qayb ka qaataan abuuridda sicir-bararka, waxayse iyaguna dhinacooda had iyo goor ku doodaan inaanay wax lug ah ku lahayn arintaa, laakiin iyaga laftoodu way isa sii kala reebaan oo waxa si gaar ah farta loogu fiiqaa niman ka mid ah sarriflayaasha suuqa xorta ah oo macaamil la leh baanka mar hadii ay dhinaca sarriflayaasha wax eed ah loo tiriyo looma dhamma ee waxa eedda yeelanay nimankaa. Hase yeeshee markaa intaa laga yimaaddo waxa iyaguna jira warar had iyo goor tibaaxa inay jiraan niman dillaaliin ah oo aad ugu af-dheer sida qiimaha sarrifka doolarka marna cirka loo geeyo, marna dhulka loo dhigo, iyadoo la leeyahay marka ay sidaa samaynayaan waxay fulinayaan hawl-gal ay niman ganacsato ahi daaha dabadiisa ka hagayaan.

Dhinaca kale waxa dhowaan la ansixiyey miisaaniyadda dawladda ee sannadka 2003 oo uu xaddigeedu gaadhayo 1007 Bilyan, laakiin marka la eego miisaaniyaddii kal hore oo uu markii hore mala-awaalkeedu ahaa inku dhow 900 Bilyan waxa markii dambe soo baxay dakhli dheeraad ka ah miisaaniyaddii 2002, dakhligaas oo gaadhaya 19 bilyan waxa uu wasiirka maaliyadda oo u waramayey mudanayaasha golaha wakiilada sheegay inay sagaalkaa bilyan siiyeen baanka oo uu sheegay inuu dawladda ku lahaa dayn sannadihii tegay ah. Laakiin qoraal xafiiska wasaaradda maaliyadda ka soo baxay 19-kii Sabtembar 2002 waxa ku cad in la go’aamiyey in sannadkan (2002) dayntii baanku lahaa la siiyo 4 bilyan oo keliya inta kalena laga siiyo miisaaniyadda 2003, taasina waxay muujinaysaa inaanay u bixin sida wasiirku sheegay, iyadoo ay daynta baanku ku yeeshay labadii sannadood ee 2001 iyo 2002 lagu sheegay inka badan 31 bilyan.

Sidaa darteed waxa halkaa ka soo baxay su’aal ah “tolow xagee bay hadaa martay baaqiga 4 bilyan ee baanka daynta loo siiyey ka hadhay oo noqonaya 15 bilyan”. Iyadoo ay intaa dheer tahay sifada sharci ee isticmaalka lacagtaa loo maray oo la leeyahay waxa loo maray sifo aan qaynuun ahayn.

Laakiin xisbiyada mucaaradka ayaa iyagu aaminsan inay lacagtaasi ku baxday kaambaynka xisbiga dawladda ee UDUB, waxaase laga yaabaa inaanay arintu sidaa wada ahayn ee uu siyaallo kalena musuqmaasuq u dhici karo. Sidaa awgeed waxa la leeyahay hadii uu isticmaalka dhaqaalaha dawladdu noqdo mid suryo walba laga dusiyo waxay taasi keenaysaa inuu habaqlihiisu bato, taasina ay saami weyn ku yeelan karayso qalaan-qalka sicir-bararka. Laakiin arimuhu sida ay doonaan ha ahaadeene waxa loo baahan yahay inaanay dawladdu halkii ay kala tacaali lahayd aanay noqon ta hurisa ama wax ka hurisa sicir-bararka iyo xasilooni darada dhaqaalaha, sidoo kale waxa ganactada looga baahan yahay inaanay dariiq dhibaato culus oo dadkooda u keeni kara macaash ka deyin, ayna iska fogeeyaan wixii raad ah ee uga iman kara mushkiladda sicir-bararka.
 

Top

Baqdaad (W. Wararka): 43 ka mid ah askarta Maraykanka iyo Ingiriiska ayey ciidamada Ciraaqiyiintu dhegta dhiigga u dareen, isla markaana waxay ciidamada reer Ciraaq dhulka soo dhigeen 4 ka mid ah diyaaradaha dagaalka ee nooca loo yaqaan Helocup-tarka oo ay leeyihiin xulafadu, ka dib markii ay dagaalo ba’ani ka dhaceen hareeraha magaalada Naasiriya 30-kii saacadood ee u dambeeyey, iyadoo ay ciidamada xulafada Maraykanka iyo Ingiriisku doonayeen inay xoog ku galaan magaalada, laakiin waxa u jilib dhigay dagaalyahanka Ciraaqiyiinta, sidaana waxa habeenkii xalay shaaca ka qaaday wasiirka warfaafinta ee dawladda Ciraaq, Maxamed Siciid Al-Saxaaf oo magaalada Baqdaad ugu waramayey ragga wararka faafiya, iyadoo ay dhinaca kalena guul-darradan qirteen saraakiil ka tirsan ciidamada xulafada.

Arintani waxay ku soo beegantay iyadoo uu duullaanka ciidamada xulafadu socdo maalintii 12aad, mudadaas oo ay dagaalo ba’ani ka socdeen degmooyin ka mid ah dalka Ciraaq, isla markaana ay ciidamada xulafadu ku guul-daraysteen inay gudaha u galaan ama qabsadaan magaalooyinka Ciraaq.

Madaxweynaha Maraykanka oo isaguna xalay ka hadlay arinta dagaalka ayaa sheegtay in mudada dagaalku socday ay u suurta gashay inay qabsadaan inta badan dhulka Ciraaq, isla markaana ay sii wadayaan dagaalka ilaa inta ay xukunka ka tuurayaan Sadaam Xuseen, taas oo uu ku tilmaamay wax uu ugu yeedhay inay ku xoraynayaan shacabka reer Ciraaq, laakiin wararka ka imanaya goobaha dagaalka ee gudaha Ciraaq ayaa xaqiijinaya in ciidamada xulafada ee Maraykanka iyo Ingiriiska aanay ilaa hadda u suurta gelin inay qabsadaan magaalo ama goob istaraatijiya oo ka mid ah dalka Ciraaq, isla markaana aanay xaaladda dagaalku khilaafsan tahay guusha uu madaxweyne Bush kaga dhawaaqayo idaacadaha Maraykanka.

Dhinaca kalena warar xalay soo baxay ayaa sheegay in safaaradda Ingiriiska ee caasimadda dalka Iiraan ee Tah-raan lagu qaaday weerar is-biimayn ah, ka dib markii uu nin baabuur miinaysan wataa uu gudaha dhismaha safaaradda xoog ku galay, ka dibna ay ninkii iyo baabuurkiisii halkaa ku qarxeen, laakiin ilaa hadda wararku ma faahfaahin inta uu le’eg yahay khasaaraha halkaa ka dhacay.

Wasiirka arrimaha dibedda ee Ciraaq oo sheegay inay saxaaraha u beddeli doonaan qubuuro lagu aaso Xulafada. Wasiirka arrimaha dibedda ee Ciraaq, Naaji Sabri ayaa maalintii shalay ballan-qaaday inay saxaaraha Ciraaq u beddeli doonaan xabaalo lagu aaso ciidamada Maraykanka iyo Ingiriiska ee soo duulay haddii aanay dib uga bixin Ciraaq.

Wasiirka oo shir-jaraa’id ka hadlayay waxa uu intaa ku daray in ciidamada soo duulay lagu khasbay inay dib u gurtaan, qaarkoodna is dhiibtaan, isagoo intaa ku daray in maalin kasta oo timaada ay la kulmayaan guul-daro iyo khasaare ku dhaca, isagoo hadalkiisa sii watana waxa uu yidhi; “Dadka tirada badan ee naftood hurayaasha ah ee soo gaadhay Ciraaq waxa lagu qiyaasi karayaa 5000 oo qof oo mutadawiciin ah, kuwaasoo ka kala yimid dhammaan dalalka Carabta,” ayuu yidhi wasiirku, waxaanu ka digay inaanay dalalka Carabtu xukuumadahoodu aanay taageerin xulafada, taasoo uu sheegay inay magac xumo ugu noqon doonto taariikhda u gasha.
Dhinaca kale, Madaxweynaha dalka Masar Xusni Mubaarak ayaa ka digay in weerarka Maraykanka iyo Ingiriisku ay ku hayaan Ciraaq uu keeni doono asal-raacnimada islaamka oo sii korodha iyo nacaybka loo qabo reer galbeedka oo kusii kordha shucuubta Carabta. Waxaanu sidaa ka sheegay khudbad uu ka horjeediyay askar ka tirsan ciidamada Masar magaalada Suways, isagoo hadalkiisa sii watana waxa uu sheegay in dagaalkan oo sii socda uu keeni doono dhibaatooyin aan la filayn. “Markii hore waxa jiray Usaama bin Laden keliya, laakiin dagaalkani wuxuu kenayaa boqol bin Laden oo soo baxa,” ayuu yidhi Xusni Mubaarak.

Sidaasoo kalena waxa sheegay Wasiirka arrimaha dibedda ee Suuriya Faaruuq Al-sharac oo ku tilmaamay duulaanka Maraykanka iyo Ingiriiska mid ay ku doonayaan inay ku gumaystaan dalka Ciraaq.

Top

Wasaaradda arrimaha gudaha ee dalka Kuwayt ayaa maalintii shalay shaaca ka qaaday in ninkii gaadhiga ku jiidhsiiyay ciidamada Maraykanka saldhig ku yaala dalka Kuwayt maalintii dorraad inuu ahaa nin ku shaqeeya farsamada Electric-ga oo ka shaqaynayay saldhigaasi ay deggan yihiin ciidamada Maraykanku oo ku dhow caasimadda Kuwayt.

Sida uu sheegay af-hayeen u hadlay wasaaradda Arrimaha Guduhu, ninkaasi oo ahaa dhallinyaro lana yidhaahdo Maxamed Maxamuud Al-barbari da’diisuna ay ahayd 31 sannadood inay haatan gacanta ku hayaan ciidamada Maraykanku oo baadhaya sababtii ku kelliftay falkaa uu geystay, waxaanu af-hayeenku intaa ku daray in xukuumadda Kuwayt aanay suurtogal u ahayn inay ninkaa gaadhaan, maadaama ay gacanta ku hayaan ciidamada militeriga ee Maraykanku.
War-saxaafadeed ay hore u soo saareen ciidamada Maraykanku waxay ku sheegeen in ciidamo taagan halka uu ninkaasi ku jiidhsiiyay gaadhiga askartaasi ay rasaas ku fureen gaadhigii uu watay ninkaasi ayna rasaasta kala heleen laabta, taasoo keentay khalkhal soo wajaha xerada oo dhan.

Af-hayeenka u hadlay ciidamada Maraykanku waxa uu cadeeyay in ninkaasi uu haatan ku sugan yahay xaalad khatar ah, isagoo intaa ku daray inay taasi keenayso taxaddir loo yeesho dadka shicibka ah ee shaqooyinka ka haya xeryaha ciidamada. Qaar ka mid ah ciidamadii ku dhaawacmay falkaas oo tiradoodu ay tahay 14 askari ayaa si deg-deg ah daawayn loogu qaaday, balse mid ka mid ah oo xaaladiisu xun tahay in loo qaadi doono dalka Jarmalka.

Gaadhigan uu ninku jiidhsiiyay kooxda ciidamada Maraykanka ah oo ka tirsan qaybta shanaad waxay taagnaayeen dibadda saldhiga, waxaanay warar kasoo baxaya saldhigaasi sheegeen in nin ka falka geystay oo magaciisa lagu sheegay cali khalaaf in loo malaynayo inn ka tirsanaa ururka Al qaacida ee uu hogaamiyo Usaama Binu laadin balse arrintaasi lamaxaqiijin.

Wararkii ugu dambeeyey ee xalay soo baxayeyna waxay sheegayeen in dagaalo ba’ani ay ka socdeen hareeraha magaalooyinka najaf iyo karbala,iyadoo lasheegay in ciidamada xulafada in ay usuurto gali la’dahay in ay gudaha u galaan magaalooyinkaasi. Balse ilaa hada lama xaqiijin khasaaraha ay dagaaladaasi keeneen.
 

Top

Waxaanu taageero buuxda u soo diraynaa kana mid noqonaynaa anaga oo kala ah Cumar Cabdi nuux oo dagan Dalka Finland Maxamad Cabdi Xassan (diridhaba ) oo dagan Dalka Pakistan iyo Ismaaciil Maxamad Gadiid oo dagan dalka UK uruka Cusub ee laga aasaasay Dalka gudihiisa ee ah URURKA QIIMEYNTA WAXQABADKA DAWLADA IYO HORUMARKA BULSHADA waxaanu ilaahay uga baryaynaa in uu waxqabadka u hirgaliyo waxaanu ku guubaabinaynaa bulsho waynta Somaliland ee ku dhaqan Dalka gudihiisa iyo dibadiisaba in ay taageero siiyaan urukan u kacay horumarka Bulshada.

Mahad balaadhan waxaa iska leh ilaahii abuuray dunidan aynu ku noolahay iyo dhamaan walxaha ku dhex nool, waxaa mudnaan cisi iyo sharaf ku sifoobay nebigeena suuban (C.S.W) oo ilaahay subxanahu watacalaye inoogu soo dhiibay kitaabka muqadaska ee quraanka kariimka ah, inooguna nimceeyey diinta hodanka ah ee islaamka, akhristow wakhti weliba hoodadii, sifo iyo amaantii, dareen iyo aragtidii, waxaa muddo laba todobaad laga joogo hadda ka hadheen dooroshooyinkii madaxtooyada ee jamhuuriyadda aan ka dhashay ee Somaliland, taasi oo noqon doonta doorosho taariikhi ah oo geli doonta baalalka is xardha ee taariikh curdimeedka ardaaga aan ka soo jeedo ee Somaliland, akhristow 12 sanno ayaa laga soo wareegay wakhtigii waddankan Somaliland uu kaalintiisa si buuxda ugu soo celiyey mandaqadda beriga iyo geeska fog ee qaaradda Africa, Su,aal badiba Somalilander ka madaxooda ka dheg guuxda ayaa waxay u dhiganta marka sumadaha qoraalka latiniga lagu xardho MAXAA SOMALILAND BEESHA CAALAMKA UGA HELI WAYDAY WAX AQOONSI AH HADAABAY BUUXISAY SHURUUDAHII DAWLADNIMO EE LOOGA BAAHNA?

Waa su'aal quruxbadan jawaabteeduna aad u fiicantahay inay ku raaxaystaan dhegaha u heelan maqalka iyo araga ardaagooga oo ka dhex muuqda beel weynta caalamka, balse Somalilander jawaabtu sida aad filaysay maaha, beesha caalamku waxay kasbataa, muraad midhaha kasoo iftiimaa u baahanyahiin bisayl sida midhaha darayga ah ee Gu'gii la beero jiilaalkiina lagu munaafacaado u irmanada, u fiirso taariikhda waddankeena aynu jecelahay ee Somaliland, 12 sanno ayeynu aqoonsiga gacmaheena ku haysanay, akhristow Eastimor oo dhawaan xorriyadeeda ka qaadatay waddanka Indonesia uma suuro gelin kumanay riyoon shacabka reer Eastimor xorriyadda shacabka Somaliland ku naaloonayaan, ma ay helin xoriyad qawl ay gacmahooda ku kasbadaan, balse waxay ku keenen dadaal iyo guclayn taasi oo isku bedeshay orod midhaheeduna noqdeen, aqoonsi buuxda oo ay ka heleen beesha caalamka, ogow akhristaha reer Somalilandow reer Eastimor in aad ka taariikh iyo gobonimo badnayd, markaa jawaabta aan siin karo su,aasha muuqeegu kor ku xardhanyahay ma noqon kartaa Gardaadintii lagu anqariyey Maandeeq (Somaliland) wuxuu ahaa mid miisaankiisu qal qalooco, marinkiisuna maanta u jeedo meel aan la saadalin karin.

Qaran waxaa lagu sifayn karaa marka ay daacad yahiin hogaamiyayaasha siyaasadeed ee kolba loogu hibeeyo, hogaanka kolba meeshaasi ka jira, hadiiba ay xikmadu sidaasi u dhigantahay ma odhan karaa siday siyaasiyiinta reer Somaliland ugu sifaysan yahiin? siday shacabka aan ka dhashay ee dahabka ah ee reer Somaliland u ogyahiin waxa u danta ah? laga soo bilaabo dooroshiinkii deeganada ee dalka ka dhacay waxaa dalku u cakirna axsaab siyaasadeed oo loogu dhawaaqay inay sharci ka yahiin doorashada dalka ka dhici doonta, dadka reer Somaliland shakhsi ka mid ahi tallow maalinna ma ka fikiray maxaa dalkaaga u dan ah? ma ku naalooday xusbigee dalka u noqon kara haybad iyo sharaf isbedel siyaasadeedna keeni kara?

Waxaan filaya inta shacabka u fikirtay sidaasi hadiiba ay jirto inay yartahay shacabkan ka dhashay oo aan ku aqaano qiiro iyo laab la kac aan si degen looga fikirin ayaa doortay seddex xusbi qaran heerkanna soo gaadhsiiyey, maantana iyaga ayey gacmahooga ugu jirta sidii ay u xulan lahaayeen aayaha danbe ee dalkooga hooyo? balse Somalilander talladu waa mid mar walba u baahan duurgal iyo saadal sifaysan oo siyaasadeed, ogow in siyaasaddu tahay khamaar (gamble) kolba u camiran nin, aayahuna u xagliyo wakhti iyo ninkeed, ogow siyaasaddu inay tahay laba mid uun mid cadow kugu noqota iyo mid indhahaaga tusta dagal quruxsan oo aad u rajo waynayd, Somalilander ma ka fikirtay 12 sanno oo laguu dhisaayey buuro khiyaali ah inay waarin karaan diiradda hadafkaaga iyo rajada mustaqbalkaaga dhaw, si kastaba ha ahaate waxaan jecelahay inaan hambalyo iyo boogaadin iyo hibo iyo duco aan la koobi karayn u diro Urur dhawaan lagaga dhawaaqay magaalada Hargeisa oo runtii markaan aad u akhriyey xikmadaha iyo qawaaniinta u dejisan aan isku qanciyey inuu noqon karo urur u horseeda shacabka Somaliland guul iyo gobonimo barwaaqo, ururkaasi oo magaciisa la yidhaahdo URURKA QIIMAYNTA IYO WAXQABADKA DAWLADA IYO HORUMARINTA BULSHADA,oo hawshiisa ugu balaadhani tahay inuu u kala dab qaado bulshada reer Somaliland iyo siyaasiyiinta ay dooran doonan, kollay hawlaha balaadhan ee ka muuqata ciwaanka ama magaca uu ku sifaysan yahay ururkani ma noqon karaan qaar si fudud u midho dhala hadii aan shacabka aanay ka helin taageero iyo wax la qabad, waayo waxaan odhan karaa waa miisaan siyaasadeed oo u noqon kara halbawle ama udub dhexaad u dhex goosha siyaasiyiinta la bartay aara’dooda iyo bulshada reer somaliland (MEDIUM COMPONENT).

Waxaan si naxariisleh uga codsanaya shacabka reer Somaliland inay taageero buuxda oo ka naxariis iyo culays badan siiyaan ururkani taageerada ay ugu wacayaan axsaabta u tartamaaya hogaanka dalka ee aan la hubin karin barnaamijyada siyaasadeed ee ay xanbaarsanyahiin iyo oofinta wacadka ay balan qaadayaan. guntii iyo gebo gebadii waxaan mahad balaadhan usoo jeedinaya dhamaan shacabka reer Somaliland waxaanan leeyahay doorashadaasi ha looga qayb qaato si degen oo hufan oo aad ka fiirsanaysaan aayahiina, ma jecli inaan u tilmaamo shacabka reer Somaliland dhawrista kala danbaynta iyo nabadda inta ay doorashadan foodda inagu soo haysa socoto waayo waa mid aad dhaqan iyo hiddo u leedahiin oo aad kaga duwantahiin dhamaan beel weynta caalamka una bogtay ajanabi badan oo dalka yimid waxaan quudaraynaya in sidii aad hore uga kasbateen beel weynta adduunka uguna noqotay fajicisada degenaanta aad muujiseen inaad kor uga sii qaadi doontan haddii alla idmo.

Waxaanan siyaasiyiinta iyo musharaxiinta axsaabta siyaasadda ka codsanaya inay ka daayan hagardaamada iyo aarahda siyaasadeed ee aan oofinta lahayn hadaanay berri ka maalin ku dhacayn indhahii loo ballan qaaday.
Mohamed Abdi Hassan (Diridhaba)
Karachi, Pakistan.
Cumar Cabdi Nuux, Finland.
Ismaaciil Maxamad Gadiid,Uk.

Top

Hargeysa (Haatuf) Mudane Axmed Sandon Xasan oo ka tirsan golaha deegaanka ee Hargeysa ayaa na soo gaadhsiiyey qoraal uu ku hambalyeynayo ururka SOMAID oo qalab caafimaad oo kala duwan soo gaadhsiiyey cusbitaalada dalka qaar ka mid ah, talaabadaas oo uu ku tilmaamay mid taageero iyo hambalyo mudan, sida ay qalabkaas uu aadka ugu baahnaa cusbitaalku u soo gaadhsiiyeen qoraalkaas oo dhamaystiranina waxa uu qornaa sdian: “Aniga oo ah Mudane Axmed Sandon Xasan, ahna xubin golaha degaanka Hargaysa, gaar ahaan gudi hoosaadka arrimaha Bulshada, waxaan halkan ‘’Hambalyo iyo Salaan’’ qaali ah ugu dirayaa Ururka SOM-AID, gaar ahaan muwaadiniinta hogaamisa ee kala ah:
 

Maxamed Xuseen Cigaal iyo Rashiid Cabdillaahi Caraale Oo habeenki xalay ahaa iga farxiyay aniga iyo kolay reer Hargaysa intii ila daawanaysay TV-ga sida Caruurtu ugu faraxdo Hadyad kadis ah oo waalidkood sacabada u saaray hadyaddaas oo ahayd, runtii mid aad iyo aad u qaali ah kuna saabsanayd qalab farabadan oo Ururkaasi ugu deeqay dhakhtarada Hargaysa, Berbera, iyo Burco.

Waxaan leeyahay aniga oo ku hadlaya magaca iyo sharafta xildhibaanada magaalada Hargaysa Maxamed iyo Rashiidow ‘‘Hambalyo’’ Ilaahaybaa le mahadna.

Waxa kale oo aan idinku guubaabinayaa ilaahayna ka baryayaa in aad noqotaan kuwii aan ka daalin kana niyad jabin waxtarka walaalahooda reer Somaliland, iyadoo ay horeba u jireen muwaadiniin ficiladan oo kale muujiyay, hadana habeen kii xalay ahaa waxay ii ahayd farxad iyo rayn-rayn.

Waxaanad ogaataan in gurmadka ilaahay badan yahay, tahayna in mar walba lagu xamdinaqo, gurmadka walaalku gadhwadeenka ka yahay wuxu dheeryahay farxadaa carruurtu faraxdo een xalay la kulmay.

Allaa Mahad leh.

ALLAA MAHAD LEH.

Mudane Axmed Sandon Xassan
 

Top

Dil-dilaacii ubaxa Waxaa Turjumay Musse shoodhe.

Mingistu: Markii la isla gaadhay in dhinaca Somalida weerar lagu qaado ayaan anigu soo jeediyey inta aan Somalida dagaal lagu qaadin horta la soo ururiyo ciidamadayada ku kala filiqsan jiidaha bariga Itoobiya oo dib loo abaabulo, waayo ciidamadii Somalidu maadaama ay degaamada bariga weeraro lama filaan ah ku soo qaadeen waxaya dhibaato weyn u geysteen ciidamadii booliska iyo kuwii kale ee caadiga ahaa ee jiidaha bariga joogay, kuwaas oo kala daatay, laakiin anigu marka aan leeyahay aynu ciidamadeenna jiidaha bariga ku filiqsan dib isugu habayno sababta aan sidaa ugu fekerayey waxay ahayd waxaan doonayey inta aanu diyaar garoobayno ayaa waxa laga yaabaa inay Somalidu waxoogaa yar sii socdaan, laakiin marka aanu diyaar garwono inaanu ka adkaan doono shaki igagama jirin, taas oo hadii ay dagaaladu sii socdaan aanay ka dhici doonin gudaha dalka Itoobiya, balse ay aakhirka ka dhici doonaan gudaha dalka Somaliya. Sidaa awgeed si loo diyaar garoobo ciidamadayada waxoogaayada ah ee xuduudaha ku kala filiqsan ee isugu jira booliska iyo ciidamada kale ee caadiga ah waa inaanu ururino, ka dibna aanu isugu geyno meelaha istaraatijiga ah ee aanu isku difaaci karno, sida Goday, Wardheer, Dhagax-buur iyo Jig-jiga, halkaasna ay difaac ka galaan, laakiin markii aan ra’yigaa soo jeediyey waxa si ba’an iiga soo horjeestay kornayl Adnaafu, isaga oo ku doodayey “Ciidamada booliska iyo kuwa kale ee caadiga ah markaa aynu goobaha ay joogaan ka soo qaadno miyaanay taasi noqonayn mid ciidamada Somalida ku dhiiri gelinaysa inay weeraro inagu soo qaadaan, markaa ma aha inaynu waddo caynkaas oo kale ah qaadno oo aynu horseedno arin khatar inagu keenaysa”. Laakiin aniguna waxaan ku doodayey “Dagaalku farshaxan marka uu doono kaarto iskii ah samaysan karaya, sidaa darteed marka aad doonayso inaad guulaysato waa inaad diyaarsato meesha aad ka weerarayso iyo habka aad u weerarayso cadawga, laakiin ma aha inaad iska weerarto oo ay qiiro ku qaado, ka dibna aad adiga oo qiiraysan aad dagaal iska qaado, taasina geesinimo ma aha, isla markaana masuuliyadda ciidankeenu inaga ayey ina saarran tahay oo naftooda wixii soo gaadha ka masuul ah, markaa ciidankeenu iyaga oo wax dili kara waa maxay sababta ay si xun naftooda ugu waayayaan.”

Dooddu waxay socotaba waxa aakhirkii la qaatay ra’yigaygii, dabadeedna sidii ayaanu ku dhaqaaqnay oo waxaanu isu soo ururinay ciidamayadii qaybaha bariga ku kala baahsanaa, taasina keliya noqon inaanu ciidamayada halista ka ilaalino ee xataa waxaanu ka faa’iidaynay inaanu helo waqti yar oo aanu isku sii difaacno inta aanu weerarka u diyaar garoobayno.

Marka laga yimaado ciidamada Somalida ee dalkayaga soo weeraray waxa kale oo iyaguna jiray niman kooxaha gabonimodoonada ah la safan oo Itoobiya ah oo dalka gudihiisa qalalaase ka wadday, iyaga oo ka faa’iidaysanayey khilaafaadkii gudahayaga ka jiray, kuwaas oo mar qudha noo ogolaan waayey inyar oo nasasho sidii ay mar-ba xiisad noogu furayeen, sidaa darteedna waxay ahaayeen niman fududaynaya dariiqii ay somalidu nagu so weerari lahaayeen. Waxa kale oo isna cadawyo badan iyo saaxiibo badan noo sameeyey loollankii dhexdayada ee aanu ku jiray, laakiin aqlabiyadda dadweynuhu maadaama ay anaga na taageersanaayeen inuu wadanku kala googo’ iyo inay cadawyadayada debeddu naga adkaadaan-ba waxaanu kaga samata-baxnay taageeradii weynayd ee shicibkayagu nala daba joogay.

Sidaa darteed hadii aanaan markii dadkayaga isku xidhan oo aanaan midayn lahayn iyaga dhexdooda ayaa iswada colaadsan lahaa oo cadaw isu wada noqon lahaa, ka dibna cadawyadayada ayaa dhexdooda ka faa’iidaysan lahaa. Sidaa awgeed run ahaanti ururadii gobanimodoonada ahaa iyo kooxihii kale ee gudahayaga cadawga nagu ahaa way guulaysan lahaa hadii aanu shicibku midaysnayn oo aanu dhinacayaga raacsanayn. Hase yeeshee marka aan soo koobo kacaanku wuxuu noqday ka keliya ee aanu ku sugi karaynay midnimada dalka ama aanu kaga bad-baadnay weeraradii cadawgu nala soo tiigsanayey…

                                                                         La soco cadadka dambe.
 

Top

“Anigu Waxaan Ahay Musharaxa Madaxweynaha Reer Miyiga.”

axyaalaha aan u qanayo dadka reer baadiyaha ah hadii ay I doortaan waxa ka mid ah, hagaajinta degaanka iyo sida dhulka loogu noolaado, maacuunta iyo weelka cuntada lagu cuno.

Dhinaca biyaha waxaan is leeyahay dhulka biyo lagama waayine rag ka daba taga ayey waayeen. Aniga qorshaha iiguma jirto daaro dhaadheer iyo dad badan oo shaqo la’aan la hoos fadh-fadhiista daarahaa, laakiin qarradkayga koowaad waa sidii dadka reer miyiga ah ee nafaqo la’aanta u le’anaya ay marka hore uga bixi lahaayeen baahida baraysatay, waayo hadii ay taa ka baxaan waxa ii muuqatay inay iyagu abuurayaan arimaha horukaca loo yaqaan.

Qorshaha xoolaha.

Sannadka hore xoolaha waxaan u beeri doonaa caws barakaysan oo siidhkiisa dhulka lagu qubayo bisha dirir daydo, cawskaas oo marka uu soo baxo uu burka qudhi sannadkii ku fillan yahay Lax (Neef ido ah) oo sannadkii hal mar dhasha. Laakiin marka ay xaalufka ka baxaan sannadkii waxay dhalli doonaan laba goor, wananka ahminka ahna halka iminka ilaa uu saddex Gu’ gaadho aanu iibgelayn marka uu xaalufka ka baxo waxa lagu iibin doonaa saddex bilood oo keliya.

Dhulka reer miyiga waxaan ka baabi’in doonaa waddooyinka ay reer magaalku baabuurtooda u samaysteen, qorshaha fog ee xoolahase waxaanu samayn doonaa xoolo af-somaliga ku hadla oo la tababaro.

Waxbarashada.

Waxbarashada reer miyigu waxay noqon doontaa iskuulo wareega oo beesha had-ba dhinac u qaada oo macal macalimiinta ardayda waa la lugaysiinayaa oo waxay noqonayaan kuwo habeen-ba meel u hoyda, manhajkoodana waxa lagu qori doonaa suugaan dusha laga xafido, isla markaana manhajku wuxuu u badnaan doonaa arimaha sahaminta daaqa iyo khayraadka dhulka ay ku nool yihiin iyo sida looga faaiidaysto bii’adda , waxaanu soo qufi doonaa dhammaan cilmiyaddii qadiimka ahaa ee ay Somalidu ka kibirtay.

Hadii uu rabbi xukmo dawladda reer miyigu waxay yeelan doontaa lacag laga sameeyey dhogorta idaha, dharkana waxaanu ka samayn doonaa maydhaxda geedaha Qararida iyo Faaraxoodka.
Dawladdu reer miyigu xidhiidh ganacsi waxay la yeelan doontaa qolada magaalada oo ay laantuna ka dhexayn doonto. Waxa kale oo noo qorshaysan inaanu sokeeyuhu is guursan , isla markaana uu nin waliba ninka inantooda guursada uu isna gabadh kale ka guursado si ay furistu u yaraato oo aanay ragga iyo dumarku isu furfurin oo uu nin waliba inantooda xeer u dhigto.

Jagada Madaxweynaha reer miyiga ciddii kale ee isu soo sharaxaysa waxa shuruud looga dhigayaa inuu yaqaan xiddiga la yidhaahdo Xile-kaseen iyo xiliga wanka sumalka ah idaha lagi daro.

Hadaba waxaan idinka codsanayaa in ciddii ila qaadata qorshahaa inay fariintooda u gud-biyaan wargeysyada.

Aniga oo ah ninka ay badawnimadiisu boqol gaadhay waxaan jeclahay in layga raali ahaado hadii aan gardarooday ama aan siyaasadda garan-waayo.

Hadii ay xisbiyada reer magaalku qorshahan iga qaataan oo ay reer miyiga u ballanqaadaan anigu waan iska fadhiyayaa oo hadhka ayaan u dhacayaan.

Ugu dambayn waxaan ibobixiye u ahay wixii su’aal ah ee la iiga baahdo.
Sidaa iyo nabadgelyo iyo nooli kulantee.
 

Top

Jilbo-dhiig

Biixi hadalkaa maba filayn, sidaa awgeed si degdeg ah ayuu u yidhi “Waayahay gacaliso”, isaga oo isu haysta inaanay arintiisu dhamaad waxba ka duwanayn, laakiin Xayaad intaa Biixi kagama tegine waxay u soo siibtay fargal ay xidhnayd, iyadoo ku tidhi “Walaal fargalkaana xusuus ahaan u hayso.”

Biixi markii ay Xayaad fargalkeedii u soo fiiqday ee ka gudoomay ayey farxadiisu noqotay wixii hore quba oo uu dhidid tin iyo cidhib qoyey, isla markaana ay jidhidhico darteed xaaddu istaagtay Biixi markii uu fargalkeedii ka gudoomaya ayuu isaga oo farxad la dheelimanaya ku yidhi “Gacaliso nabadgelyo”, ka dibna Biixi iyo Xayaad waxay kala dhaqaaqeen, iyadoo uu ninkii Biixi farxad iyo yididiilo hor leh la tiicayo, taas la kulankii Xayaad iyo weliba sidii ay u qaabishay iyo weliba hadiyadda ay gudoonsiisay uu uga dhignaa inuu gaadhay guul weyn oo qayb ka ah wixii uu higsanayey ee ahaa inuu nolosha la wadaago Xayaad oo uu jacaylkeeda la gooniyoobay.

“Digaa xafash leh, qiiqna xolod baa leh, xiisiyo kalgacaliyo xadanto dumar baa leh,”ayuu Biixi hoosta ka leeyahay, isaga oo cabiraya sida uu jacaylka Xayaad ugu weyn yahay. Laakiin Biixi isaga oo ka Shidaal qaadanaya sidii ay maalintaa Xayaad u qaabishay waxa uu isku qanciyey habeenkaa inay Xayaad laga bilaabo maanta gacantiisa midig tahay oo ay mustaqbalka dhow calool furan iyo heshiis ay isla ogolyihiin kula hoyan doono.

Sidaa darteedna wuxuu aaminay in hadda iyo wixii ka dambeeya ay dhibaatadii daysay oo uu helay yartii uu oommanaa ee uu iyada mooyee ka dhaartay inuu gabadh tafteeda qabto. Hase yeeshee Xayaad keligeed go’aan may qaadane waxay hindisaheedii la xidhiidhay Biixi u bandhigtay hablo ay axsaab ahaayeen, iskuna ayni ahaayeen, laakiin gabdhihii ay la tashatay waxay u rideen babiso oo waxay ku yidhaahdeen anigu wiilkaa kugula talin mayno.

Xayaad intaa kuma joogsan ee waxay go’aansatay inay arinta ku qanciso dadka mahuraankeeda ah ee ay ka mid yihiin hooyadeed, laakiin markii ay arinteeda u bandhigtay ayey ka mashiiqsatay, waxayna ku tidhi “Naa kaa meel uu qabsado waayey ee qaawan ayaad doonaysaa inaad noo soo xerayso”, iyadoo Biixi lagu quudhsanayo saboolnimo iyo inuu yahay nin caydh ah oo aan waxba haysan.

Laakiin Xayaad iyo hooyadeed Siraad ayaa goor galab ah isku keliyeystay, ka dibna hooyo Siraad gabadheedii Xayaad indhaha ayey kaga dhacday oo bahal canaan ah ayey u dhigdhigtay, waxayna Biixi ka soo saartay uf iyo akhas, iyadoo tidhi “Hooyo waxaad tahay gabadh loo hanweyn yahay oo reerkooda iyo ummadda kaleba qiimo weyn ugu fadhida, laakiin hadii aad wiilka yar ee caydhka ee qaawan xila moodo ogow inaad markaa god ku dhacday.”

Sidaa darteed Axsaab iyo ehel dadkii ay la tashatay waxay ku qanciyeen inaanay hungurayn wiilkaa yar ee aan adduunka haysan. Laakiin Xayaad ma noqon qof iska balfisa ama ka calool-adaygta talooyinka dad kale ee way u debecday, sidaa awgeed candhuufteeda ayey dib uga liqday Biixi iyo arintiisa, isla markaana waxay isku ciil-kaambiday weedhihii iyo dareenkii yididiilada xanbaarsanaa, ballanqaadkana aan ka tagganayn ee ay Biixi u muujisay maalintii ay fursadda wanaagsan u heleen inay kulmaan. Laakiin waxa is-tusay rajo kama dambays ah, sidaa darteed dhawr maalmood markii ay ka sii maqnayd ayuu raagsaday, wuxuuna hoosta iska waydiinayaa “tolow maxay ku raagtay oo ay jawaab kuugu soo celin wayday, laakiin waxba yaanan raagsan ileyn koleyba aniga ayey ii maqan tahaye.”

Runtii Xayaad Biixi way heshay dabcigiisa, aftahamadiisa iyo raganimadiisa oo dhan, laakiin waxa keliya ee ay kaga walaacday faramadhnaanta, isla markaana waxa dareenka Xayaad aad u walaaqay taladii waswaaska lahayd ee ay kala kulantay axsaabtii iyo ehelkii mahuraankeeda ahaa ee ay la tashatay, sidaa darteed waxay go’aan ku gaadhay inay Biixi nagta u xarfiso oo aanay juuq dambe u odhan. Laakiin Biixi markii uu inmuddo ah wax war iyo wacaal ah ka waayey ayuu markii dambe go’aansaday inuu fariin meel uun u mariyo oo uu yidhaahdo “Gacaliso maxaa ku helay waan ku raagsadaye”. Laakiin nasiib wanaag waraaqdii uu qoray isaga oo gacanta ku haya oo cid la doon doonaya ayuu helay gabadh shaqaale ka ahayd Xayaad gurigooda oo uu ku yidhi “Walaal waraaqdaa waxaad u geysaa Xayaad”. Gabadhaasina markiiba way u geysay Xayaad dhambaalkii qoraalka ahaa ee uu u soo dhiibay Biixi.
La soco cadadka dambe.
 

Top

Maydhan aabaheedna wuxuu ugu jawaabay “Maydhan baa loogu yeedhaa” haddana wuxuu u celiyey “Inanka geela ila wada ayaan gabadh fiican u doonayey, inagana xidhiidhkeeniibay soo celinaysaa ee gabadhaa wiilka ii sii”, Maydhan aabaheed-na wuxuu ku jawaabay “Inantaydu way iga talo qaadataaye, wiilkaagu ma kaa talo qaataa”, kii kalena wuxuu ku jawaabay “Waar bal ninkaa daya, oo ma waxan kuula ekahay nin ubadkiisu talo dhaafo”, haddana Maydhan aabaheed wuxuu yidhi “Xaash’e ma tihid, gabadhiina waan ku siiyee, iga gudoon”, dabadeedna arrintii waxay ku dhamaatay hoo iyo gudoon. Intaa ka dib ninkii odayga ahaa wuxuu wiilkiisii ugu bishaareeyey oo uu ku yidhi “Aabe waatii balankeenu ahaa inaan gabadh kuu doono oo kaaga yarad bixiyo, ka dibna Maydhan oo ina hebel ah reer-na ka dhalatay baan maanta kuu doonay, isla markaana qorigeenii maadhiin yaraha ahaa iyo faraskiiba gabaati baan u bixiyey”, wiilkiibaa dabadeed yidhi “Aabe hawraarsan”, odaygiibaa isna yidhi “Aabe Gudoon waana inoo biyo gu’”.

Dabadeed markii gugii la gaadhay ayey odaygii iyo wiilkiisii iyaga oo wada shan geel ah oo dhogor ah ayey u tageen Maydhan aabeheed, halkaas ayaa meherka lagu duugay, aqal-na loo dadbay, iyada oo habeenkaa loo kala tagey Maydhan iyo wiilkii la siiyey, si ay isu bartaan, waxaana la maray qaabkii ardaa dhig lahaan jirey, iyada oo hadalka lagu soo gunaanaday gabadha nagu dara iyo yeelnay. Ka dibna nimankii soo ardaa dhig tagey waxa lagu daray Maydhan oo tiicaysa iyo afar oo xoogga ka masa ah oo dhibaad ah.

Maydhan markii la guryo geeyey waxa loo weegaarey aqal laba daryaale ah oo bari u jeeda, halkaas oo galbiska iyo ciyaaraha dhaqanka loogu dabaal-degay, iyadoo loo dhigay bahal aroos ah oo la isku arkay, ka dibna markii ay todoba baxeen ayaa guryaha baal looga saaray oo meel xeryaha ka baxsan aqal looga taagey, muddo markii laga joogo ayaa niman ay ilma adeer yihiin wiilkii Maydhan guursaday waxa u yimid wiil ina abtigood ah oo cirka laga soo hindhisay (ragganimo dhaaf), magaciisana la yidhaahdo Duulane, isla markaana wuxuu uu wataa bahal faras ah oo sheegan, ka dibna wuxuu ilma abtiyadii ku yidhi “Walaahi naagtaa deyn maayo”, sida caadadu ahaydna raggii hore been kuma dhaaran jirin.

Wiilkii dhalinyarada ahaa markii uu ku dhaartay inaanu gabadhaa ka tegayn ayaa waxa loo qaatay inuu doonayo inuu faraxumeeyo ileyn meher u qaban-maayo oo nin baa qaba’e, laakiin ilma-abtiyadii iyaga oo aan dhaartiisii cidna uga sanqadhin ayaa maalintii ay is lahaayeen ambabixiya ayey lacag siiyeen, sibraarna waxay ugu shubeen caano badhax ah, muqmadna waa la siiyey, sidaas ayey wiilkii ilma-abtiyadii ku ambabixiyeen oo ay ku nabadgelyeeyeen, laakiin barqadii markii uu meel dhexe marayey ayuu soo noqday oo uu gurigii gabadhii Maydhan isa soo taagay, markaas ayaa la iswaydaarsaday “Waar reerkow iyo yeedhnay iyo i waraabiya”, dabadeedna ninkii Maydhan qabay oo aqalka ku jira ayaa yidhi “Naa ninka xiligan harraadani waxba kama noola’e biyaha u badhxa”, ka dibna gabadhii Maydhan ayaa biyaha kalaxa u dartay wiilkii oo debedda taagan, laakiin dhiibistii ay biyihii u dhiibtay ayuu galaankii biyaha inta uu tuuray gabadhii Maydhan gacanta qabsaday oo uu faraska fan-dambeedkiisa ku riratay cidhibta iyo jeedalka isu raaciyey faraskii, ka dibna uu la galbadday, dabadeedna markii qiyaas ilaa sagaashan KM ah ka fogaaday gurigii uu gabadha ka qaatay ayuu intuu faraskii joojiyey oo uu wadada dhinac uga degay ayuu Maydhan sheeko iyo haasaawe macaan u saaray, iyana waaba ka heshay, waxaana lagu heshiiyey inay tahay gabadh uu la soo tegay, sidaana ay dadka u sheegaan, ka dibna sidii ayey ku warameen markii Ooshii tageen, waxaana loo dhisay aroos kii horeba ka wacdaro badan, waxaase dhaqanku ahaa inay islaamuhu gabadha marka la arooso kala gooyaan, iyadoo marka la kala gooyo maro cad la hoos-dhigo si loo ogoodo inaanu qoddobku dhaawacnayn, dabadeedna wiilkii habeenkii u horaysay ee ay aqal galeen ayuu bahal bilaawe ah bawdadiisa ku dhuftay, halkaas oo maradii cadayd hoos dhigay dhiigii bawdadiisa ka soo qulqulay, ka dibna islaamihii ay arkeen ayey mash-xarad ku dhufteen, iyaga oo moodaya inuu wiilkii gabadhii ugubka ahayd kala goostay, waxayna islaamihii ku heeseen heestii afgarashada ahayd marka ay sidaas oo kale dhacdo, iyaga oo yidhi “Qaraxdayeey ninka maxaa lagu qaboojiyaa”, laakiin sidoo kale ninku marka uu hawshiisa gudan kari waayo waxa loogu heesi jiray “Ribatayeey meesha miyaan rag helineey.”

Heesahaas oo dhawr goor lagu cel-celiyo. Hase yeeshee fiidkii ayey reerihii Maydhan laga soo dhacay ee qabay tabeen oo la yidhi “Tolow Maydhan xagee bay jirtaa ma maqashii bay doontay adhigii ayey doontay”. Laakiin wiil-yar oo arkayey markii Maydhan faraska lagu ritay ayaa yidhi “Saw tii saaka raacday faraskii ninku watay”, dabadeedna ninkii Maydhan qabay waa waashay oo waxay kaga dhegtay Maydhan, taas oo wax kasta oo la waydiiyo uu kaga jawaabo Maydhan. Sidaa darteed geedigii koowaad ee uu reerku guuro waxa lagu taxaabay xadhig, geedigii labaadna waxa lagu xidhiidhiyey Awr, ka dibna talo waxay noqotay inay barbaartii ragga ahayd ee reeraha joogtay yidhaahdaan “Waanu duulaynaa”, laakiin odayaashii ayaa yidhi “Horta aynu dirno konton nin ergo ah oo codkar iyo culimoba leh”, dabadeedna taladii odayaasha ayaa la raacay, waxaana Duulane reerahoodii ayaa loo tegay oo lagu yidhi “”Gabadhaas Maydhan waa xaaskayagii, iyada ayaanuna u socoanay ee hanaloo celiyo.” La soco cadadka dambe.
 

Top

Halkani waa raadyow ma qaloocshe oo aydin ka dhegaysataan mawjadaha kaftan aqoonka iyo hirarka gaagaaban ee ilaaq-buurka. Akhyaartayada indhaha buurbuuranow, waxaynu soo gaadhnay xilligii aan idinku gadh-qaban jiray wararkii dunida, waxaana maanta u cabaysan doona weriye War-xambaar.

WARKII OO GURDAMAYA.

Jamhuuriyadda Shankaroonlaan ayay soo food-saartay xaalad wasiir barar ah, kadib markii Madaxyuubka Shankaroonlaan golihiisa ku biiriyay todoba wasiir oo sanco kale ah, kuwaas oo legga loo geliyay ama lagu joojiyay wasaarada ay ku camal la’aayeen wasiir iyo wasiir ka-yarayaal hore. Sancadan cusub oo loogu yeedhay wasiir u dawleyaal, iyadoo kuwii horena ay noqonayaan shicib u wasiir, taas oo toddobadaas wasaaradood cawadooda iyo ayaankooda wasiiro ka dibireen, wasiiradaas oo aanu jirin wax xil ah oo ay la wareegeen, balse waxa la sheegay in nin waliba wasaaradii loo tilmaamay dhinaciisa ka xuluushay, ilaa imika maan maqal wasaarad wasiir qasan ku waxyeelawday iyo wasaarad laba midigeynta ku candhoolawday. Sancadan oo ah shuqul Shankaroonta ku cusub, waxaa la rumaysan yahay in ay ka mid tahay nimcooyinka cusub ee Madaxyuubku soo kordhiyay. Madaxyuubka oo hooto-nuug wada ah xisbiga UDUB iyo Madaxyuubnimada oo xilligeedii gandaha soo joogo.

Haddaba, wasiiru-dawlayaashan la magacaabay xilli ay doorashadii ka hadhay qadar miridho ah, ama wax wiqiyad ka yar, iyagoo raggani ka soo dhaawac kacay ururadii gorayga ka cabay indhawaanlahanba ay xisbiyadu qori-qori ku qaybsanayeen. Haddaba, raggan wasiirada lagu sidkay oo ka mid ahaa qoryihii xisbiga UDUB u garogalay, ayaa laga yaabaa inuu Madaxyuubku ugu talogalay in ay martida cusubi inta dherigu bislaanayo ay u badhax doontaan wasaaradaha. Ragga siyaasadda dhuuqa, ayaa iyana sheegaya in aanay jirin wasiiro dawlad loo magacaabay ee ragganina ay yihiin wasiiro kaambayn u wasiir oo Madaxyuubku kula ballamay sanduuqyada soo socda. Wasaaradahan loo sameeyay wasiir minyaro ah iyo minister min-weyn ah, ayaal sheegayaa in wasiiradii hore ducaqabaynta doorashada awgeed lagala xishooday, iyadoo la saadaalinayo in haddii doorashada UDUB ku guulaysato in wasiiradii hore jagadu ka baastoobayso, kuwan minyarada ahina noqon doonaan kuwa soo socda.

Sideedaba masuuliyiinta xukuumadda iyo xisbiga hooto nuugga ah ee UDUB, ayaan la kala saari karin oo sidii farxabashida isu wada ekaaday, iyadoo xisbiga UDUB iyo dawladdu sidaas uun isu jaqaya, iyadoo la ogaa in Alla u naxariisaygii is nuujiyay ayaan Madaxyuubkanina kala qabanin ee isku sii duway.

HARGEYSA.

Kordhiyayaasha Golayaasha qaranka, ayaa markii ay waayeen cid ay u kordhiyaan oo u timaada, ayaa iyagu korodhsaday kadib markii subax dhawayd intay keligood laba aqal kala galeen ayay laba laba sanno ku darsadeen darka kordhinta Qaranka. Golayaashan oo egesbaayar dhaytkoodu dhacayay laba bilood kadib, ayaa aqlabiyad ah isku raaceen oo la sheegay in ay yidhaahdeen; “Waar ninkii dhacayaaba hayska dhacee, inaga inoo kordhiya bahasha.”

Kordhintan oo ahayd tii ugu sanqadha yarayd ee Goluhu sameeyo, waxa la sheegay in ay ka fursan weyday oo kiishada dawladdu aanay u taag haynin saddex xilli doorasho oo kuyuu isku daba jira.
Arrinta kale ee kordhinta kaliftay ayaa la sheegay sharci la’aan, kadib markii golayaasha lagu dooran lahaa aan laba haynin oo golayaashu ka habsaamaan ansixintiisa intii ay ku mashaquulsanaayeen xeerarka kale iyo ansixinta dhaameelka. Dadka qaar ayaa rumaysan in ay kas iyo maan u sameeyeen amuurtan oo ay ka xishoodeen xeerka iyaga lagu beddelayo. Haddaba, labada gole oo kala ah, guurtida iyo wakiillada ayaa lagu xantaa in ay sii kala ciyaalo-suuqsan yihiin, iyadoo kuurtidu aan u aqaano halka talada Shankaroontu ka liici weyday , ayaa wakiilladana loo quusiyaa mutacalimiin mooshinada ka ganacsada.

DAGAALKII CIYAALKA IYO CIRAAQ KU GALEEN.

Laba iyo toban caano-maal oo cir Alla ka baryay, ayaa col iyo guluf cir iyo dhulba leh, ayaa sidii caano geel caaroyuubta layskaga soo go’ay. Gaas-dhegooleyaasha reer Ciraaq, ayaa nag ka siin gaadhay guutooyinka gaas-shidaalka ah ee Maraykanka iyoi Ingiriiska ka soo asqo duulay. Gulufkaas oo gaasdoon ahaa, waxa gadhka ka laaday ragga dagaal dhanka ah reer Ciraaq, kuwaas oo beeneeyay qiyaastii ciyaalka ahayd ee Maraykanka iyo Ingiriis ku luuqaynayeen, kuwaas oo saxaafadda ugu sheekayn jiray in gardaradooda lagu soo dhaweyn doono.

Dagaaladan oo warboobayaashii idaacadaha gaaladu beentu ku bateen, balse raadyow ma qaloocshe runta ka soo rujiyay ayay ka faalootay xulbado xaga hore joogta. Dagaal oogayaasha dalka Maraykanka, ayaa isla jiidhay amaro kala kaan ah oo laga kala sheegay dagaalka waanu hakinay iyo waanu hinjinayba. Xoghayaha Gaashaandhigga Maraykanka, Mr. Doonaye Raamsi-fule oo ah nin ku orgomoobay dagaalka Ciraaq, ayaa la sheegay in ay soo food-saartay farsamo xumadii uu isla xabeebinayay ciidamadiisa oo adhi-jirta Ciraaq gelin dhan baaqsanayeen, ayaa qirtay in 30 askari qudhbaxeen 103 qiriricleeyiin, 17 kalena la la’ yahay, waase beentiiye 150 askari way ka aguugtay ilaa 400 oo kale ayaa dhaawac ahaan lagu hubaa, iyadoo ilaa imika uu ka khajilsan yahay “Ciraaq baa na laysay,” ayuu ku baqa baroortay in Suuriya iyo Iiraan ku jiraan dadka Maraykanka oo loogu sheekeeyo askartiina xabadda carbeed ma karto, ayaa u qaadan waayay guusha geerida ah ee askartoodu soo gaadhay. Guuto ka mid ahi baqe la xishootay, ayaa lagu xeeray askar kale si aanay isugu dhiibin Ciraaq oo aan xagga kale ku soo jeedsan.

Tafaraaruq iyo baqo-caymad farabadan, ayaa la sheegay inuu naanaabiyay ciidamada Maraykanka ee la sheego in ay Basrana dhaafeen, Baqdaadna aan gaadhin. Taas oo duullaankii uu dhereriyay Umul-qasa ilaa Basra, inta adhaxda oo Naasiriya ahayd lagu dhuftay shan meelood oo kalena laga qaniinsan yahay oo habeen iyo maalinba dagaalyahanada Ciraaq haligayaan. Dayuuradaha oo ahaa fidhiqooyinkii uu isku halaynayay Maraykanku ayaa la sheegay in Jaylaanigu qab-qabtay, iyadoo tobaneeyo dayuuradood sidii shimbiro haraaday iska soo daateen.

Ingiriiska maraanka ah, ayaa la sheegay in dayuuradaha derdermay ee Maraykanku askaxiisa qaadeen oo goblankii is-qoorsaday. Rayidka dadka Ciraaq oo la sheegay in ilaa 600 oo qofna laga dilay 650 dhaawac laga dhaawacay, ayaa la sheegay in dagaalka Maraykan ay waa hore u sii budhsameysteen oo gobol walba ay joogaan in Maraykan aaska u yuubtaa, inkasta oo la sheegayo in aanay Maraykanka iyo wiilbaasyadii xarasul-jamhuurka la odhan jiray weli is fara saarin, iyadoo Maraykanka laftiisuna ciidamadiisa xoogoodii xarbiga ku dhammayn marka laga reebo boqol kun. Bacaadka Basra iyo Naasiriya ku bakh-bakhtiya mooyaane magaalada Baqdaad oo la sheegay in Maraykanku maraakiibtiisii ku faaruqisay, waxay gantaal haysteen, ayaa la sheegay in dhismayaal badan baaba’ laga dhigay, laakiin waxa la sheegayaa in dadka ku nooli sayruukhyada ay la saaxiibeen oo sasba ka gelin.
Dhinaca kale, urur gar yaqaano ah oo ah ilaa boqol looyar oo Maraykan ah, ayaa u qaashaartay in ay maxkamad la tiigsadaan ina Buush iyo Balayr, kuwaas oo sheegay in ay ku eedeeyaan jebiyayaal laan-dheere.

Dad malaayiin gaadhaya ayaa isu diiwaangeliyay dagaal-nacayb, laba askari oo Ingiriis ah oo diiday dagaal Ciraaq, ayaa la sheegay in la maxkamadeenayo.

Si kastaba ha ahaatee, xulufada oo gardaradiisii guuldaro ku darsaday, ayaa ka sii goojinaya kuna tegaya naftood huranimo u ban baxay, dadkaas oo la sheegay in ilaa shan boqol oo kun gaadhayaa ku sii qulqulayaan Ciraaq, iyagoo ka tegaya Suuriya iyo Urdun. Culimada lagu kalsoon yahay ee Sacuudiga ayaa iyana la sheegay in shahiidnimadu ansaxday oo dadka muslinka ah janno u dagatay. Dadka janadu u dagatay ee Maraykanku ka amaarayo waxa ka mid ah Shiicada Iiraan oo la sheegay in ay doonayeen waligoodba Maraykan soo doonta oo ay ku jano tagaan.
Si kastaba ha ahaatee, kooxda dagaal oogayaasha Maraykanka ayaa sheegay in ay bedelayaan noocii hore ee dagaalka ay u qoondaysteen, beddelkaas oo aan la garanayn nooca uu noqon doono, balse anigu aan u malaynayo laba mid.

Inuu isku maqiiqo madaarka Baqdaad oo col iyo ciidan saayid ah cir iyo dhulba ku cidhbiyo, garoomo kalena ka samaysto meel ka guuraa ah oo Naajid agteeda ah, kaas oo uu doonayo inuu u soo rarto saanad iyo agabkii Turkiga kaga habsaamay. Turkigaas oo ahaa meesha qorshihiisa qayrkii ka reebtay.

Arrinta labaad ee ka suurawda Maraykan, waxa weeye maadaama uu ka miciin waayay Kurdiyiintii iyo Shiicadii oo uu rabay inuu sidii Bashtuugii Usbeeg Karasaani ka horgeeyo. Haddii taasi u suuroobi weydo in magaalada Baqdaad ku rido Nukleer oo sidii Harashiima dekendeken kaga dhigo.

Khuburada reer Ciraaq oo farsamada Maraykanka, sida quraanka u xafiday ayaa la sheegayaa in noqonayaa kuwo awooday in ay Maraykanka aaskiisa ka dareeraan. Sadaam oo isna rididiisa reer galbeed sahashaday ayaa marka aan isagiyo ina Buush isu eegay aan isleeyahay ka la hor qabanayaa waa ina Buush oo waliba maxkamada reer Yurub qabanaysaa ama Sadaam-ba soo qaban doonaa dagaalkan ay ila tahay in labaatanka bishan uu cirka isku shareeri doono oo bil gudaheedna lagu kala hagaagi doono.

BUSHAARO.

Xalay 12-kii habeenimo ayay Jimciyadda Quruumaha ka dhaxaysa ku dhawaaqday aqoonsiga Jamhuuriyadda Shankaroonland, waxa kale oo arrintaa ku dhawaaqay 160 dawladood oo dunida ah.
Beentay maahee, maalintii beenta adduunka ayaan badhkayga ka qaatay (1-da April= maalinta beenta adduunka).

GABAY.

Dhegeystayaashayada qiirada la soo taaganow, imikana waxaan idiin saari doonaa gabay dhiiri-gelin ah, waana kan:
Qaladkii Ciraaq lagu geliyo
Qiiqii kor u duulay
Qanaabilka minawaaradiyo
Qubayay aafaadka;
Markii dunida nimankii
Qaribay qalabka soo qaaday
Maraykaanka qooqani
Markuu qaafilnima duulay
Qaf-qafbaaba rag eedaye
Markay qaraxday baaruudu
Qofna lalama helin
Mootuhuu qubay Maraykaane,
Qori uma dhacaan waxay
Rideen qaadir baalmariye
Qabsataba iyaga oo lehoo
Qun u taxaashaaya,
Ayuunbay qolkii ugu galeen
Qaar la yuururane.
Markaasay dheguhu wada qarxeen
Qawdii kululayde,
Rag qiiraysanbaa laynayoo
Qabay hamuuntiiye.
Qabash-qabash markii
Maydka go’ay la isu qaadaayay
Janankii qadhmuunaa
Markuu qawlalada waaxay
Mid qaldhabay
Mid qaadqaadayiyo
Qaar wadada jiifa.
Qasa laysu dacaree
Hadday qabo lahaayeene.
Qoodiga furaad, naasiriyo
Qoofallada Naajid,
Dagaalkii qadhaadhaa markii
La isku qayraanshay
Nimankii qunbuladaa sitiyo
Qalab xiimaaya
Quustar iyo jigraa lagu eryaday
Gaalo qudhunlaye.
Sadaam qabashadiisii
Miyaa qaanacnimo diiday.
Mala quus shay xulufooyinkii
Qaafilnimo duulay
Qabarsanaaci ay aamineen
Qiiq ma ku asqoobay.
Qumayooyinkii miigagiyo
Qaacii ma hadheeyay.
Qawsaaradii adhi jirtii
Quusta u shiishtay
Alla qabay nin kii Raamisfiil
Quus mala hulleelay
Ina Buushkii qawdhami jiriyo
Bawl ma qiran waayaye
Balayrkii isqaad-qaadi jiray
Saw qal dhebimaayo
Quwad kibirtay weeyee
Rabigu saw qalibi maayo
Qayrkood ka hadhe
Boqor waa qadhqadhayaane
Markay soo qaxaan
Saw Berbera ka heli maayo.
 

Top